کرمان رصد - اقتصاد نیوز / رئیس انجمن برنج ایران اعلام کرد که کاهش تولید داخلی و کمبود ذخایر به دلیل کم‌آبی، قیمت برنج را افزایشی کرده و کشور برای جبران کسری نیازمند واردات حداقل 1.5 میلیون تن برنج است. وی تأکید کرد واردات به موقع و تخصیص ارز، کلید تعادل بازار خواهد بود.بر اساس پیش‌بینی مسئولان جهاد کشاورزی، امسال حدود دو میلیون تن برنج در سطح 450 هزار هکتار از شالیزارهای کشور برداشت خواهد شد.
کریم اخوان، رئیس انجمن برنج ایران اظهار کرد: برنج ایرانی که در نخستین هفته‌ها با قیمت حدود 200 هزار تومان در کارخانه‌ها عرضه می‌شد، طی مدت کوتاهی با افزایش مستمر مواجه شد. این محصول ابتدا در محدوده 175 تا 200 هزار تومان قرار داشت، اما هم‌اکنون نرخ کارخانه‌های شمال به 245 هزار تومان رسیده و بسته به کیفیت، بین 40 تا 50 هزار تومان تفاوت قیمت دارد. در صورت بسته‌بندی، این رقم به حدود 270 هزار تومان می‌رسد که به معنای عرضه در سطح خرده‌فروشی با نرخ نزدیک به 300 هزار تومان است. به گفته فعالان بخش، چنین قیمتی در ابتدای فصل نه به نفع تولیدکننده است و نه مصرف‌کننده، چرا که در صورت کاهش قدرت خرید مردم، تولید به سمت کالاهای جایگزین سوق پیدا می‌کند و بازار برنج آسیب می‌بیند.
اخوان اظهار کرد: مشکل اصلی این است که از بهمن‌ماه سال گذشته تاکنون هیچ ارزی برای واردات تخصیص نیافته و تامین نشده است و حتی بخشی از تعهدات آذرماه و دی‌ماه نیز هنوز تأمین نشده است. این شرایط موجب شده بسیاری از تأمین‌کنندگان خارجی به دلیل دریافت نکردن مطالبات، از تحویل اسناد محموله‌ها خودداری کنند و برخی بازرگانان مجبور به خرید نقدی یا استفاده از روش‌های پرهزینه و اعتبارات خود شوند که این شیوه دیگر پاسخگو نیست.
رئیس انجمن برنج ایران ادامه داد: مسئولان بخش هشدار می‌دهند در صورتی که بانک مرکزی نسبت به پرداخت ارزهای تخصیص‌یافته اقدام نکند، اجرای برنامه واردات و توزیع 150 هزار تن برنج در هاله‌ای از ابهام قرار خواهد گرفت. تأخیرهای چندماهه در تخصیص ارز، هزینه‌های سنگینی به همراه دارد و حتی ممکن است موجب توقف واردات شود؛ موضوعی که می‌تواند مستقیماً بر بازار داخلی و قیمت برنج ایرانی نیز اثر بگذارد.
وی افزود: بانک مرکزی در این زمینه تعلل بسیار زیادی دارد. الان 8 ماه است که ارزی تخصیص نیافته و در صورت عدم تخصیص ارز دیگر بر اساس اعتبارات نیز برنج مورد نیاز تامین نخواهد شد.
بازار ![]()
محدودیت‌هایی در واردات برنج‌های کیفی اعمال شده است
اخوان تصریح کرد: در ادامه بررسی وضعیت بازار برنج، یکی از موضوعات مورد اشاره، سیاست‌گذاری سازمان حمایت درخصوص واردات بود. سازمان برنامه و بودجه با توجه به محدودیت‌های ارزی، سقفی برای واردات برنج تعیین کرده است. بر این اساس، تنها بخشی از نیاز بازار از محل واردات برنج از کشورهایی مانند تایلند توسط بخش دولتی تأمین می‌شود، در حالی که برای بازرگانان خصوصی محدودیت‌هایی در واردات برنج‌های کیفی اعمال شده است.
وی افزود: وزارتخانه تخصصی عنوان کرد که به دلیل کاهش بودجه ارزها، سازمان حمایت اعلام کرده است که برای واردات هر واریته برنج ایکس یورو داده می‌شود و این به این معنا است که بیش از این واریته اجازه ورود نخواهد داشت و این واریته برای کشورهایی همچون آفریقا مناسب است که می‌خواهند شکم مردم را سیر کنند اما اینجا ایران است. مردم ما لیاقت بهترین کیفیت را دارند. در صورت ادامه این محدودیت‌ها، مصرف‌کنندگان که توان خرید برنج ایرانی با قیمت نزدیک به 300 هزار تومان را ندارند، امکان دسترسی به برنج‌های کیفی خارجی را نیز از دست خواهند داد.
کاهش تولید برنج داخلی عمدتاً ناشی از کم‌آبی و شرایط اقلیمی بوده است
وی درباره پیش‌بینی اوضاع بازار برنج در ماه‌های آینده اظهار کرد: در حوزه تولید، آمارهای جدید وزارت جهاد کشاورزی نشان می‌دهد که امسال تولید برنج داخلی با کاهش چشمگیر مواجه خواهد شد. در حالی که سال گذشته رقم تولید بین 2.5 تا 2.8 میلیون تن اعلام شده بود، امسال برآوردها در محدوده 1.6 تا 1.8 میلیون تن قرار گرفته که واقع‌بینانه‌تر است. این کاهش عمدتاً ناشی از کم‌آبی و شرایط اقلیمی بوده است؛ به‌طوری‌که استان گلستان با افت 30 درصدی، خوزستان با کاهش 50 درصدی و برخی استان‌ها نظیر اصفهان، شیراز و لرستان با افت قابل توجه تولید مواجه شده‌اند. تنها استان‌های گیلان و مازندران توانسته‌اند سطح تولید خود را در وضعیت مطلوب‌تری حفظ کنند اما به‌طور کلی برآورد جهاد نشان می‌دهد که در سال جاری 700 تا 800 هزار تن میزان تولید نسبت به سال گذشته کاهش داشته که البته آماری که این وزارتخانه در سال جاری ارائه داده بسیار واقع بینانه‌تر است.
اخوان تاکید کرد: برای جبران این کسری، کشور نیازمند واردات حداقل 1.5 میلیون تن برنج خواهد بود. با این حال، تحقق این هدف منوط به تخصیص به‌موقع ارز است. در غیر این صورت، افزایش فشار بر بازار داخلی و رشد بیشتر قیمت برنج ایرانی اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.