کرمان رصد - خبرآنلاین / آنطور که آمارها نشان می‌دهد طلا تنها دارایی بوده که توانسته بازدهی بیشتر از تورم داشته باشد و با 25درصد افزایش بیشترین بازده را داشته است. در این میان بورس بازنده اصلی بازارها در نیمه نخست امسال بوده است.
در نیمه نخست سال 1404، بازارهای مختلف دارایی در ایران شاهد روندهای متفاوت و قابل تاملی بودند. آمارها حکایت از آن دارد که در شرایطی که دارایی‌های امن و سنتی مانند طلا و مسکن رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده‌اند، بازار سرمایه با کاهشی چشمگیر مواجه شده است. این امر نشان‌دهنده تمایل شدید سرمایه‌گذاران به سمت دارایی‌های با نقدشوندگی بالا و در امان از تورم است.
جدال طلا با تورم
همشهری نوشت: محاسبه شاخص قیمت مصرف‌کننده(CPI) در نیمه نخست سال نشان می‌دهد که نرخ تورم 6ماهه حدود 20درصد بوده است. در چنین شرایطی تنها دارایی‌ای که توانسته است بیش از تورم بازده نصیب سرمایه‌گذاران کند، طلای آب شده است. هر گرم طلای 18عیار در ابتدای سال 7میلیون‌و 918هزار تومان بوده است که این نرخ در آخر شهریور به 9میلیون‌و 915هزار تومان رسیده است. در چنین شرایطی به‌نظر می‌رسد خانواده‌هایی که به سمت خرید طلا رفته‌اند از خود در مقابل تورم محافظت کرده‌اند.
در همین مدت ارزش هر اونس طلا در بازارهای جهانی نیز 24درصد افزایش یافته است که متناسب با میزان رشد طلای داخلی است. این همبستگی بالا نشان می‌دهد که بازار طلای ایران همچنان تحت‌تأثیر نوسانات قیمت جهانی است. رشد قیمت هر اونس طلا در بازارهای جهانی متأثر از شرایط بی‌ثبات ژئوپلیتیک جهانی و انتظارات از کاهش نرخ بهره در اقتصادهای بزرگ است.
بازار ![]()
سکه از طلا عقب ماند
با وجود آنکه قیمت سکه نیز در نیمه نخست امسال افزایش زیادی داشته است، اما میزان رشد آن متناسب با تورم نبوده است. هر سکه طرح قدیم در نیمه نخست امسال 11درصد و سکه طرح جدید 10درصد افزایش قیمت داشته است. علت این بازده پایین با وجود افزایش شدید قیمت این است که حباب سکه در ابتدای سال به‌شدت افزایش یافته بود.
قیمت هر سکه طرح قدیم در ابتدای سال 90میلیون تومان و در پایان شهریور 99میلیون و 500هزار تومان بوده است. سکه طرح جدید نیز با 10میلیون تومان افزایش قیمت از 97به 107میلیون تومان رسید. با این حال این میزان رشد سکه کمتر از طلای آب شده بوده است و علت آن مربوط است به رشدهای پرشتاب ابتدای سال که قیمت سکه رابه‌شدت افزایش داد.
نکته مهم اما کاهش بازده نیم‌سکه بوده است. حباب نیم‌سکه در ابتدای سال به قدری افزایش یافته بود که منجر به رشد بیش از حد قیمت شد و بخشی از این حباب در نیمه نخست امسال تخلیه شد. قیمت هر نیم‌سکه در ابتدای سال 60میلیون تومان بود که این رقم در پایان شهریور به 55میلیون‌و 800هزار تومان رسید که نشان‌دهنده کاهش 7درصدی قیمت نیم‌سکه در نیمه اول سال است. قیمت ربع سکه نیز در همین مدت فقط یک‌درصد رشد کرد، اما میزان رشد سکه گرمی بیشتر از این میزان بود.
ثبات در بازار ارز
در مقابل طلا و سکه که در نیمه اول سال با رشد محسوسی مواجه شدند، داده‌های آماری نشان می‌دهد که قیمت دلار نوسان کمی داشته است؛ این در حالی است که انتظار می‌رفت تحت‌تأثیر تحولات سیاسی ازجمله جنگ 12روزه قیمت دلار با نوسان زیادتری مواجه شود، اما برای نخستین‌بار در اقتصاد ایران، بازار ارز کنترل و از نوسان‌های آن جلوگیری شد. طبق داده‌های موجود قیمت هر دلار آمریکا در ابتدای سال در محدوده 98هزارو 500تومان بود که این میزان در پایان شهریور به 107هزارو 300تومان رسید که نشان می‌دهد قیمت دلار 9درصد رشد کرده است. بخش زیادی از این میزان نوسان ناشی از کنترل‌های بانک مرکزی و اجرای سیاست‌های انقباضی و افزایش نرخ بهره است. در مقابل اما قیمت یورو در همین مدت 17درصد رشد کرده است که بعد از طلای آب شده بیشترین رشد در میان بازارهاست. به‌نظر می‌رسد بخشی از این اختلاف قیمت ناشی از تضعیف قیمت دلار در بازارهای جهانی پس از حضور ترامپ در کاخ سفید باشد.
قیمت مسکن نیز در نیمه نخست امسال با 11درصد افزایش بعد از یورو بیشترین بازده را داشته و در رتبه سوم پربازده‌ترین بازارها قرار گرفته است.
بورس تهران؛ قصه پرغصه نیمه اول
برخلاف قیمت طلا و سکه که با رشد زیادی در نیمه اول امسال مواجه شدند، اما بورس در نیمه نخست امسال اصلا وضعیت مطلوبی نداشت. آنطور که آمارها نشان می‌دهد میزان بازده بورس در نیمه اول امسال منفی 7درصد بوده است به این معنا که در خوش‌بینانه‌ترین حالت سهامداران در طول 6ماه گذشته بدون درنظر گرفتن نرخ تورم 20درصدی تا 7درصد ضرر و زیان متحمل شده‌اند.
این عملکرد ضعیف عمدتا ناشی از عدم‌قطعیت‌های سیاسی درباره آینده روابط خارجی، ابهام در سیاست‌های اقتصادی دولت و جذابیت بالاتر رقبایی مانند بازار سکه و طلاست که نقدشوندگی بالاتری در دید عموم دارند. خروج نقدینگی از بورس به سمت این بازارها، فشار فروش قابل‌توجهی را ایجاد کرده است.