کرمان رصد - زومیت / ده‌ها سال پس از انقراض در طبیعت، تولد یک جوجه طوطی از گونه نادر مکائوی اسپیکس، امیدها را برای نجات پرنده الهام‌بخش انیمیشن ریو دوباره زنده کرده است.
در اتفاقی نادر و امیدبخش، یک جوجه طوطی مکائوی اسپیکس، گونه‌ای که دهه‌ها پیش در طبیعت منقرض اعلام شد، در یک باغ‌وحش اروپایی سر از تخم درآورد. این تولد که پس از 100 تلاش ناموفق قبلی رخ داده، جان تازه‌ای به تلاش‌های جهانی برای نجات پرنده‌ی نمادینی بخشیده است که الهام‌بخش اصلی انیمیشن محبوب «ریو» بود.
بازار ![]()
مکائوی اسپیکس (Cyanopsitta spixii) با پرهای آبی درخشان و خیره‌کننده‌اش، زمانی بومی جنگل‌های خشک شمال شرقی برزیل بود. به‌گزارش آی‌اف‌ال‌ساینس، آخرین مشاهده‌ی نمونه‌ی وحشی این پرنده در سال 2000 به ثبت رسید و این گونه حدود سال‌های 2018 و 2019 رسماً «منقرض در طبیعت» اعلام شد. امروزه، تنها جمعیت کوچکی از این طوطی‌ها در اسارت و تحت برنامه‌های ویژه‌ی پرورشی در سراسر جهان زنده مانده‌اند.
این موفقیت چشمگیر در باغ‌وحش خصوصی پری‌دیزا در بلژیک به دست آمده است. در حالی که طوطی‌های این مرکز پیش از این صد تخم گذاشته بودند که هیچ‌کدام بارور نبود، صد و یکمین تخم سرانجام بارور شد. کارشناسان معتقدند تغییرات اخیر در رژیم غذایی پرندگان ممکن است عامل این موفقیت باشد. تخم بلافاصله از لانه خارج و به تیمی از متخصصان سپرده شد، چرا که والدین بی‌تجربه گاهی در مراقبت از تخم دچار مشکل می‌شوند. سرانجام، در صبح روز 21 سپتامبر 2025، جوجه از تخم بیرون آمد.
از آن زمان، تیمی از کارشناسان شبانه‌روز و هر دو ساعت یک‌بار، جوجه را با دست تغذیه می‌کنند. توماس بی‌یجی، مسئول نگهداری از پرندگان کمیاب در این باغ‌وحش، در بیانیه‌ای گفت: «تغذیه‌ی جوجه هر دو ساعت واقعاً طاقت‌فرسا است، اما انگیزه‌بخش هم است، چون می‌دانیم واقعاً آینده‌ی یکی از در خطرترین گونه‌های جهان را در دستان خود داریم.»
جوجه‌ی تازه‌متولدشده که هنوز پرهای آبی معروف را ندارد، قرار نیست به طبیعت بازگردانده شود. در عوض، به عضوی کلیدی در برنامه‌ی پرورش تبدیل خواهد شد تا به گسترش جمعیت این گونه در کنار جوجه‌های دیگری که انتظار می‌رود در سال‌های آینده متولد شوند، کمک کند. این پروژه با همکاری «مؤسسه‌ی حفاظت از تنوع زیستی شیکو مندز» برزیل و باغ‌وحش سائوپائولو برای ایجاد جمعیتی با تنوع ژنتیکی بالا در جریان است.
اگرچه در ژوئن 2022 برنامه‌ای برای رهاسازی چند طوطی مکائوی اسپیکس در زیستگاه طبیعی‌شان در برزیل آغاز شد، این طرح بدون تمدید متوقف شده و آینده‌ی آن نامشخص است. با‌این‌حال، امید می‌رود جوجه‌ی تازه‌متولدشده، معروف به «جوجه‌ی شماره 101»، بتواند نقشی حیاتی در تلاش‌های مداوم برای بازگرداندن جمعیتی پایدار از طوطی‌های آبی رنگ به سرزمین مادری‌شان ایفا کند.