کرمان رصد - ایسنا / توالییابی DNA ماموتها پیش از این به دانشمندان کمک کرده است تا چگونگی تکامل، مهاجرت و بقای این غولهای عصر یخبندان را ترسیم کنند. اما یک لایه پنهان از تاریخ هنوز در انتظار رمزگشایی باقی مانده است و آن میکروبهایی هشتند که درون بدن آنها زندگی میکردند.
در حالی که ژنوم ماموتها به ما میگوید که آنها که بودند، میکروبیومهای آنها ممکن است نحوه زندگی آنها را آشکار کند. این مسافران میکروبی باستانی میتوانند سرنخهایی از چگونگی سازگاری ماموتها با آب و هوای یخبندان، آنچه که آنها با گرم و سرد شدن جهان میخوردند، چگونگی تأثیر کاهش جمعیت بر اکوسیستمهای آنها و اینکه آیا میکروبها در انقراض نهایی آنها نقش داشتهاند یا خیر، در اختیار داشته باشند.
بازار ![]()
به نقل از نیواطلس، استخوانها و دندانهای باستانی فقط یادگار این غولهای منقرضشده نیستند؛ آنها بایگانیهای میکروسکوپی هستند. آنها در کنار دیانای میزبان، میتوانند ردپای میکروبهایی را که در لحظه مرگ در داخل بدن و اطراف موجود زنده زندگی میکردند، حفظ کنند. این مسافران کوچک اکنون ثابت کردهاند که داستانسرایان قدرتمندی هستند و به دانشمندان کمک میکنند تا بیماریهای همهگیر باستانی، عادات غذایی و پویایی جمعیت را رمزگشایی کنند.
در مطالعهای که در مجله Cell منتشر شد، محققان بر آن شدند تا همراهان میکروبی ماموتها را در یک جدول زمانی شگفتانگیز، از بیش از یک میلیون سال پیش تا آخرین روزهای زندگیشان در جزیره ورانگل یعنی 4000 سال پیش، ردیابی کنند.
این گروه، 483 مجموعه داده ژنومی از بقایای ماموت، از جمله دندانها، جمجمهها، دندانهای آسیای کوچک و حتی پوست را تجزیه و تحلیل کرد. از این تعداد، 440 نمونه پیش از این هرگز توالییابی نشده بودند و گنجینهای از دادههای جدید را ارائه میدهند.
در میان آنها یک ماموت استپی بود که تقریبا 1.1 میلیون سال پیش در زمین پرسه میزد. این گروه با استفاده از روشهای پیشرفته ژنومی و بیوانفورماتیک، میکروبهایی را که همراهان مادامالعمر ماموت بودند و آنهایی که بعدا، پس از مرگ در بدن آنها ظاهر شدند، تشخیص دادند.
به گفته بنجامین گینه، نویسنده اصلی این مطالعه، این یافتهها جهش بزرگی در تحقیقات DNA باستانی محسوب میشوند. او توضیح داد: نتایج ما مطالعه دیانای میکروبی را فراتر از یک میلیون سال به عقب میبرد و امکانات جدیدی را برای بررسی چگونگی تکامل میکروبهای مرتبط با میزبان به موازات میزبانانشان فراهم میکند.
بیشتر میکروبهای یافتشده، کلونیهای محیطی یا پس از مرگ بودند. اما 6 گروه میکروبی برجسته بودند که بهطور مداوم با میزبانان ماموت مرتبط بودند. این گروهها شامل خویشاوندان باستانی اکتینوباسیلوس (Actinobacillus)، پاستورلا (Pasteurella)، استرپتوکوک (Streptococcus) و اریزیپلوتریکس (Erysipelothrix) بودند.
و برخی از آنها فقط مسافران منفعل نبودند. یک میکروب شبیه به پاستورلا حامل نشانههای ژنتیکی از بیماریزایی بود و با شیوع مرگبار بیماری در فیلهای آفریقایی مدرن مرتبط است.
نکته قابل توجه این است که این گروه ژنومهای یک ماموت استپی که 1.1 میلیون سال پیش زندگی میکرده، بازسازی کرد و آن را به قدیمیترین DNA میکروبی شناخته شده مرتبط با یک میزبان که تاکنون یافت شده است، تبدیل کرد. اما این میکروب یک بازدیدکننده یکباره نبود. اثر انگشت ژنتیکی آن در ماموتهای دورهها و مناطق مختلف مشاهده شد که به یک رابطه طولانی مدت اشاره دارد.
نویسندگان به چندین محدودیت اشاره کردند که مانع از نتیجهگیری دقیق در مورد شیوع باکتریها در جمعیتهای ماموتهای باستانی میشود. از جمله این محدودیتها میتوان به مقادیر بسیار کم دیانای میکروبی بازیابی شده، تهاجم باکتریهای محیطی به نمونهها پس از مرگ که مستلزم فیلترینگ دقیق است که ممکن است ناخواسته سیگنالهای میکروبی واقعی را حذف کرده باشد و کمبود ژنومهای مرجع مناسب در پایگاههای داده میکروبی فعلی اشاره کرد.
این گروه در این مطالعه خاطرنشان کرد: علیرغم این چالشها، یافتههای ما مبنایی برای تحقیقات بیشتر به منظور درک عمیقتر میکروبیوم و تأثیر آن بر سلامت و بیماریها در جانوران عظیمالجثه فراهم میکند.
محققان با شناسایی باکتریهای مرتبط با میزبان، نشان دادهاند که نمونهها میتوانند کل جوامع میکروبی را که زمانی درون این غولهای عصر یخبندان زندگی میکردند، حفظ کنند.