کرمان رصد - زومیت / دلفین‌های نر در استرالیا برای جلب توجه ماده‌ها، اسفنج‌های دریایی را مانند کلاه روی سر خود می‌گذارند؛ رفتاری عجیب که دانشمندان را شگفت‌زده کرده است.
ما انسان‌ها برای جلب توجه در قرارهای عاشقانه معمولاً تلاش می‌کنیم ظاهرمان را جذاب‌تر کنیم؛ از پوشیدن لباس‌های مختلف گرفته تا اصلاح موی سر و آرایش چهره. اما مشاهدات جدید پژوهشگران نشان می‌دهد که این رفتار پیچیده ظاهراً فقط مختص ما نیست.
بازار ![]()
دانشمندان وزارت تنوع زیستی، حفاظت و جاذبه‌های استرالیای غربی (DBCA)، به‌تازگی دلفین‌های نر گوژپشت استرالیایی (Sousa sahulensis) را در سواحل شمالی این ایالت درحالی مشاهده کرده‌اند که اسفنج‌های دریایی را مثل کلاه‌گیس روی سرشان قرار داده‌اند.
در نگاه اول ممکن است به‌نظر برسد که اسفنج بدون اطلاع حیوانات و صرفاً دراثر مواجهه با زباله‌های اقیانوس روی سرشان قرار گرفته؛ اما به‌باور پژوهشگران، این پوشش سر غیرمعمول کاملاً عمدی است. طبق مشاهدات این مد عجیب و البته هوشمندانه که بین دلفین‌های گوژپشت نر رواج پیدا کرده، یک هدف دارد و آن هم دلربایی از ماده‌ها است.
دکتر هالی راودینو، پژوهشگر ارشد در مرکز جاذبه‌های طبیعی ایالت استرالیای غربی، در گفت‌وگو با شبکه‌ی ای‌بی‌سی اعلام کرد که کلاه‌گیس‌های اسفنجی با شکل‌ها و رنگ‌های متفاوت، تنها در منطقه‌ای خاص توسط دلفین‌های نر استفاده می‌شوند و همین امر نشان‌دهنده‌ی عمدی بودن این رفتار است. این مرکز در پستی اینستاگرامی نوشته است:
هرچند دلفین‌های نر با کلاه‌گیس‌های اسفنجی شبیه وکیل‌های دادگاه شده‌اند، قصد دفاع از هیچ پرونده‌ای را ندارند! دقیقاً مثل کسی که دسته‌گلی برای خواستگاری می‌برد، نرها این کلاه‌های اسفنجی را فقط برای دلربایی از خانم‌ها می‌پوشند!
دلفین‌های گوژپشت استرالیایی تازه در سال 2014، آن‌هم پس از بحث‌های طولانی و جنجالی، به‌عنوان گونه‌ای مجزا طبقه‌بندی شدند. اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) آن‌ها را در فهرست گونه‌های «آسیب‌پذیر» قرار داده؛ زیرا جمعیتشان به کمتر از 10 هزار عضو بالغ کاهش یافته است. درک رفتارهای اجتماعی و جفت‌یابی این دلفین‌ها می‌تواند به دانشمندان در تدوین برنامه‌های مؤثرتر برای حفاظت از آن‌ها کمک کند.
البته دلفین‌ها تنها موجودات خوش‌پوش و پیرو مد در اقیانوس نیستند. پیش از این نیز رفتارهای مشابهی در سایر پستانداران دریایی دیده شده است. یکی از مشهورترین موارد، مربوط به تابستان سال 1987 است که گروهی از نهنگ‌های قاتل (اورکاها) در آمریکا شروع به حمل ماهی‌های آزاد مرده روی سر خود کردند.
مد عجیب کلاه ماهی مرده که توسط یک نهنگ ماده آغاز شد، کم‌کم به دیگران هم سرایت کرد، برای چند هفته در میان چندین گروه از نهنگ‌ها رواج یافت و سپس مثل همه‌ی مدهای دیگر ناپدید شد. بااین‌حال، این مد مثل کفش‌های سامبای ما، پس از 37 سال دوباره در نوامبر سال 2023 مشاهده شد.
اگرچه دلیل گذاشتن ماهی روی سر در نهنگ‌های قاتل هنوز به‌طور دقیق مشخص نیست، بازگشت مد نشان می‌دهد که فرهنگ و رفتارهای اکتسابی می‌توانند در جوامع حیوانی نسل به نسل منتقل شده یا پس از مدتی دوباره ظهور کنند.