کرمان رصد - رئیس کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۵ با بیان اینکه سال آینده حقوق کارمندان بیش از ۲۰ درصد افزایش مییابد، گفت: برای کارمندانی که حقوق پایینتری دارند، درصد بیشتری افزایش پیدا میکند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، آقای غلامرضا تاجگردون با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری آخرین وضع لایحه بودجه ۱۴۰۵ در مجلس را تشریح کرد و به پرسش ها در این زمینه پاسخ داد.
متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
سوال: اول از بعد حقوقی بفرمایید که در واقع چه اتفاقی در صحن علنی افتاد و مجدد لایحه برگشت به کمیسیون تلفیق؟
تاجگردون: مستحضر هستید که امسال آیین نامه داخلی تغییر کرد فرایند بررسی بودجه نسبت به سالهای قبل یک تغییر نسبتاً قابل توجهی از لحاظ ساختاری و فرایندی داشت ساختاری از این جهت که بودجه دیگر احکام ندارد یعنی شما حکمی در بودجه ما نداریم در جداول هم حکم نداریم فقط یک سری جدول است بعد فرایند هم اینطوری است که آنطور که مثل سال گذشته دو مرحلهای بود دیگه دو مرحلهای نیست یک مرحله میدهند ما الان کلیات را طی سه روز باید بررسی کنیم و بدهیم به مجلس اگر صحن تأیید کردند آن وقت کمیسیونها و نمایندگان پیشنهاداتشان را میدهند آن وقت کمیسیون تلفیق بررسی میکند و گزارش نهایی را تقدیم میکند پس ما مثل سالهای گذشته نیستیم که مثلاً کل بودجه را بررسی کنیم فقط کلیات بودجه را که ما روز یکشنبه از مجلس درخواست کردیم که یکی دو روز دیگر به ما وقت بدهند وقت دادند یک وقت بسیار خوبی هم نمایندگان حوزه کمیسیون تلفیق گذاشتند با حضور اکثر وزرایی که مرتبط بودند کمیسیون تلفیق قانع نشدند آن چیزهایی که مورد نیاز جامعه است برای سال ۱۴۰۵ در این لایحه پیش بینی شده باشد کلیات رد شد کلیات که رد شد قاعدتاً باید صحن در موردش تصمیمی گرفت و میرفت دولت دولت یک پنج روزی بود بعد دوباره میفرستاد فرایند طولانی داشت آقای رئیس جمهور بعد از اینکه کلیات را در کمیسیون تلفیق رد کردیم.
نکته مهمش این بود که این بار در رد کلیات ما مصادیق را یک موقع در سخنرانی مصادیق را میگفتیم این دفعه در گزارش چند بند را مصداقاً مطرح کردیم که چرا این را رد کردیم در مباحث کلان آقای رئیس جمهور هم منتقد شد به آقای رئیس جمهور و ایشان دیشب و امروز صبح یک درخواستی را رسماً خدمت رئیس محترم مجلس کردند که این فرایندی که برود برگردد و اینجور چیزها را دیگر نداشته باشیم اصول را هم پذیرفتند یعنی ایرادات را به صورت کلی پذیرفتند و گفت همان جا بنشینید و با این معیارها بررسی کنیم و آقای رئیس مجلس هم از نظر حقوقی و آیین نامه داخلی که وقتی یک موضوع این چنینی باشد نیاز به بررسی مجدد داشته باشد با تشخیص رئیس جلسه و مصوبه هیئت رئیس قابل انتقال به کمیسیون بررسی کننده است که با این نگاه حقوقی آیین نامه آقای قالیباف موضوع را مجدد به کمیسیون تلفیق ارجاع دادند و همراه نامه آقای رئیس جمهور و حضور رئیس سازمان برنامه و دیگر دستگاهها که از صبح تقریباً ما چندین جلسه داشتیم تا امشب که خدمت شما هستیم.
سوال: ایرادها چه چیزهایی بوده به ترتیب بفرمایید؟
تاجگردون: ایرادات را بندهای اصلی البته کلان بوده یکی عدم ارزش ضریب حقوق کارکنان دولت متناسب با تورم که خیلی قابل توجه بود یکی اثرات تورمی ناشی از افزایش دو واحد درصدی مالیات بر ارزش افزوده و نگرانی از عدم جبران این تورم و ارائه کالابرگ به دهکهای پایین بوده سومی عدم شفافیت منابع ناشی از فروش نفت و ابهام در ارقام ورودی از این محل به سیستم پولی مالی کشور بوده ابهام و عدم شفافیت در نحوه انتقال یارانه مربوط به ارز ترجیحی و دیگر یارانهها به مصرف کننده نهایی یا به عبارتی انتهای زنجیره مصرف برخی از احکام برنامه را در بودجه پیش بینی نشده بود که یک مقدار باید تسریع شود در این قضیه یک نگرانی از افزایش خط فقر و کاهش قدرت خرید مردم بود که حالا اگر گزارشاتش را لازم بود بیان میکنیم ارزش نامتعارف برخی از هزینههای دستگاههای اجرایی است که این هم یک نکته بود و عدم افزایش اعتبار و تملک دارایی سرمایهها که همان پروژههای عمرانی نسبت به اعتبارات سال جاری که بالاخره این هم یک موضوع مهم بود.
سوال: برویم سراغ بحث معیشت و ۲۰ درصدی که به هر حال ما هم اینجا راجع به آن برنامه گذاشتیم اعضای محترم دیگر کمیسیونها و از جمله کمیسیون تلفیق آمدند و کارشناسان همه به هر حال روی این موضوع اشکال گرفتند که با نرخ تورم تناسبی ندارد الان نظر کمیسیون تلفیق چند درصد است؟
تاجگردون : ببینید بحث شده دیگر من زیاد راجع به آن صحبت نمیکنم یک دورهای این نسبت یک به یک بود اثرش بر تورم و اینطور چیزها.
سوال: قانون بود دیگر؟
تاجگردون: میخواهم از نظر فهم اقتصادی اش عرض کنم به دلیل فاصله گرفتن نرخ تورم طی سنوات گذشته در حقیقت یک نوع سرکوب دستمزدی اتفاق افتاد در سالهای گذشته این سرکوب دستمزدی یک مقدار فشار به اقشار جامعه یا حقوق بگیران را در ردههای مختلف به وجود میآورد علی رغم اینکه شاید بعضیها فکر میکنند یا حتی ادعا دارند البته این ادعا را نمیتوانم صد در صد رد کنم اثر خودش را دارد ولی نمیتوانیم با یک جامعه این سرکوب را ادامه بدهیم کمیسیون تلفیق و اکثر نمایندگان تشخیص دادند که این نرخ باید بیشتر از ۲۰ درصد باشد هر یک درصد افزایش بخواهیم به حقوق بدهیم حالا عددها متفاوت است ولی بین ۲۵ تا ۲۸ همت بار مالیش است یعنی اگر.
سوال: برای هر سال؟
تاجگردون: بله برای هر یک درصد یعنی اگر ما بخواهیم ۱۰ درصد افزایش ضریب بدهیم این ۱۰ درصد بین ۲۵۰ تا ۲۸۰ همت بار مالی دارد که باید پیش بینی شود بحثهای متفاوتی شد یکی اینکه گفتیم این ۲۰ درصد کف باید نگه داشته شود که امروز در کمیسیون و کمیتههای مرتبط چندین جلسه داشتیم جمعبندی ما این بود که دریافتی نه ضریب دریافتی افراد و کارکنان بر اساس دریافتی حقوقشان این به صورت پلکانی معکوس انجام شود یعنی بعد از ۲۰ درصد آنهایی که دارای درآمد کمتری هستند یا حقوق کمتری هستند سهم بیشتری ببرند یا درصد بیشتری افزایش پیدا کند مثلاً من عدد نمیخواهم بگویم، چون فردا باید نهایی شود شاید من یک عدد بگویم در کمیسیون تلفیق این عدد نشود مثلاً فرض میکنم حقوق پایین یعنی ۳۵ درصد ۴۰ درصد حقوقش افزایش پیدا کند و یا به عبارتی دریافتیش افزایش پیدا کند تا به ترتیبی که تا ۲۰ درصد ختم میشود.
سوال: این حقوق پایین آن خط کش تان چه رقمی است؟
تاجگردون: یکی خط فقر است، یکی حداقل حقوق است حداقل حقوقیها است یعنی حداقل حقوقی ها را باید بکشانیم بالا تا نزدیک کنیم به بالا ضمن اینکه یک اتفاق دیگری که افتاده ما این افزایش حقوق را با نرخ معافیت هم باید تنظیم کنیم مثلاً ما الان میگوییم که تا ۴۰ میلیون تومان معاف هستند بعد از ۴۰ میلیون تومان میرود تا ۸۰ و خردهای میلیون تومان مثلاً ۱۰ درصد همینطور که داریم نگاه میکنیم میبینیم در همین حالت مثلاً من سال ۱۴۰۳، ۳۰ میلیون حقوقم
بوده شما مثلاً ۵۰ میلیون و یا برعکس یا ۴۲ یا ۴۳ میلیون بودید الان من که ۳۰ میلیون داشتم معاف هستم الان شما ولی ۱۰ تا ۱۵ درصد مالیات میدادید من اگر ۲۰ درصد افزایش بدهم میشوم ۳۶ میلیون باز هم معاف هستم شما را ۲۰ درصد افزایش دهند مثلاً ۵۰ میلیونتان میشود ۶۰ میلیون تومان یا ۴۵ میلیون مثلاً میشود ۵۰ و خردهای از آن مالیات پارسالی عدد کمتری باید بپردازید یعنی خالص شما بیشتر از ۲۰ درصد رشد میکردید حقوق پایینی ۲۰ درصد رشد میکرد عملاً یک عدم تعادلی وجود داشت.
سوال: یک سال یادم هست که این اتفاق افتاد؟
تاجگردون: فکر میکنم سال ۹۶ بود که این اتفاق افتاد. اتفاقا امروز جلسات مفصلی در کمیسیون داشتیم همین که در این ضرایب باید جوری عمل کنیم که برعکس نشود یعنی باید یک جوری به اینها عدد بدهیم به این ردههای حقوق پایین در نتیجه آن معافیت مالیاتی هم باید یک طبقهبندی برایش قائل شویم که این تعادل برقرار شود که بتوانیم اینها را انجام بدهیم ولی در هر صورت ما عددمان قطعاً بالای ۲۰ درصد است.
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی
سوال: سرجمعش؟
تاجگردون: بله سرجمع و اینکه ردههای حقوق پایینیها حتماً خیلی بیشتر از ۲۰ درصد حقوق دریافت خواهند کرد.
سوال: ولی سرجمعش را الان نمیتوانید بگویید؟
تاجگردون: من میتوانم نظر شخصی خودم را بگویم ولی اجازه بدهید تصویب شود ولی میتوانم این نوید را به کارکنان دولت بدهم که حتماً عدد خوبی خواهد بود و میتواند بعضی از این مشکلاتی که ما در طبقات پایین متناسب با فقر و پایین بودن حقوقشان باشد حتماً یک عدد مناسبی خواهد شد.
سوال: فرمایش کردید که هر یک ۲۰ درصد ۲۵ تا ۳۰ همت باید بار مالیش اضافه شود حالا ما فرض کنیم که ۱۰ درصد بخواهد برود بالا سر جمع مثلاً ۲۰ بشود ۳۰ در آن صورت مثلاً ۳۰۰ همت ما منابع لازم داریم که تورم هم نداشته باشیم این را میخواهید چه کار کنید؟
تاجگردون: ببینید امروز یکی از بحثهای مفصل همین بود، چون یکی از دغدغههایی که آقای رئیس جمهور دارند و ما هم باید خیلی حواسمان باشد این است که ما نه اینکه بیاییم یک کسر بودجهای پیدا کنیم دوباره یک پایه پولی را با استقرار از بانک مرکزی انجام بدهیم فشار است اینکه گفتم با معافیتها باید نگاه کنیم یک قسمت از همین کار است مجموع معافیتها را باید اول یک ارزیابی مجدد کنیم چه معافیتهای اشخاص حقیقی و چه معافیتهای اشخاص حقوقی یک بحثی که در کمیسیون بحث شده و فکر میکنم به تصویب برسد این است که ما نرخ موثر مالیاتی داشته باشیم نرخ موثر مالیاتی در حقیقت که در قانون اخیری که در مجلس تصویب کردیم که الزاماتی تصویب کردیم یکی از چیزهایی است که نمیگویم نرخ موثر تصویب میکنیم یکی از چیزهایی که تصویب کردیم همین مالیات مجموع است که شما جاهای مختلف معافیت میبرید مثلاً شما چند جا سهم دارید کارخانه دارید مغازه دارید اینها را همینطور معافیتهای مختلف جمع میشود و میبینید که نرخ موثر مالیاتی من یا شما نسبت به درآمدم نه آنهایی که مالیات صفر است یک دفعه میبینید که نرخ موثر شما ۲۵ درصد تا ۳۰ درصد درآمد معاف است که این حرف نیست یک جایی میبینید که ۱۰ درصد میاییم میگوییم که نرخ موثر مالیاتی بگذاریم یک مودی مالیاتی بزرگ که از چند منبع دارد بهرهبرداری میکند درست است که معافیت دارد درست است که قانون بهش یک معافیتهایی را قائل میشود ولی این فرد یک نرخ موثر مالیاتی داشته باشد مثلاً اگر نرخ موثر مالیاتی را در مجلس تصویب کنیم فرض میکنیم ۱۰ درصد یک منبع قابل توجهی حاصل خواهد شد در کجا در مالیاتها اینجا دیگر من نمیآیم از بانک مرکزی یا سیستم بانکی یا روش دیگر پول استخراج کنم برای جبران حقوق یک سهم قابل توجهی از این عدد بار مالی حقوق را ما از این روش میتوانیم تامین کنیم و
سوال: دولت میتواند این مالیات بر مجموعه درآمدها را برای سال آینده اجرا کند؟
تاجگردون: بله میتواند البته اثر نرخ موثر مالیاتی در سال ۱۴۰۵ خودش را به طور کامل نشان نخواهد داد بحثی که در کمیسیون مطرح شد مثلاً فرض میکنم اگر نرخ موثر مالیاتی را ما بگذاریم ۱۰ درصد سیستم تشویقی بگذاریم که اگر شما آمدید در سال ۱۴۰۵ پرداخت کردید ۲ درصد تخفیف مالیاتی دارید یعنی دو درصد به شما تشویق مالیاتی میدهیم با این مکانیزم مودی را تشویق کنیم که بیاید زودتر مالیاتش را بپردازد از تشویق سال بعدش بهرهمند شود.
سوال: من فکر نمیکنم بشود به هر حال ارزش پول را هم شما نگاه کنید طرف میگوید که من سال بعد میدهم چرا بیایم دو درصد که الان معلوم نیست تا ته سال چقدر تورم میشود؟
تاجگردون: من دو درصد را همین طوری گفتم ولی درصد هم عددش بالا است.
سوال: من خیلی تشویقی در آن نمیبینم؟
تاجگردون: چرا معافیتهای مالی نرخش خیلی بالا است باز هم اثر خودش را دارد، البته این پر نمیکند.
سوال: همین است شما دو درصد مالیات ارزش افزوده را هم امروز فکر میکنم رد کردید داستان آن چیست اون هم ۱۷۵ همت است چقدر است؟
تاجگردون: ۱۷۵ همت، ببینید محاسبات ما نشان میدهد اولاً مالیات ارزش افزوده در هر یک درصد به نظر من دولت یکم کم شماری کرده مثلاً ما سال گذشته عدد یک درصد مالیات بر ارزش افزودمان حدود ۱۰۵ همت بوده که این نرخ تورم ۳۰ تا ۴۰ درصدی هم به آن بخورد مثلاً ۱۴۰ همت هر یک درصدش میشود سه چهارم این عدد را در حقیقت ما سال آینده وصول میکنیم، چون میدانید فصلی است دیگر مالیات بر ارزش افزوده هر فصل یعنی سال آینده مودی سه فصل را پرداخت میکند پس ما نباید اغفال شویم و بگوییم یک درصد ۱۵۰ همت است پس ۱۵۰ همت برایش خرج پیدا کنیم ما این را سه چهارمش را حساب میکنیم همین سه چهارمش را هم حساب کنیم دو درصد یک عدد بزرگی میشود یا آن دو درصد قبلی یک عدد بزرگی خواهد شد در نتیجه یکم کم شماری اینجا هست، اما چرا دو درصد را یعنی امروز کمیسیون تلفیق رای نداد برای خود من هم خیلی جالب بود و به نظرم نمایندگان علی رغم این دو درصد برای کالابرگ به دلیل اثرات مضاعف مالیات بر ارزش افزوده بر زنجیره تولید مصرف نمایندگان رای ندادند حتی به یک درصد هم رای ندادند.
سوال: یعنی اثر تورمی دارد؟
تاجگردون: به خاطر اثر تورمی نمایندگان رأی ندادند نکته مهمش این است که گزارشات هم مرکز پژوهشها هم فکر میکنم داشته باشید و یا گزارشات سازمان برنامه را هم اگر مطالعه بفرمایید روند مصرف بخش خصوصی و روند تشکیل سرمایه ثابت و روند مصرف بخش دولتی اینطور دارد نشان میدهد که به شدت مصرف بخش خصوصی و به شدت سرمایه ثابت در حال نزول است وقتی اینها در حال نزول هستند و در یک دوره نسبتاً طولانی مثلاً چند سال ما مواجه با رشد منفی جی دی پی در جامعه باشیم مالیات گرفتن از اینها در حقیقت تشدید میکند این کاهش رشد منفی را مجلس به نظرم کمیسیون تلفیق با یک روش و یک منطق علمی این را نپذیرفت، چون میگوید که من در این حالت بخواهم دو درصد دیگر را در زنجیره تولید یعنی سرمایه و در زنجیره مصرف کننده نهایی در مقاطع مختلف خواهم بگیرم هم مصرف کاهش پیدا میکند مصرف بخش خصوصی دولت که نه ماشالله در آن بالاها است این دوتا به شدت کاهش پیدا میکند و هم اقشار جامعه و هم تولید کننده را آسیب میزند.
سوال: همین دو موردی را که از ابتدای برنامه صحبت کردیم یک ۲۵۰ همت شما اضافه کردید به بودجه و یک ۲۵۰ من شما کم کردید از درآمدهای بودجه یعنی ۵۰۰ تا منفی یعنی عدم تعادل ایجاد کردید اینکه نمیشود؟
تاجگردون: این فوت کوزهگری است که باید این را درست کنیم سخت است راحت نیست ببینید چند جا رو ما باید همزمان به آن بپردازیم اگر بخواهید من الان باید تا انتهای بودجه بگویم، چون یک موضوع طولانی است من میدانم انتهای آن چه میشود بعضی از اقلام درآمدی به خصوص یک جدولی دارد بودجه جدول ۲۴ که جدول جمعی خرجی است که برخی از منابع ناشی از فروش نفت ما که به نظر مجلس شاید در اولویت نباشد و یا به عبارتی الان میتوانیم سهمش را کاهش بدهیم برخی از آیتمهای مصرفی است که خیلی آن عدد زیادی نیست یک سهمی از این جداول در حقیقت به منابع نفتی درون بودجه اضافه میکند، چون بودجه الان دو باکس دارد یک جمعی خرجی است یک منابع عمومی و شرکتها است این جمعی خرجی یک عدد قابل توجهی است در حقیقت تهاتر نفت از تهاتر کالا است تهاتر اموال است این عددها الان گزارش شده که سهم نفتش سهم قابل توجهی است من عدد و رقمهایی را که بخواهم بگوییم کتاب را باز کنم میتوانم حدودی توضیح بدهم ولی وقت نیست.
سوال: به هر حال ما شبهای قبل هم اینجا عزیزان تشریف داشتهاند روی بعضی از موارد اشکالاتی گرفتند یعنی ادعایشان این بود که دولت کم اظهاری کرده مثلاً در سود شرکتهای دولتی اگر درست یادم مانده باشد حدود ۵۰ همت این هنوز جا دارد که افزایش پیدا کند مبنا هم سالهای قبل گرفته بودم و به نظر منطقی میآمد و الان مثلاً در مورد معافیتهای مالیاتی شما چرا نمیروید یک مقدار از آن بعد به جای اینکه مثلاً اینطور کارها را بکنید چرا معافیتها را ساماندهی نمیکنید؟
تاجگردون: عرض کردم که از موضوعات مهم همین معافیتها است که باید با نرخ موثر مالیاتی حلش کنیم.
سوال: معافیت منظورم این است که یک بخشی کلاً معاف باشد از مالیات مثلاً بخش کشاورزی میگویند که؟
تاجگردون : کشاورزی که معاف است.
سوال: بعد بخش کشاورزی خودش جاهایی دارد که خیلی ارزش افزوده بالایی دارد؟
تاجگردون: جاهای دیگر هست که ما نرویم سراغ بخش کشاورزی، میخواهم خدمتتان عرض کنم مثلاً شما این جدول الزامات را نگاه کنید برخی از اشخاص در قانون کسب و کار یک معافیت قابل توجهی دارند مثلاً شما یک شرکت بورسی بزرگ فکر میکنید معافیت مالیاتیش چقدر است که اینقدر سود دارد ما سراغش نرویم.
سوال: الان شرایط بورس که اینطوری است ولی مثلاً شاید ۲۰ درصد؟
تاجگردون: عددی ریالی بفرمایید.
سوال: من نمیدانم.
تاجگردون: هفتاد همت.
سوال: یعنی برای یک شرکت بورسی ۷۰ همت؟
تاجگردون: نه فقط برای بورسی منابعش را در خودش سرمایه کند تا ۷۰ همت معاف است اصلاً تا ۷۰ همت سراغش نمیرویم برای یک شخص حقوقی.
سوال: این بازار را توسعه میدهد؟
تاجگردون: بله من قبول دارم من نمیگویم که این ۷۰ همت را بکنیم صفر الان میخواهیم متعادل کنیم جامعه را بودجه باید جامعه را متعادل کند من قبول دارم محیط کسب و کار باید تقویت کند و خیلی کارهای دیگر ولی در شرایطی که ما جامعهمان درگیر است و بحران داریم منابع را کم داریم باید اینها را متعادل کنیم وقتی متعادل بخواهیم بکنیم مثلاً فرض کنیم من میگویم ۷۰ همت را بکنیم ۶۰ همت ۶۰ همت را بکنم ۵۰ همت منابع این را منتقل کنم باز توزیع کنم در جامعه این یک روش است بالاخره در بودجه باید این کارها را انجام بدهیم من که عرض کردم که افزایش حقوقها را با ساماندهی معافیتها و نرخ موثر مالیاتی بخواهیم تنظیم کنیم از آنها این منابع کسر میشود منابعش هم قابل توجه است فکر نکنید کم است یعنی عددش قابل توجه است این عدد را ما حتماً جابجا خواهیم کرد.
سوال: در مورد ارز ترجیحی به هر شکل الان دو تا نگاه وجود دارد دیشب هم معاون سیاستگذاری اقتصادی سازمان برنامه و بودجه اینجا خدمتشان بودیم و گفتند که ما در اختیار فرد میگذاریم که بخواهد آن عدد را نقدی دریافت کند یا کالایی منبعش هم همان ارز ترجیحی است که سر زنجیره داده میشود برای واردات نهاده که هیچ وقت هم طرف یا مصرف کننده آن مرغ و تخم مرغش به اندازه آن قیمت گذاری نمیشود و بیش از آن است اینجا شما ورود کردید نظر کمیسیون چیست؟
تاجگردون: در سال ۱۴۰۴ به رغم سختیها به رغم اینکه سخت بود این موضوع را در مجلس ما تصویب کنیم ما در مجلس تصویب کردیم من همش میگویم که دولت و نظام هم چوب را خورد و هم پیاز را خورد ما ازز ترجیحی مان ۲۸ هزار تومان بود بازار یا آن تالار حدود ۵۰ هزار تومان بود بعد ما در مجلس و با دولت توافق کردیم و تصویب کردیم حتی گفتیم که این ۲۸ هزار تومان به مرور در طول سال برسد به ۳۸ هزار تومان یک عدد حدود ۱۰۳ همتی حاصل میشد یک ردیف هم در بودجه گذاشتیم که این ۱۰۳ همت را بدهند به انتهای زنجیره مصرف نمیدانم چی شد در دولت با وجود اینکه این پیشنهاد دولت بود ما با دولت جمعبندی کردیم حالا بنده کمیسیون اقتصادی دوستان اقتصادی در مجلس خیلی زور زدیم در مجلس این را تصویب کردیم و مجلس رأی بالایی هم داد که دولت از اول سال این شیب را جابجا کند این منابع برگردد به انتهای زنجیره ما اینها را یارانه پرداخت کنیم حالا یا کالا برگ یا چیز دیگری دولت حالا از ترس تورم بود و یا هر چیز دیگری که نرخ ارز میرود بالا این موقع این ۲۸ تومان و ۳۸ تومان و ۵۰ تومان بود و ما فکر میکردیم که اگر این ۲۸ را به ۳۸ برسانیم آن ۵۰ میآید به سمت ۳۸ و یا حداقل ثابت میماند این اتفاق را انجام ندادند این کار را انجام ندادند و هیچکس در بازار امروزه اصلاً برایش مسخره است ۲۸ و ۳۸ تومان حالا ارز که رفت بالای ۱۰۰ تومن این ۱۰۳ همتی هم که ما باید کالا برگ میدادیم انجام ندادیم نتیجهاش چه شد نتیجهاش این شد که دولت برای پرداخت کالا برگ برود تعرض کند به پای پولی و استقرار از بانک مرکزی برای پرداخت کالابرگ یعنی کاری که در ۳ تا ۴ ساله گذشته هم انجام شده بود مجدد در سال ۱۴۰۴ انجام شد یعنی اینکه هم قیمت ارز رفت بالا هم قیمت نهاده رفت بالا هم من پول را ندادم به مصرف کننده و هم با برداشت از سیستم بانکی عملاً یک نرخ تورم اضافه به جامعه تحمیل کردیم امروز اتفاقاً در مجلس در کمیسیون تلفیق بحث مفصلی شد در مورد همین موضوع خیلی از نمایندگان من خودم هم برایم خیلی قابل توجه بود که بسیاری از نمایندگان عضو کمیسیون تلفیق همین بحث را مطرح کردم و میگفتند که ما چرا برویم از پایه پولی بیاوریم اضافه کنیم به مردم این تیکه هم که مردم عایدشان نمیشود ارز هم که الان صد و خوردهای است به قول معروف بازار هم دارد با صد و خوردهای تنظیم میشود این وسط پور را ما داریم به چه کسی میدهیم به وارد کننده میدهیم به مصرف کننده میدهیم من از کلمه رانت هم خوشم نمیآید که به کار ببرم ولی این واسطه را ما به انتهای زنجیره بدهیم دولت هم این را تقریباً قبول دارد در لایحه هم نه اینکه بگویم گذاشته ولی عددش را نشان داده در جدول هدفمندی.
سوال: چقدر است؟
تاجگردون: ۵۰۰ و خوردهای است این را میتوانیم راحت یک درصد قابل توجهی از این را میتوانیم منتقل کنیم به سیستم کالابرگ بدون اینکه اثر تورمی داشته باشد ولی یکم جسارت در درون دولت را میخواهد من از رئیس کل بانک مرکزی جناب آقای فرزین واقعاً بعضی وقتها با آن بحث میکردیم یا دوستان وزیر اقتصاد به رئیس سازمان برنامه همین بحث بود و میگفتیم که تو که ارز از دستت رفته اقلاً بگذار مردم ولی نگران این نرخ ارز بودن در جامعه و این کار را نکردند ولی من فکر میکنم البته من نمیتوانم از طرف مجلس این حرف را بزنم ولی فکر میکنم که مجلس به این سمت خواهد رفت که همکاری کند با دولت که از این ما به تفاوت برای انتهای زنجیره استفاده کند.
سوال: دولت هم دیشب اعلام کرد که آقای قاسمی، گفت ما همین کار را میخواهیم بکنیم البته به صورتی که طرف مخیر باشد که کالا به او بدهیم با یک قیمت ثابت یا رقمش را، مبلغش را بدهیم.
منظورم این است که دو طرف آمادهاند، عزیزان.
تاجگردون: پارسال همین کار را کردند.
سوال: پارسال من یادم است در مجلس این هشت و پانصد رای نیاورد؟
تاجگردون: یک چالش سنگین بود و بعد تصویب شد، همین استدلالها را کردند و رای آورد.
سوال: بحث درآمدهای نفتی که آن مقدارش که وصول میشود همیشه محل بحث بوده است، آیا این صادرات کم است، قیمت جهانی پایین آمده است، ما مشکل داشتیم، فروختیم درآمد و ارزش نیامده است؟
این را توضیح دهید، چون رقم دقیقش مهم است؟
تاجگردون: یک موضوع تحریم است، در جای خودش میپردازیم، یک موضوعی که آن چه میفروشیم، دریک دورهای من دو و نیم بشکه میفروختم، الان یک و هفتصد بشکه میفروشم، یک و ششصد میفروشم.
بله یک موقع قیمت بالا میفروختم یک موقع باید تخفیف دهیم تا بفروشیم.
الان با همین مفروضات میگویم، برج هشت ماهه این جا عرض کنم، فاصله بین عدد فروش و تا عدد وصول حدود هفت و هشت میلیارد دلار فاصله دارد.
چیزی که فروخته شده است تا چیزی که آمده است بانک مرکزی.
سوال: این عدد زیادست؟
تاجگردون: بله زیادست، یکی از ایرادات جدی که گرفتیم، جالب است رئیس بانک مرکزی، رئیس سازمان برنامه، وزیر اقتصاد و فکر میکردم وزیر نفت در این جریان، دیدم وزیر نفت خودش گفت که یک کم بیایید کمک ما، در این وسط او هم گرفتار موضوع است.
آنها میگفتند هشت میلیارد دلار نیست، چهار میلیارد دلارست.
سوال: ما ۹ میلیارد دلار شنیدیم؟
تاجگردون: ۲۱ تا ۱۳ است، ۲۱ میلیارد دلار فروش، ۱۳ میلیارد دلار وصول که از این ۱۳ میلیارد دلار وصل یک و دو دهمش مربوط به سال گذشته است.
سوال: هشت ماهه؟
تاجگردون: بله هشت ماهه
سوال: این مال امسال است که حدود هفت – هشت تا کسری داریم؟
تاجگردون: این وصول سال دیگر خودش را نشان میدهد.
سوال: الان دولت برای لایحه چقدر گذاشته است؟
تاجگردون: دولت این رسوب دیده و در وجوه گذاشته است و با این نگاه بودجه سال بعد را بست.
ما معتقدیم که اگر این نگاه را برداریم، یک کمی دستگاه دیگر کمک مان کنیم، نهادهای نظارتی و بازرسی کمک بکنند.
این عدد میتواند الان شما بانک مرکزی چرا این اضطراب در بازار به وجود میآید، چون پول ندارد، اگر این ورودی سرعت داشته باشد، این معضل در نهادهها برای مان پیش نمیآید.
همین منبع دولت پیش بینی کرده است اگر با سرعت و به موقع وارد شود، ما حداکثر میتوانیم این بحران را درجامعه نخواهیم دید.
سوال: الان رقم دولت درآمدهای دولت ناشی از صادرات نفت الان در لایحه چقدرست و ایراد شما به آن چیست؟
تاجگردون: ایراد من، به نظرم فکر میکنم این جوری تشریح کنم، ۴۰۴ را بگویم، شما کارشناسید متوجه میشوید، ما ۴۰۴ کل منابع ناشی از فروش نفت، این منابع تقسیم میشود، یک سهم، سهم صندوق توسعه ملی است، یک سهمش سهم نفت است و کل این منابع ۴۲ میلیارد دلار بود.
۴۲ میلیارد دلار، ۱۲ میلیارد دلار سهم دولت بود، ۱۲ میلیارد دلار، این ۱۲ میلیارد دلار سهم کالای اساسی میشد و دارو میشد.
این ۱۲ میلیارد دلار در سال آینده شده است ۸ میلیارد، یعنی ما با یک کاهش درآمد ارزی سهم دولت.
سوال: در لایحه ۱۴۰۵؟
تاجگردون: بله درلایحه ۱۴۰۵، یک کاهش این جوری داریم، مابقی یک مصارف است، یک سری مصارف که مشخص است، یک مجوز صندوق توسعه ملی است برای طرحهای عمرانی، یک ۱۴ و نیم درصد سهم نفت است.
یک سهم نیروهای مسلح که تهاتر میکنند، میفروشند، یک سری اقدامات دیگری پیش بینی شده است، ماده ۱۲ طرحهای نفتی است، واردات بنزین که آقای پورمحمدی و دیگران خیلی به آن میپردازند.
طرحهای خاص وزارت راه، طرحهای ریلی جمع اینها سال گذشته ۴۲ میلیارد دلار بود.
اگر چه بحرانهای مان پیش بینی مصرف ۵۲ میلیارد دلار هم داریم، ولی همین همین سال ۱۴۰۴ عددش کمتر از ۴۲ میلیارد شده است، برای تنظیم بودجه ۱۴۰۵ این عدد کاهشی مان را بالانس کنیم، چجوری میتوانیم بالانس کنیم.
یکی این که برخی از مصارف مان که ناشی از ورودی نفت است باید تنظیم کنیم.
دولت میفرماید، یا آقای پزشکیان چند بار در مجلس عدد را فرمودند، ما برای واردات بنزین دو میلیارد دلار، یا به عبارتی ۱۳۰ همت در بودجه سال ۱۴۰۴ گذاشتیم.
دولت میگوید که من ۴ و شش دهم میلیارد دلار تهاتر بنزین دارم، این ۴ و شش دهم در بودجه ۱۴۰۴ ما اصلا پیش بینی نکرده بودیم، چون دولت قرار بود در مکانیسم قیمتی و تعدیل مصرف این کار را انجام دهد، پس شما پولی که پیش بینی کرده بودید برای نهاده، کالای اساسی و دارو صرف واردات بنزین انجام دادید.
ما دو تا نفت نداریم، یک نفت داریم و یک تولید داریم و این نفت را باید صادرات کنیم یا بنزین وارد میکنیم یا کالای اساسی.
آمارهایی که تا الان نشان داده شده است، دولت مثلا گذاشته است ۴ وشش دهم میلیارد دلار.
واردات بنزین تا الان که انجام شده است، یک و هفت دهم میلیارد دلارست، ما میگوییم دو میلیارد دلار میشود فریز کرد برگرداند در بودجه.
سوال: امسال؟
تاجگردون: ۱۴۰۵ را میگویم، این چیست، ما تولید پالایشگاه داخلی مان حدود بین صد تا صدو پنج لیتر در روزست.
مصرف مان چقدرست، ۱۳۰ تا ۱۳۵ میلیون، ما اگر بتوانیم تنظیمات مصرفی مان را بیاوریم به ۱۰۰، ۱۰۵ و ۱۱۰ برسانیم، این عدد فاصله که ۴ و شش دهم میلیارد دلارست، به این همین ترتیب کاهش دهیم، سیاستی که دولت اتخاذ کرده است.
این ۱۰۶ یا ۱۰۷ یا این ۱۳۰ تا چیزی که مردم از کارت استفاده میکنند، حدود ۸۰ تاست، حالا آمار پخش و پالایش تا ۶۰-۷۰ تا میآید، ۸۰ تا.
اگر روی ۱۰۰ تنظیمش کنیم، همین جا، ۲ و ۲ و نیم میلیارد دلار، بیشتر ۳ میلیارد دلار فریز کنیم در بودجه بریزیم.
سوال: این اگههای میلیارد دلاری شما چجوری میشود؟
تاجگردون: باید بشود، سال ۱۴۰۴ یله و رها شد، یعنی رها شده است این اتفاقات افتاده است.
وقت نداریم، من نمیگویم قیمت را بالا ببریم، مصرف را کنترل کنیم.
سوال: قیمت برای سال آینده، حاملها از جمله بنزین، در آن تصمیم گرفتید یا میگیرید؟
تاجگردون: اختیار در دولت است، همین که اختیاری که گرفته است ۵ هزار تومان این اختیاراتش است، اصلا ۲۰ هزار تومان اختیار دارد دولت.
سوال: شما ورود نمیکنید؟
تاجگردون: ما اختیار دادیم که این را مصرف کند، این احتمال دارد که روی ۱۰۵ و ۱۱۰ مصرف ببندیم، بگوییم دولت تو نمیتوانی روی این عدد، وقتی نداریم، چرا وقتی کسی که دور دور برود، بگرد و مسافرت بکند، به جای شصت، هشتاد و صدلیتر، دویست لیتر با قیمت یارانهای بدهد، حتی ۵ هزار تومانی.
سوال: سراغ تملک داراییهای سرمایه یا همان بودجه عمرانی، آن جور که من حضور ذهن دارم، ۶۰۰ همت گذاشته است دولت، این کفایت میکند برای این همه طرح عمرانی؟
این جزء ایرادات کمیسیون است؟
تاجگردون: بله این جزو ایرادات ماست، که عدم افزایش اعتبارات تملک دارایی سرمایه نسبت به اعتبارات سال جاری و کاهش ارزی اعتبارات براساس تورم پیش بینی شده است.
سوال: این را افزایش میدهید؟
تاجگردون: تا جایی که میتوانیم افزایش میدهیم، کار خوبی که دولت انجام داده است در جدول ۲۴ موضوع مولدسازی است.
مولدسازی امسال هیچ عملکرد نداشته است، سال قبل هم عملکرد نداشته است، دو تا مصوبه هم در سران گرفتند، هم در بودجه پیش بینی شده است، الان یک دستگاه اجرایی هستم، زمین مازاد دارم، اگر بگویند زمین را بفروش، پول را بریز در خزانه خرج کنم، انجام نمیدهند، اتفاقی که امسال افتاده، سال گذشته، کاری که امسال ما داریم میکنیم، یا دولت پیش بینی کرده است ما تقویت میکنیم، قطعا هم بیشتر، هر کسی که فروخت، هر استانی که فروخت، هر نقطهای که فروخت، هر حوزهای که فروخت، در جدول نشان میدهم، این صرف خودش شود.
یعنی صرف خود همان دستگاه، مثلا شما اگر در این لایحه دم دست تان باشد.
سوال: این را چند شب پیش طرح کردیم، یک خورده تردید دارند؟
تاجگردون: نه اجازه به آنها بدهید، به این شیوه بفروشید بریزید به خزانه، یک ریال هم نمیتوانیم کسب کنیم.
سوال: این مشوق باعث میشود که رقم؟
تاجگردون: در استان خودم بیمارستان زمین اضافه دارند، باشگاه دارند، مجتمع تفریحی دارند، اگر بدانند میتوانند بفروشند و خرج بیمارستان خودم کنم و پروژه هایم زودتر تمام کنم، خوب میکنم، اگر بدانم بیمارستان زمین اضافه بفروشم و از استان اصفهان ببرم در خوزستان، نمیفروشم مقاومت میکنم.
یا از وزارت درمان بگیرند به وزارت راه بدهند، حتما نمیکنم، یعنی کاری میکنند که این کار انجام نشود، کاری که دولت کرد هر کسی برای خودش میتواند عمل کند.
عددش قابل توجه است، امروز در جلسه بررسی میکردیم بهداشت و درمان، حوزه کل بهداشت و درمان کل اعتبارات عمرانی اش بیست همت است.
عدد زمین به زمین، مولدسازی یا ارزش زمین را بالا ببرد، در این همت ده همت میتوانم اگر به خودم بدهید بفروشم.
ده همت شاید بازار نداشته باشد، باید توکن سازی کنیم و کارهای مختلف ولی ده همت برای بهداشت و درمان میزنیم.
یا ۵ همت برای عمران شهری میزنیم، اینها چیزهایی است اگر اختیار به آنها بگذاریم میتوانیم طرحهای عمرانی را تقویت کند.
سوال: منابع دیگری برای طرح عمرانی است یا همین است؟
تاجگردون: همین است اگر بتوانیم منابع ارزی را جابه جا کنیم، میتوانیم کمک کنیم.
سوال: یکی دیگر از ایرادات کمیسیون تلفیق در کلیات لایحه بودجه سال آینده و عدم تطابق با برنامه هفتم است.
این که دیشب و پریشب و بحث میکنیم که اصلا هیچ نسبت و تناسبی با برنامه هفتم ندارد.
این را چه میکنید؟
تاجگردون: بعضی از احکام قانون و برنامه هستند، ما فاصله از آنها گرفتیم، شاید نزدیک شان نتوانیم بشویم.
مثالی مثل رشد که نیاز به سرمایه گذاری بالایی دارد، این واقعیت اگر خیلی فشار بگذاریم به دولت یک فشار مالیاتها آب میشود.
برخی از احکام هستند که به تنظیمات هستند، تنظیمات درون دستگاهی و درون بخشی هستند، اگر چه دولت گزارش داده است، دولت در اسناد پشتیبانی گزارش داده است، اگر اینها را یک به یک، مو به مو در این بودجه لحاظ کنیم.
به نظرم دولت تلاش نکرده است، برخی از این احکام که زیاد هم نیاز هم ندارد، که مثلا بگوییم این رشد اتفاق بیافتد.
مثلا یکی این مولدسازی که انجام داده است و برخی از احکام دیگری که لحاظ کنیم در حوزه بهداشت و درمان، در تنظیم خانواده. در پزشک خانواده که چیزهایی است که دولت مکلف است انجام دهد.
جهت گیری اش به سمت حرکت نکرده است، اگر این را حرکت کند، بله میگوییم تطبیق دارد، این بحث منابع و تجهیز منابع نیست، بحث تخصیص منابع است، میگویید منابع به این سمت سوق دهید.
ولی میگوییم قانون برنامه تخصیص برنامه به این سمت باشد، در بحث دارو، در بحث دارو و یارانه فرض کنید حوزه بهداشت و درمان و دارو میگوییم که این سعی کنید یک جوری برسد که به دست بیمار برسد.
یعنی مصرف کننده نهایی استفاده کند، حوزه بهداشت و درمان میترسد و نگران است، میگوید نکند این کار را بروم جلو، این مابه تفاوت گیرم نیاید، الان قانع شدم، سال ۱۴۰۴ خیلی زور میزدیم ولی نگران بودند.
این حکم برنامه است که دولت برود جلو و مجلس کمک کند، این تخصیص منابع است، تجهیز منابع اتفاق نمیافتد.
سوال: این رویکردهای برنامه دولت در لایحه اعمال کند، از نظر شما کفایت میکند؟
تاجگردون: ما بدانیم در این مسیر میرود.
سوال: اهداف کمی اش را رسید، رسید، نرسید دیگر حالا؟
تاجگردون: شرایط کشور راهم باید نگاه کرد.
سوال: بحثهایی است مثلا همین دارو که الان داروخانهها طلبهای زیادی از بیمهها دارند و صندوقهای بازنشستگی بحث معیشت بازنشستگان را تحت تاثیر قرار میدهد، حتی شاغلین نیروهای مسلح خیلی الان وضعیت حقوقی شان، به طور خاص فراجا که اینها واقعا زحمتی که میکشند و خدمتی که به نام امنیت تولید میکنند، قابل ارزیابی ریالی نیست، حقوقهای شان پایین است، صندوقها ناترازست، برای این مجموعه اتفاقات در لایحه چکار کردید؟
تاجگردون: در مورد صندوق ها، صندوق بازنشستگی کلا دولت ۹۸ درصد از بودجه جاری میپردازد، در مورد تامین اجتماعی دولت امسال برای اولین بار کارخوبی که کرده است از ابتدای سال در لایحه برای بدهی امسالش، چون بدهی متراکمش جای خودش.
امسال برای آن اوراق پیش بینی کرد، که شروع کرد مثل صندوق بازنشستگی سعی کرده است که حق تامین اجتماعی بدهد.
یکی از ایراداتی که به دولت میگیریم، نباید بین این دو صندوق تفاوت قائل شوید، این صندوق بازنشستگی برای خودت است، این صندوق تامین اجتماعی این برای مردم است.
تو حق است در این جا روزانه بدهد، شما حقوق بازنشستگی کامل میدهید، حق تامین اجتماعی نمیدهد، متراکم میشود، نمیتواندبگیرد، آن وقت سازمان تامین اجتماعی مجبور میشود از بانک کارآفرین و بانک رفاه وام بگیرد، بانک رفاه را بدهکار میکند پیش بانک مرکزی، سال به سال این گلوله برفی بزرگ میشود.
اولین بار دولت شروع کرده است، از این نظر از دولت باید تشکر کنیم، شروعش خودش مثبت است.
صندوقها این دو حالت است، در مورد نیروهای مسلح یکی از دغدغههای جدی کمیسیون تلفیق و مجلس است.
کمیسیون نگاه نکنیم، کل نماینده در بحث نیروهای مسلح فارغ از توان دفاعی و بنیه دفاعی وظیفه داریم که توجه کنیم، هم حکم برنامه است، هم سیاستهای کلی و سیاستهای میهنی است، نیروهای مسلح باید تقویت کنیم.
هیچ وقت دنبال دو قطبی سازی بین مسلح و غیر مسلح نیستیم، مردم هم فهمیدند که باید به این قشر توجه کنند.
یکی تقویت بنیه است که ما حتما توجه خواهیم کرد، یک بحث خود پرسنل است.
من فقط میتوانم بگویم که حتما مجلس توجه بیشتری خواهد کرد.
سوال: برای حقوق نیروهای مسلح؟
تاجگردون: بله
سوال: اگر مانده چیزی از اشکالات کمیسیون تلفیق که بحث نکردیم، شما اشاره کنید، اگر نه من یک مقدار راجع به وضعیت بودجه امسال سوال کنم؟
تاجگردون: کاهش فقر و این جور چیزها هم است که ما نگران هستیم.
سوال: برای آن سیاست خاصی در بودجه گذاشتید؟
تاجگردون: ضریب جینی روبه بهبودست، کل جامعه هم رو به پایین آمدن است، خیلی نگران کننده است.
سوال: توزیع فقر؟
تاجگردون: بله فقر را داریم توزیع میکنیم که کمیسیون ورود کرده است به موضوع و توانمند باید بکنیم، ولی در حوزه فقر یکسان کار درستی نیست، این هم سعی میکنیم، نمیتوانم عدد بگویم.
ولی یکی از جهت گیرهای بودجه این قسمت خواهد بود.
سوال: در مورد بودجه امسال، ارقام کسریهایی گفته میشود، بفرمایید که شما در کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات، شما چه رقمی و آیا این رقم میشود با صرفه جویی در هزینههای جاری امسال به شکلی غیر تورمی حداقل کنترل شود؟
تاجگردون: این که من بگویم غیر تورمی به صرف صد درصد قطعا حرف درستی نزدم و نمیخواهم بگویم حرف پیچیدهای است، حتما اثر تورمی خودش را دارد، یکی از دلایل بالای نرخ تورمی شاید گفت همین کسر بودجه هم است.
سوال: چقدر رقمش امسال برآورد شده است؟
تاجگردون: دولت معتقدست که هشتصد و هفتصد و هزار.
سوال: دیشب آقای قاسمی میگفت سیصد تا پانصد؟
تاجگردون: دولت وقتی میخواهد از ما پول بگیرد، میبرد بالا و وقتی میخواهد پول به بخشها بدهد عددش را کم میکند.
سوال: این را میتوان مدیریت کرد تا آخر سال، این رقم تورمهای بیشتری اگر هزینهها کنترل نشود خواهد داشت؟
تاجگردون: مدیریت سال تمام میشود و مدیریت میشود و حقوقها پرداخت میشود وفلان میشود، بیشترین توجه مان این است که کمک کنیم به دولت و سازمان برنامه که تنخواهش را از بانک مرکزی صفر کند.
سوال: چقدر تن خواه گرفته که نداده است؟
تاجگردون: البته تنخواه را باید بدهد، نداده است، مهم نیست، تا پایان سال دو تا سه درصد میتواند دولت عمل کند برای ماده ۲۸ و هم تنخواه خودش و یک سه درصد برای هدفمندی میتواند عمل کند.
اگر بتوانیم که دولت هم اهتمام دارد و ما کمک میکنیم تمام جلسات سران هم میرویم تمام تلاش مان این است که این تنخواه ولی این حادث شدن این کسری فاکتورهای متعددی دارد، یک فاکتورش نفت است.
واردات بنزین است، سیاستهای تحریمی، یک فاکتور اصلی اش اثر جدی گذاشت همان سیاست اولی بود که دولت اگر در تنظیم نرخ ترجیحی، ارز ترجیحی با سایر نرخها درست عمل میکرد. این کسری این قدر فاصله نداشت.
سوال: تغییر مدیریت در بانک مرکزی مجلس چگونه ارزیابی میکند؟
تاجگردون: هنوز که حکم صادر نشده است، چیزی که رسانهای شده است، آقای فرزین تغییر میکند اگر شایعات درست باشد آقای همتی.
استیضاح کنندگان نسبت به آقای همتی منفی بودند، من خودم مثبت بودم، آقای همتی یک سرمایه اقتصادی کشورست.
نباید اینها را کنار بگذاریم. شاید خیلی از بینندگان نسبت به نگاه من منفی باشند، ولی مبنای ارزی کشور این جوری نیست، الان که به من بگویند برو رئیس بانک مرکزی بشو، میگویم من اهلش نیست، باید کسی برود که اهل فنش باشد.