کرمان رصد - تسنیم /جدایی هلموت مارکو یکی از اثرگذارترین چهرههای ردبول، پس از ماهها تنش و اختلافنظر با مدیریت، نشانهای از پایان یک دوره در تیم قهرمان فرمول یک است.
تنها شش ماه پس از جدایی پر سروصدای کریستین هورنر، مدیر تیم ردبول اکنون این تیم دومین چهره کلیدی را نیز از دست داده است. هلموت مارکو با وجود اینکه قراردادش تا پایان سال 2026 ادامه داشت، از سمت خود به عنوان مشاور موتور اسپورت ردبول کنار میرود. به صورت رسمی، این اقدام بنا به درخواست خودش و به دلیل خستگی و فشار زیاد عنوان شده است اما به صورت غیر رسمی، علت اصلی همان نارضایتی شدید مدیران است. چه شد که کار به اینجا رسید؟
پیش از هر چیز، باید جایگاه ویژه مارکو را به یاد آورد. در ظاهر عنوان مشاور شاید مقام چندان تعیینکنندهای به نظر نرسد اما مارکو در ردبول عملاً مشاوری با اختیار امضای واقعی بود. زمانی که ردبول تازه قدم به دنیای فرمول یک گذاشته بود، این اتریشی کهنهکار نزدیکترین فرد به دیتریش ماتشیتز، بنیانگذار ردبول محسوب میشد. حتی پس از آنکه کریستین هورنر توانست جایگاه خود را مستحکم کند و قدرت اجرایی بیشتری بگیرد، باز هم هیچ تصمیم مهمی بدون نظر مارکو اتخاذ نمیشد؛ مخصوصاً در حوزه حساس انتخاب رانندگان. بسیاری حتی باور دارند تلاش هورنر برای تصاحب کامل کنترل ساختار ورزشی ردبول پس از مرگ ماتشیتز به همین دلیل ناکام ماند. تهدید علنی مکس فرستاپن مبنی بر ترک تیم در صورت اخراج مارکو همراه با افت مقطعی نتایج ردبول باعث شد دستآخر مارکو پیروز آن منازعه شود. او جنگ را برد اما شاید این پیروزی را به درستی مدیریت نکرد. دستکم، طبق ادعای رسانههایی چون روزنامه هلندی دلیمبرگر و تلگراف بریتانیا شرایط چنین نشان میدهد.
بازار
بهگفته این منابع، رفتار مارکو در نیمه دوم فصل خشم مدیران جدید را برانگیخته بود. نه اظهارات جنجالیاش علیه آندرهآ کیمی آنتونلی و نه سبک مدیریتیاش که در آن تصمیمهای پرسنلی را بدون هماهنگی اتخاذ میکرد، هیچکدام برای مدیریت قابل قبول نبود. ظاهراً مارکو پس از کنار رفتن هورنر این برداشت را داشت که حالا مرجع نهایی و بیرقیب تصمیمهای ورزشی است و چنین حاشیه امنی دارد.
یکی از مهمترین نقاط اختلاف، تصمیم ناگهانی مارکو درباره آینده رانندگان بود. او معتقد بود آروید لیندبلاد 18 ساله از همین حالا برای حضور در فرمول 1 سال 2026 کاملاً آماده است اما ماجرای عجیبتری نیز رخ داد: طبق شایعات، مارکو الکس دان، راننده فرمول 2 را از مکلارن جدا کرد و به برنامه حمایتی ردبول آورد؛ آن هم در حالی که نه لورن مکیس، مدیر جدید تیم و نه الیور مینتزلاف، رئیس بخش موتور اسپورت ردبول این راننده را گزینهای مناسب نمیدانستند. نتیجه این اقدام گیجکننده چه شد؟ دان روابط خود با مکلارن را قطع کرد، گمان میرفت با ردبول قرارداد امضا کرده اما در نهایت با فسخ همین توافق ناتمام از اتریشیها غرامت گرفت! شاید تنها دلخوشی او این باشد که در هر حال بعید بود با مکلارن به فرمول یک برسد.
به باور بسیاری، همین استقلال خودسرانه و بیهماهنگی مارکو مدیریت را به شدت آزرده بود و اتهامات غیرمستند او به آنتونلی که موجی از حملات کاربران در شبکههای اجتماعی علیه این نوجوان ایتالیایی را به دنبال داشت، آخرین ضربه بود. بنابراین، پس از پایان فصل در ابوظبی دوران مارکو در ردبول رسماً خاتمه مییابد.
موضع رسمی کاملاً متفاوت روایت میشود. الیور مینتزلاف ماجرا را چنین نقل میکند: هلموت از من خواست نقش خود را در پایان سال کنار بگذارد. از تصمیم او متأسفم؛ او بیش از دو دهه از چهرههای تأثیرگذار ردبول بود و جدایی او پایان یک دوران ویژه است. پس از گفتوگویی طولانی درک کردم که زمان این تغییر برای او فرا رسیده است.
مارکو نیز در ظاهر همین روایت را تکرار میکند: اینکه در این فصل تقریباً قهرمان جهان شدیم، تأثیر عمیقی بر من گذاشت و به من فهماند اکنون زمان مناسبی برای پایان دادن به این فصل طولانی، فشرده و موفق است. برای تیم آرزوی بهترینها را دارم و مطمئنم سال آینده برای هر دو عنوان خواهند جنگید.
ممکن است این مواضع کمی ریاکارانه به نظر برسند اما قطعاً بیارتباط با واقعیت هم نیستند. مثلاً، گفته شده مینتزلاف به مارکو پیشنهاد استعفای محترمانه داده بود؛ گزینهای که مارکو شاید به آن راضی نبود اما در نهایت تصمیم نهایی به نام او ثبت شده است.
به هر حال، یک دوره تاریخی به پایان میرسد. ردبول چهرهای را از دست میدهد که نقشش در تیم نه تنها کلیدی، بلکه تعیینکننده بود؛ کسی که با جسارت بیسابقه، مکس فرستاپن 17 ساله را وارد فرمول یک کرد، استعدادهای متعددی را پرورش داد و با همکاری هورنر و نیوی پایههای تیمی قهرمان را بنا نهاد. همچنین، از این پس اظهارنظرهای تند و تیز مارکو را کمتر خواهیم شنید؛ حتی اگر گاهی مثل ماجرای آنتونلی بیش از اندازه اغراقآمیز بودند.
اکنون پرسشی مطرح میشود: مکس فرستاپن چه؟ مگر تهدید نکرد که در صورت رفتن مارکو تیم را ترک میکند اما شرایط امروز با آن زمان بسیار متفاوت است. فرستاپن آن حرفها را در اوج تنشهای داخلی زد، زمانی که هنوز مطمئن نبود در عصر جدید قوانین فنی، بهتر است با ردبول بماند یا به مرسدس برود. اکنون او با لورن مکیس مشکلی ندارد و نگاهش به عملکرد تیم در سال 2026 دوخته شده؛ تیمی با مدیریت جدید، بدون طرحهای آدریان نیوی و با موتورهایی که برخلاف گذشته، تولید خود ردبول هستند. برای فرستاپن، فرم و پتانسیل تیم بسیار مهمتر از حضور یا عدم حضور هلموت مارکو در پیت است. با این حال، برای دوستداران فرمول یک، نبودن مارکو در کنار ردبول بدون شک احساسی عجیب بر جای خواهد گذاشت.