میان طرفین آتش بس غزه، اختلافات راهبردی وجود دارد

کرمان رصد - کارشناس مسائل غرب آمریکا با اشاره به اینکه آتش‌بس فعلی در غزه صرفاً گام اول و ساده‌ترین مرحله تبادل اسرا بود، گفت: ادامه این وضع در غزه محتمل نیست، زیرا اختلافات عمیق سیاسی و راهبردی میان طرفین، به ویژه در مورد خلع سلاح مقاومت و نحوه اداره غزه، همچنان پابرجاست و تاکنون حل نشده باقی مانده است.

به گزارش خبرگزاری صداوسیما ، آقایان علیرضا کوهکن کارشناس مسائل آمریکا و سهیل کثیری‌نژاد کارشناس مسائل غرب آسیا با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری، آخرین تحولات غرب آسیا و چشم انداز آتش بس در غزه را بررسی کردند و به پرسش‌ها در این باره پاسخ دادند. 
آقای کوهکن در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه موضوع خلع سلاح همچنان به عنوان یک چالش پس از آتش بس مطرح می‌شود و دو طرف رضایت نمی‌دهند به آن چیزی که از پیش تعیین شده بود، این نقطه سر به سر آتش بس در غزه تا چه زمانی ادامه خواهد داشت، گفت: واقعیت این است که آن چیزی که نهایتاً به صلح یا توافق صلح در مورد غزه منجر شد مجموعه‌ای از عناصر و اتفاقات بود که پشت سر هم اتفاق افتاد و به یک جایی رسید که دو طرف یعنی ایالات متحده و رژیم صهیونیستی و یا حتی می‌شود گفت سه طرف یعنی حماس به این نتیجه رسیدند که یک تغییر در شرایط داشته باشند این تغییر در شرایط به خاطر عجله‌ای که آمریکایی‌ها داشتند و می‌خواستند از این مرحله به مرحله بعد منتقل شوند با نادیده گرفتن خیلی از موضوعاتی بود که سرش اختلاف اساسی وجود دارد ما یک نمونه‌اش را در همان بیانیه‌های حماس و مقاومت داریم می‌بینیم سلاحی که در طول دو سال جنگ جنایت و آن کشتار بی‌سابقه و بسیار وحشی‌گرانه با قدرت نظامی نتوانستند از مقاومت بگیرند کاملاً طبیعی است که با یک توافق سیاسی که جزئیاتش هم مشخص نیست نمی‌توانند بگیرند و بخشی را هم در آن جلسه بسیار پرچالشی که ویتکاف آمد در کابینه اسرائیل قبل از توافق راجع به توافق صحبت کردن دیدیم که در درون رژیم صهیونیستی اختلافات به قدری جدی است که تیم حاکم راجع به این صحبت می‌کنند که اگر خواهد همین‌هایی که راجع به آن توافق کرده‌اند اتفاق بیفتد دولت سقوط خواهد کرد یک نمونه پررنگ‌ترش را به نظرم در آن سخنرانی که ترامپ در کنست داشت می‌شد دید که از صلح صحبت کرد از بعضی از طرفدار‌های خودش تعریف کرد و آمد گفت که من از شما یک خواهشی کنم این نتانیاهو را عفو کنید یعنی نگفت این خلافکار نیست مشکل ندارد گفت که بالاخره اگر اینجا صلح اتفاق بیفتد به دادگاه و زندان می‌رود به خاطر کار‌هایی که کرده اگر می‌شود از این بگذرید بالاخره این به خاطر شما‌ها جنایات بزرگی انجام داده البته جنایات به تعبیر من است و به همین دلایل موضوعی که انتظار برود تداوم داشته باشد نیست.

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی
وی افزود: دیروز هم اتفاقا در دانشگاه یک جلسه‌ای با اندیشمندان کشور‌های منطقه داشتیم برای خود من خیلی جالب بود که از کشور‌های مختلف اساتید خارجی در آن بودند، همین سوال را من مطرح کردم که تصور خودتان حالا جدا از تحلیل‌ها این چقدر ادامه پیدا می‌کند تقریباً همه موافق بودند که احتمال تداوم برای این موضوع وجود ندارد دلیلش هم این است که اختلافات سیاسی راهبردی نه موضوعات تاکتیکی که بنشینند سر آن کنار آمد بین دو طرف باقی مانده که همه اینها به بعد از توافق منتقل شده و فعلاً به نظر می‌رسد دو طرف توافق کردند که آن گام اول که ساده‌ترینش بود، یعنی حماس اسرای اسرائیلی را آزاد کند و رژیم صهیونیستی هم زندانیان در بند و بی‌گناه فلسطینی را آزاد کند این که ساده‌ترین مرحله بود انجام شود ما همین بهانه گیری‌هایی که دارد اتفاق می‌افتد یعنی راجع به انتقال جنازه‌ها که حماس می‌گوید به هر حال شما بمباران کردید زیر یک ساختمان از دستگاه می‌خواهد که درش بیاوریم او می‌گوید نه شما هنوز تحویل ندادید حالا راجع به زنده‌ها صحبت نمی‌کنند باقیمانده جنازه‌ها و از آن بهانه می‌گیرند، ما همین آماری که اعلام شد که در یک روز باز 24 نفر فلسطینی در غزه کشته شدند اینها اعداد خیلی بزرگی است حالا درست است جنایات اسرائیلی‌ها آنقدر زیاد بوده که می‌گویند کم شده ولی 24 بی‌گناه کشته شدند عدد خیلی بزرگی است همه اینها نشان می‌دهد که فعلاً اگر چه به خاطر حفظ آن نمایش تبلیغاتی قابل توجه در مصر اسرائیل و آمریکا تلاش می‌کنند که حفظ ظاهر کنند، اما من فکر نمی‌کنم خیلی ما تداومی در این موضوع داشته باشیم.
توافقات و نحوه اجرای آتش بس غزه، مبهم است
کثیر نژاد در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا این آتش بس شکننده است و تداوم نخواهد داشت؟ گفت: دو نکته راجع به مذاکراتی که مخصوصاً آمریکا یک طرفش است منحصر به این مذاکرات نیست تقریباً آمریکا با هر کسی مذاکره می‌کند این روش را پی می‌گیرد وجود دارد یکی اینکه آمریکایی‌ها معمولاً وقتی مذاکره می‌کنند یک حرفی را در مذاکره و اتاق مذاکره می‌زنند در رسانه یک طور دیگر بازی می‌کنند این باعث می‌شود که حالا چند دلیل دارد ولی شاید یکی از مهمترین‌هایش این باشد که توقعاتی را در جامعه دو طرف حالا چه در داخل غزه و چه در رژیم صهیونیستی توقعاتی را ایجاد می‌کند که افرادی که حالا آنجا بازیگر هستند سیاستمدارانی که باید آنجا بازی کنند آنها را تحت فشار قرار می‌دهند و شاید دیگر آن آزادی قبل را نداشته باشند باید خیلی زرنگ باشد کسی که می‌نشیند پای یک میز مذاکره که یک سرش آمریکایی‌ها هستند و حواسش به این چیز‌ها باشد نکته بعدی اینکه در خیلی از توافق‌ها اینطور بوده مخصوصاً در این ادوار مذاکره حالا همشون هم به توافق نرسید اکثراً اینطور است که روی مرحله اول جزئیات خیلی زیاد مطرح می‌شود مراحل بعدی را تقریباً مسکوت می‌گذارند یعنی جزئیات دیگری مطرح نمی‌کنند و درخواست‌های اصلی که حالا حماس دارد و یا طرف اسرائیلی دارد اینها معمولاً موکول می‌شود به دور‌های بعدی مثلاً می‌گویند که این توافقی که الان می‌خواهیم برگزار کنیم در سه مرحله اجرا می‌شود مرحله اولش این است که مثلاً اینقدر اسیر این طرف اینقدر اسیر از این طرف آزاد شود بعد بنشینیم در فلان تاریخ گفت‌و‌گو کنیم تازه مرحله دومش است اینها همه یعنی ابهام یعنی من یک مرحله انجام بدهم استفاده تبلیغاتی‌اش را آمریکا می‌برد تا حدودی رژیم صهیونیستی هم ببرد و بعد حالا معلوم نیست که چه اتفاقی بیفتد طبیعتاً در چنین توافقی می‌شود انتظار داشت که تمام چیز‌هایی که چه طرف فلسطینی و چه طرف اسرائیلی بخواهد آن اجرایی شود حتی الان در ترسیم مناطقی که اسرائیلی‌ها کامل باید از آنجا عقب نشینی کنند اختلاف است یعنی اسرائیلی‌ها در آن منطقه‌ای که خط زرد اصطلاحاً ترسیم شده تا حدودی روی نقشه منطقه مشخصی است، اما روی زمین مشخص نیست بعد مرحله بعدی خط سبزی که باید در دوره بعدی از آنجا اسرائیل عقب نشینی کند اصلاً معلوم نیست یعنی یک چیز مبهمی روی نقشه کشیدند و روی زمین اصلاً معلوم نیست چه اتفاقی می‌افتد تا مرحله بعدیش که دیگر اصلاً خیلی ابهام بیشتر است عین این ماجرا در بحث ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه است یعنی تعداد دقیق تقسیم و تخصیص کالا‌هایی که باید وارد غزه شود اینها هنوز مشخص نیست ضمن اینکه آن کسانی که باید ورود این کالا‌ها را مدیریت کنند اون هم خیلی در آن اختلاف نظر است.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه این شرایط برای حماس قابل پیش‌بینی بود، چرا حاضر شد مهمترین کارتی که در دست داشت آن هم اسرای رژیم صهیونیستی را آزاد کند؟ ادامه داد: اصلاً در همه دور‌های مذاکرات همینطور بود، اصلی‌ترین نکته‌ای که برای این دور مذاکرات است که می‌شود گفت به سرانجام تقریباً نزدیک است باز نمی‌شود گفت که این دور به سرانجام رسید این است که نسبت به دور‌های قبلی تضمین‌های بهتری وجود دارد برای اینکه اجرایی شود باز این به این معنی نیست که جنگ به صورت کامل متوقف شود ما وقتی داریم می‌گوییم توافق آتش بس با صلح خیلی فرق می‌کند صرفاً بحث این است که آتش بسی اتفاق بیفتد رژیم اسرائیل وقتی می‌گوید آتش بس یعنی همین شرایطی که الان در لبنان وجود دارد یعنی حملاتی را هر از گاهی مثل دیشب انجام بدهد منتها نکته‌ای که وجود دارد این است که در این دور از مذاکرات تضمین‌های بیشتر و بهتری وجود دارد نسبت به دور‌های قبلی که آمریکایی‌ها اصلاً حاضر به دادن تضمین نمی‌شدند.
خوش‌بینی محتاطانه؛ احتمال ورود به مرحله دوم مذاکرات غزه
کارشناس مسائل غرب آسیا در ادامه در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه حسن این تضمینی که در پسش ترامپ و نتانیاهو تهدید می کنند که در‌های جهنم را به روی شما باز می‌کنیم، این تضمین کجاست؟ افزود: تضمین مربوط به این می‌شود که این مرحله اول این دور به مرحله دوم وارد شود یعنی از مرحله اول که صرفاً حالا تبادل یک تعداد اسیر است و یک مقدار عقب نشینی مثلاً تا خط زرد به مرحله بعدی که تا حالا عقب نشینی تا خط سبز است.
وی ادامه داد: نکته‌ای که وجود دارد این است که این تضمین‌ها نسبت به قبل، چون تضمین‌های جدی‌تری است و آن مسیری که برای ورود به مرحله دوم است مسیر محکم‌تری است احتمال اینکه ادامه پیدا کند وجود دارد.
کثیری نژاد در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه پیش بینی تان این است که تضمین می‌رسد به مرحله دوم؟ و آیا تضمینی اصلا وجود دارد؟ گفت: به نظر من خیلی خوشبینانه نیست، نسبت به دوره‌های قبلی تضمین‌های بهتری است یک موقع که حالا من از زاویه نگاه خودم قطعاً آمریکا و اسرائیل طرف قابل اعتمادی نیستند برای اینکه در این مذاکرات بخواهند به تعهداتشان عمل کنند ولی نسبت به تضمین‌های قبلی شرایط شرایطی است که برای توافق مناسب‌تر است.
کارشناس مسائل غرب آسیا در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه تضمین‌ها باعث شد که حماس ترغیب شود به اینکه برود به سمت آتش بس؟ تصریح کرد: بله، تضمین ها به این برسد که توافق قابلیت ورود به مرحله دوم را دارد.
در ادامه کوهکن درباره اینکه چقدر می توان این تضمین ها را جدی گرفت و به آن خوش‌بین بود که به مرحله بعدی وارد شود ابراز امیدواری کرد: جدای از تضمین‌ها ورود به مرحله بعدی احتمالاً اتفاق می‌افتد یعنی فاصله بین مرحله اول و دوم آنقدر فاصله بزرگی نیست.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه با چالشی که سر خلع سلاح و تحویل جنازه ها وجود دارد، آتش بس به مرحله دوم می رود؟ گفت: اون‌ها دعوایی‌هایی است که بعداً اتفاق می‌افتد نگاه کنید موضوع جنازه‌ها موضوعی است که اتفاقاً حل و فصلش کمک امنیتی به اسرائیل هم می‌کند یعنی به هر حال اینها کجا نگهداری می‌شدند، چون نیاز به دستگاه‌هایی برای حفاری است تیم‌های ویژه‌ای برای پیدا کردن هست اینها بعضی خلع‌هایی اطلاعاتی رژیم صهیونیستی بوده.
کارشناس مسائل آمریکا در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا حماس می‌آید اینطور دستش را باز می‌کند برای رژیم صهیونیستی که بدانند کجا نگهداری شده است، گفت: دیگر آن بعضی از این خیلی چیز پیچیده‌ای وضعیت نگهداری نبوده نکته‌ای که در نگهداری وجود داشته در مورد خیلی از اسرا پنهان ماندن جا است نه اینکه کجا بوده یعنی نگاه کنید من یک مثالی بزنم ذکر هم کنیم سالگرد شهادت شهید سنوار است دیگر، مدت‌ها اینها دنبالش بودند کجا بود در یک ساختمان جنگی در طبقه دوم نه زیر زمین آن مسئله بحث حفاظت اطلاعات و حفظ محرمانگی اطلاعات بوده.
کوهکن در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه دانستن اینکه کجا نگهداری می‌شدند برای خود رژیم صهیونیستی هم می‌تواند دستاورد باشد؟ افزود: بالاخره پازل‌ها را کامل می‌کند یعنی شما یک جدولی دارید آن یک سری نقطه خالی دارید منظورم این بود که اینکه ما وارد بخشی از مرحله دوم بشویم مثل اینکه مرز رفح باز شود امکانات بیشتری وارد شود صحبت شود راجع به آینده این خیلی دور از دسترس نیست نکات اختلاف اصلی سر این نیست که مرز کی باز می‌شود نگاه کنید بعضی از اینها چرا این توافق اتفاق افتاد رژیم و ایالات متحده به عنوان حامی اصلی‌اش به این نتیجه رسیدند که این دستور کاری که نتانیاهو دارد پیش می‌برد و بعضی از آن دیگر به مرز دیوانگی رسیده که نقطه اوجش حمله به قطر بود و تهدید به اینکه ما به ترکیه حمله می‌کنیم که حالا ظاهرش شاید ساده باشد، اما یک سوال بسیار مهم ممکن است ترکیه خیلی محبوب نباشد برای اینکه بخواهند ازش دفاع کنند، اما وقتی شما خیلی جدی می‌آیید خطوط درگیری ترسیم می‌کنید با روسیه در اروپا و با موضوع ماده 5 ناتو است که می‌گوید حمایت دسته جمعی از کشوری که مورد حمله قرار می‌گیرد و ترکیه بزرگترین ارتش اروپایی ناتو را دارد این سوال پیش آمد که فردا نتانیاهو به ترکیه حمله می‌کند ما چه کار کنیم اگر کنش انجام بدهیم اسرائیل را که نمی‌توانیم هدف قرار بدهیم کنش انجام ندهیم در مقابل روسیه فردا می‌خواهیم چه کار کنیم یعنی کار به یک جایی رسید که ایالات متحده به این جمع‌بندی رسید که باید دوباره مثل روز‌های اول مثل 7 اکتبر مستقیماً دخالت کند و یک راه تنفسی برای رژیم صهیونیستی باز کند این راه تنفس در بعضی زمینه‌هایش که ساده‌تر بود اصلاً شما چرا در واقع به این شکل آشکار آمده‌اید گرسنگی حداکثری می‌دهید و می‌خواهید جمعیت را نابود کنید وقتی غزه را به آن شدت بمباران می‌کنید و خروج آنقدری که می‌خواهید اتفاق نمی‌افتد یعنی به هیچ زوری نمی‌توان این مردم را جابجا کرد پس بهتر است بعضی چیز‌هایی که قطعاً روی زمین اتفاق می‌افتد به خاطر آن عملگرایی آمریکا کوتاه بیاید رژیم صهیونیستی در مقابلش هم بعضی امتیازات را بدهد یعنی رژیم به خاطر تظاهرات‌های مستمر و گسترده خانواده زندانیان اسرائیلی در فلسطین که نظامی‌ها هم بودند یعنی اینها زندانیان نظامی بودند به شدت تحت فشار بود این عامل فشار کم شود نوعی توافق مطرح شود ایالات متحده نگاه کنید بعضی از این تصاویر تصاویری است که شاید درکش برای اون‌هایی که فهمی از جامعه داخلی آمریکا ندارند کمی سخت باشد نماینده آمریکا را که رفت آمریکا برای جلسه آخر شورای امنیت نماینده ویژه‌اش را آقای رئیس جمهور فرستاد که برود آنجا رای وتو را اعلام کند از راه که داشت می‌رفت داخل سازمان ملل و بعد در مراسم بعدی که بیرون می‌آمد به شدت مردم عادی بهش حمله می‌کردند که تو یک جنایتکاری و خیلی از دیپلمات‌های عادی حاضر به اینکه جلسه شورای امنیت جلسه خیلی مشهوری است و آرزوی خیلی از دیپلمات‌های بین المللی است که آنجا بنشینند و عکس بیندازند آمریکایی‌ها خیلی‌هایشان جلسه را نمی‌رفتند یعنی به زور باید شرکت می‌کردند برای اینکه آن خجالت و شرمندگی بین المللی را نمی‌خواستند داشته باشند همه اینها باعث شد که یک گام به جلو بروند و بعضی از چیز‌هایی که در گام دوم ازش صحبت می‌شود چیز‌هایی است که سر آن اختلاف اساسی وجود داشته باشد یا منفعت اساسی داشته باشد نیست اختلاف اساسی سر این است که غزه چطوری اداره شود اختلاف اساسی سر این است که در واقع حماس و یا به صورت کلی مقاومت چطوری خلع سلاح شود که قابل تایید باشد شما این نیرو‌ها را اگر پیدا می‌کردید در این دو سال می‌کشتید نتوانستید پیدا کنید، حالا چطور مطمئن باشید که این اسلحه دارد یا ندارد یا کنش نظامی می‌کند یا نمی‌کند و چطوری چتر امنیتی رژیم صهیونیستی آنجا مسلط شود که جلوی اقدامات مقاومت را بگیرد اینها موضوعاتی است که به نظر من اتفاقاً نه با مذاکره سیاسی به نتیجه نخواهد رسید که خود آن دیپلمات‌هایی که درباره این موضوع صحبت می‌کردند هم می‌دانستند به نتیجه نمی‌رسد می‌خواستند از این شرایطی که در آن وجود دارند یک گام جلوتر باشند.
کارشناس مسائل آمریکا درباره اینکه برخی تحلیل می کنند که رژیم صهیونیستی به دنبال بهانه تراشی است که مجدد جنگ را آغاز کند ادامه داد: من فکر می‌کنم که رژیم اصلاً نیاز به بهانه برای آغاز جنگ ندارد منتظر است تا بعضی از آن اتفاقاتی که می‌خواهد رخ بدهد تا ما باید آماده گام بعدی شویم یعنی در مورد لبنان که واضح‌ترین موضوع توافق خیلی از این چالش‌هایی که در غزه داشت اصلاً ندارد مرز‌ها مشخص هستند موضوع قطعنامه مربوط به سال‌ها قبل است راجع به جزئیاتش کار شده قرار بود اتفاق بیفتد، ما الان تقریباً نزدیک به یک سال از موضوع توافق لبنان حالا کمتر دارد می‌گذرد که آن توافق اتفاق افتاد مگر انجام شده همین امروز که داریم صحبت می‌کنیم یکی از آن نکات جدی این است که هم در طرف لبنانی مقاومت و هم در طرف رژیم صهیونیستی دو طرف دارند آماده می‌شوند که احتمالاً به زودی ممکن است جنگ بعدی را خواهیم داشت و این آمادگی دو طرف برای الان هم نیست از چند روز یا یک ماه بعد از اینکه توافق شروع شد دو طرف داشتن آماده می‌شدند یعنی آمادگی دارند کسب می‌کنند که حالا کی شرایط مناسب برای درگیری بعدی باشد در مورد غزه هم همین اتفاق است یعنی کسی که فکر می‌کند آن سخنرانی آقای ترامپ در شرم الشیخ و اظهاراتی که داشت که من این جنگ را هم تمام کردم و این دیگر صلح ابدی است و رفاه و آسایش برای منطقه دارد کسی که اینطوری فکر کند واقعاً سیاست ایالات متحده و رژیم صهیونیستی و تحولات منطقه را بدیهیاتش را به نظرم متوجه نمی‌شود.
در حال حاضر، خلع سلاح حماس مطرح نیست
کثیری نژاد در ادامه درباره چالش های مهم بر سر آینده اداره غزه و سناریوهای محتمل در رابطه با آن هم گفت: من حالا دنباله آن سوال قبلی زاویه اسرائیلی‌اش هم یک نکته‌ای عرض کنم که وصل شود به این قضیه این هم باید حواسمان باشد که طرف اسرائیلی سال 2026 برگزاری انتخابات کنست را داریم یعنی یک فرصتی باید نتانیاهو داشته باشد برای بازسازی وجهه خودش، چون در تمام نظرسنجی‌هایی که در حداقل 6 ماه اخیر دارد برگزار می‌شود این است که اگر با این شرایط انتخابات برگزار شود نتانیاهو و ائتلافی که می‌تواند درست کند زیر 60 کرسی کسب خواهد کرد یعنی نمی‌تواند دولت تشکیل بدهد و دولت دست اپوزیسیون نتانیاهو می‌رود پس نتانیاهو شرایطش به گونه‌ای است که یک محدودیت زمانی را هم جلوی خودش دارد می‌بیند و این را هم باید لحاظ کنیم این یک نکته و نکته بعدی اینکه در این مذاکره همان چیزی که عرض کردم در رسانه‌ها حرف‌هایی که زده می‌شود اصلاً در این مذاکره بحث از خلع سلاح حماس وجود ندارد این حرف‌هایی است که بیرون زده می‌شود در رسانه زده می‌شود طرف فلسطینی هم اصلاً تمایلی به همچین بحثی ندارد طبیعی است که وقتی بحث صحبت از خلع سلاح حماس می‌شود اصلاً وارد بحث نمی‌شود آنجا فقط در مذاکره‌ای که می‌گویند از این دور به دور بعدی برویم بحث سر این است مثلاً ارتش اسرائیل کجا مستقر باشد فلسطینی‌ها کجا تا چقدر اطراف مرز می‌شود رفت چقدر نمی‌شود رفت زمین‌های کشاورزی بازسازی چگونه است چقدر کمک‌های بشردوستانه وارد شود بحث سر این چیز‌ها است و الا سر خلع سلاح حماس که صحبتی مطرح نمی‌شود روی همین حساب پس احتمال اینکه بخواهد با توافق به این جمع‌بندی برسد هم طرف اسرائیلی و آمریکایی و هم طرف فلسطینی به این جمع‌بندی برسند که جایگزین حماس مثلاً فلان هست این احتمالاً به نظر من وجود ندارد.
کارشناس مسائل غرب آسیا در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه اظهارات تهدیدآمیز ترامپ و نتانیاهو صرفاً رسانه‌ای است در عمل اصلاً راجع به اینها صحبت نمی‌کنند؟ گفت: بحثی که در توافق نوشته شده باشد نیست بحثی است که می‌گوید الان در این مرحله ما می‌خواهیم این کار‌ها را بکنیم یک امتیازاتی هم ممکن است بدهیم ولی افق بلند ما چیست مثلاً اینکه برای حماس یک جایگزین پیدا کنیم حالا این جایگزین چه شکلی باشد آمریکا یک چیزی می‌گوید در اسرائیل جناح راست مثلاً یک چیز می‌گوید جناح ملی مذهبی‌شان یک چیز می‌گوید هنوز سر اینها حرف است یعنی هیچ کدامشان در طرف خود دشمن هم به این جمع‌بندی نرسیده‌اند که این مثلاً می‌شود راهکار ما چه برسد که در توافق با حماس به این جمع‌بندی برسند آن چیزی که بند‌های توافق نشان می‌دهد بر سر این است که در این مراحل چه اتفاقی می‌افتد یعنی بر سر آینده غزه ما بحثی نداریم در توافق ولی طرف فلسطینی هم گفته که ما سلاح مقاومت را هیچ وقت زمین نخواهیم گذاشت طرف آمریکایی هم می‌گوید که باید حماس تسلیم خواسته‌های ما شود و اسرائیلی‌ها هم می‌گویند که ما می‌خواهیم حماس را خلع سلاح کنیم یا مثلاً کامل توان نظامی‌شان را بگیریم با این ادبیات که توان نظامی حماس را از بین ببریم حالا معنای دیگرش می‌شود خلع سلاح حماس حالا نه دقیقاً ولی تقریباً اینها بحث‌هایی است که کاربرد‌های دیگری دارد ولی در توافق این موضوعات مطرح نیست حالا سناریو‌ها چه می‌تواند باشد یکی از سناریو‌های مهم این است که درگیری‌های داخلی در غزه باید افزایش پیدا کند یعنی مطلوب اسرائیلی‌ها این است که در داخل یک سری گروه‌های کوچکی که با مقاومت همراه نبوده‌اند عمدتاً گروه‌های خلافکار هستند که گرایش تکفیری دارند بعضی‌هایشان اینها باید بروند به سمت اینکه آشوب درست کنند درغزه در این چند وقت اخیر این اتفاق می‌افتاد یعنی از سرقت‌های کوچک کوچک گرفته تا برگزار کردن مثلاً تجمعات 10 تا 20 نفری تا تیراندازی‌ها و درگیری‌های کوچک محلی در واقع حالا نمی‌شود اسمش را هم گذاشت نظامی درگیری‌های محدود و این مطلوب اسرائیلی‌ها است.
وی افزود: حالا چرا این درگیری‌ها الان یک مقدار زیاد شده دلیل اصلیش این است که ورود کمک‌های بشردوستانه زیاد شده الان تقریباً حالا کمتر و بیشتر حول و حوش 600 کامیون از رفح وارد غزه می‌شود این گروه‌هایی که عرض کردم ممر حیاتشان دزدیدن این کمک‌های بشردوستانه است یعنی اینها گروه‌های کوچکی دارند، معروف‌ترین آن‌ها الشعبیه یاسر ابوشباب و گروه دیگری درست شده است به اسم یگان‌های واکنش سریع اسم خودشان این را گذاشتند و جفت شان گرایش‌های تکفیری دارند. کامیون‌هایی که وارد می‌شود در مسیر می‌دزدند و منتقل می‌کنند به جا‌های دیگر و در بازار سیاه در غزه چند برابر قیمت می‌فروشند و با این پول گروه‌های جدید و سلاح‌های جدید و تجهیزات جدید جذب می‌کنند و همه شان با اسرائیلی‌ها در ارتباط هستند و اصلا سعی نمی‌کنند پنهان کنند و حتی یاسر ابوشباب رسما با رسانه‌های اسرائیل مصاحبه می‌کند علنی و حتی دیدار می‌کند با نظامی‌های اسرائیلی و یکی از سناریو‌های جدی است و این باعث می‌شود یک بخشی از توان حماس صرف آرام نگه داشتن غزه شود، امنیت برقرار کند و جا‌های خراب است و بیش از هشتاد درصد ساختمان‌ها در غزه تخریب شده است که این خرابه‌ها بخشی از ساختمان هاست که یک بخش دیگری نیست و افراد می‌خواهند بروند وسایل زندگی شان را دربیارند.
کثیری نژاد در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا گزینه‌هایی که پیش از توافق مطرح شد، حتی صحبت از تونی بلر شد که این یک حاکم موقتی یا نیرو‌های بین المللی این جا مستقر باشند، منتفی شده است؟ گفت: منتفی نشده است ولی به جمع بندی نرسیدند، اجماع ندارند، طرف آمریکایی بیشترین گزینه‌ای مطلوب شان است این است که یک حکومتی متشکل از دو یا سه کشور اروپایی یا دو یا سه کشور عربی، چیزی به این شکل درست شود و آن‌ها بیایند غزه را به چند نقطه تقسیم کنند و مثل کاری که در عراق می‌کردند، در بصره مثلا انگلیسی‌ها مستقر شدند، در غزه این حرکت را انجام دهند که اسرائیلی‌ها مستقیما با فلسطینی‌ها رودرو نباشند، ولی در داخل رژیم جناح ملی مذهبی بیشترین چیزی که مطلوبش است این است که غزه کامل اشغال شود که این نگاه افراطی است، تقریبا می‌شود اکثریت جامعه اسرائیل این را نشدنی می‌دانند، خیلی با وجود این که دو سال جنگیدند به این شرایط تازه رسیدند این گزینه محتملی نیست.
وی افزود: یکی دیگر از گزینه‌ها که مطرح است و مخالفان نتانیاهو در جریان راست میانه مطرح می‌کنند که یک جایگزینی برای تشکیلات خودگردان درست کنیم، یک سازمان دیگری درست شود که چند گروه فلسطینی بیایند و حماس به عنوان یک اقلیت در آن قرار گیرد و قدرت اصلی متوجه حماس نباشد، حماس صرفا یکی از اعضای آن باشد و به تعبیر خودشان نزدیک‌تر به واقع می‌دانند.
کارشناس مسائل غرب آسیا گفت: یک گزینه دیگر چپ گرا‌های رژیم روی آن بحث دارند این است که تبدیل کنند به یک حکومت کنفدراسیونی یعنی غزه برای خودش یک حکومت داشته باشد، این حکومت چیزی که در منطقه آی کرانه باختری این تیپی عمل کند، خدمات شهری و بهداشت و درمان و آب و برق و جمع کردن زباله‌ها با شما، در بحث‌های مربوط به امنیت و مربوط به سیاست خارجی یک کمیته مشترکی بین اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها باشد که راجع به آن تصمیم بگیرد، شبیه کنفدراسیونی که این سه چهار تا گزینه که بیشتر از همه راجع به این‌ها صحبت می‌شود و چند گزینه دیگرست که خیلی به واقعیت نزدیک نیست.
حماس صراحتاً با مدیریت خدمات اجتماعی توسط یک کمیته بی‌طرف موافقت کرده است
کوهکن در ادامه در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه چه سرنوشتی در انتظار نحوه اداره غزه است؟ ادامه داد: در متن توافق حماس نقشی در آینده غزه نداشته باشد به معنای امنیتی و حدود امنیتی برای آن یک حالا ترتیباتی برای اداره آینده غزه متفاوت از اینی که است، براساس تفسیر می‌کنند که وقتی موضوع امنیت در اختیار گروه دیگری باشد، طبیعتاً سلاح باید در اختیار آن‌ها باشد و از این نتیجه می‌گیرند که حماس باید سلاح نداشته باشد و چند پله را طی می‌کنند که ما به توافق رسیدیم، اما چیزی که در جنگ با زور و با آن جنایت عجیب و غریب به دست نیاوردید شما در توافق نمی‌توانید ملاکی برای راستی آزمایی ندارد، یکی از دلایلی که این به نتیجه نخواهد رسید همین موضوع است. راجع به سناریو‌های آینده در کوتاه مدت چیزی که بیش از یک سال است و حماس صراحتاً با آن موافقت خودش را اعلام کرده این است که مدیریت خدمات اجتماعی توسط کمیته بی طرفی اتفاق بیافتد.
وی افزود: طرح اولیه این بود که این کمیته برای فلسطینی‌ها باشد غیر از حماس و طرح ثانویه این کمیته متشکل از فلسطینی‌ها و برخی از کشور‌های عربی باشد که کمک کنند به این فرآیند و دلیل این که مقاومت با این طرح موافقت می‌کند علی رغم این که طبیعتا حق تعیین سرنوشت با فلسطینی هاست، این است که شرایط اجتماعی و انسانی آن قدر بحرانی است که مجبورید تلاش کنید به گام بعدی حرکت کنید، همان چیزی که درسوال شما بود که علی رغم این که هیچ تضمینی وجود ندارد و این جنایت اسرائیلی‌ها چرا مقاومت با این موضوع همراهی می‌کند و مهم‌ترین پایگاه مقاومت پایگاه مردمی است و در منطقه محدودی که دو سال بمباران مداوم شده است و حماس باید محبوبیت قابل توجهی داشته بدون هیچ حساب و کتاب اجتماعی ما بحران اجتماعی داخلی غیر از آن‌هایی که اسرائیل می‌سازد، اشاره کردند و کاملا درست است حتی طرف اسرائیلی هم چنین کاری نمی‌کند، این‌ها با ما کار می‌کنند و آدم‌های ما هستند، غیر از بحران‌های دست ساز بحران عمومی وجود ندارد و این است که شما پایگاه اجتماعی قوی دارید و ما این جا زندگی می‌کنیم و این‌ها آمدند جنایت می‌کنند و هر احتمال اندکی برای این که شرایط تغییر کند با آن همراهی می‌کنند.
کارشناس مسائل آمریکا ادامه داد: حداقل در گام اول براساس صحبتی که حماس داشت که زودتر کمیته مدیریت اجتماعی را تشکیل دهیم و برویم به گام بعدی، توافقی بین بخش فلسطینی و بخش عربی محتمل‌ترین موضوع است، گرچه غربی‌ها تمایل دارند بخشی از این‌ها به خاطر همان خوی استعماری قدیم است که اگر قرارست اتفاقی بیافتد ریاستش با ما باشد. موضوعی در انگلستان دیدم که جالب بود که پرسیدند که می‌دانید شما چرا تونی بلر کاندیدا کردند که بیاید رئیس این جا بشود، چون خود شیطان نمی‌تواند مستقیم بیاید مدیریت کند، حتی فرد نامحبوبی که در خود بریتانیا این قدر صحبت‌های خاص است می‌آورند و برای این که این جا مدیریت کنند و شکل گیری کمیته مدیریت اجتماعی حداقل شکل اولیه اش برای ورود بعضی از تجهیزات برای رفتن به گام دوم بینا بین اتفاق می‌افتدو ما باید توجه داشته باشیم که افرادی مثل بلر خود غربی‌ها چرا نمی‌آیند مستقر شوند که خوب می‌دانند در صورت کوچک‌ترین تنشی موضوعی که هدف قرار می‌گیرد خود آن‌ها خواهند بود، نتانیاهو بعد از دو سال جنایت می‌تواند راحت در غزه راه برود که تونی بلر برود مدیریت کند، چیزی که به واقعیت نزدیک ترست کمیته از بعضی از فلسطینی‌ها بروکرات و مثلا بعضی از مقامات مصر، قطر و حالا ترکیه که تلاش دارد جزو این گروه‌ها باشد.
یمن؛ چالش اطلاعاتی جدید رژیم صهیونیستی پس از جنگ
کثیری نژاد با بیان اینکه یکی از جا‌هایی که قطعاً بعد از این جنگ برای رژیم صهیونیستی مثل قبلش نیست، یمن است، گفت: به هیچ وجه اسرائیلی‌ها مثل قبل دیگر به یمن نگاه نمی‌کنند، یمنی که شاید قبلا برای اسرائیلی‌ها هیچ تهدیدی محسوب نمی‌شد، وزنی برای آن قائل نبودند، اما تغییرات ساختاری در آمان بخش اداره کل یمن اضافه شد و این نشان می‌دهد که روی یمن سرمایه گذاری خاصی می‌کنند، آن جور که می‌خواستند نتوانستند در یمن باعث متوقف شدن حملات شوند و نهایتا رسید به آن جایی که در غزه به توافق برسند که یمن دست از شلیک موشک‌ها بردارد، این است که اسرائیلی‌ها روی یمن حساب ویژه تری باز کنند کما این که باز کردند، چون مشکل اصلی که اسرائیلی در ارتباط یمن دارند، بحث اطلاعات است، چون سال‌ها به آنجا بی توجهی کردند اطلاعات خوبی راجع به یمن ندارند، اطلاعات دقیقی از داخل یمن جمع آوری کنند که از آن استفاده‌های مختلف کنند.
وی اضافه کرد: در سوریه این احتمال وجود دارد و با توجه به این حضور مستقیم نظامی دارند و یک سری تحرکاتی در داخل سوریه شروع می‌شود مخصوصا در مناطقی که اسرائیلی‌ها حضور دارند، این است که احتمال افزایش درگیری‌هایی علیه اسرائیلی‌ها وجود دارد و اسرائیلی طبیعتا می‌خواهند پارت نظامی شان در آن جا تشدید بکنند، چون وقتی چند تا پایگاه نظامی که در حد دو سه تا کانکس نیست یعنی آمده است آن جا اشغالگری داشته باشد و آن جا درگیری‌هایی وجود خواهد داشت و الزاما نه با جولانی، منظورم این است که با جولانی و یا جولانی علیه آن‌ها اتفاقی بیافتد، قضیه جولانی متفاوت ترست و در مسیری که در مذاکراتی که با دیگران دارد بخواهد ببردش جلو، در لبنان این احتمال خیلی جدی است و این که حملات در لبنان نسبت به یکی دو ماه گذشته این جا شدیدتر و جدی‌تر ببینیم، احتمالش خیلی وجود دارد، با توجه به دکترین امنیت ملی رژیم و کلا بحث مکتب امنیتی که رژیم دارد از حیث فرهنگی برای خودش، قطعا تحرکات امنیتی در راس تمام تحرکات سیاسی رژیم خواهد بود و حتی اگر دولت بعدی را هم نتانیاهو تشکیل ندهد.
کثیری نژاد ادامه داد: اگر با همین روال که در نظرسنجی ها است برگزار شود و نتانیاهو نباشد و کس دیگری باشد در راس برنامه‌های امنیتی است و تمام رقبای نتانیاهو ملاحظات امنیتی شان در راس است و کسی صحبت از بحث‌های اجتماعی و اقتصاد و بهداشت و درمان نمی‌کند در رژیم و همه بحث‌های امنیتی می‌کنند هر کدام با زاویه خودشان و اهرم‌هایی که در اختیار دارند که براساس آن به آن اهداف برسند، رژیم دست از این که در کشور‌های منطقه اختلالی و عملیات نظامی انجام دهد برنمی دارد.
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی
کارشناس مسائل آمریکا در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه درگیری دیشب با حزب الله در جنوب لبنان آیا باز مسئله خلع سلاح حزب الله مطرح است؟ گفت: نکته‌ای که در خبر‌های چند روز اخیر بود فرماندهی شمالی ارتش اسرائیل با فرماندهان جوخه‌های آماده باش در تمام شهر‌های مرزی که در مرز اسرائیل و لبنان وجود دارد، در داخل آن‌ها جوخه‌های آماده باش از شهر‌های کوچک که ده دوازده نفر تا شهر‌های بزرگ شصت و هفتاد نفر که اولین واکنش نسبت به هر درگیری این‌ها بدهند، یک خبر‌هایی بود در این چند وقت که این‌ها می‌گفتیم نیرو‌های حزب الله که در مرز مستقر هستند کاملا با چشم می‌بینیم، این‌ها دارند تحرک می‌کنند و آماده می‌شوند، حرفی که این‌ها می‌زدند و از آن طرف ارتش اسرائیل در جلسات مختلف و پیام‌هایی که به آن‌ها می‌داد اصرار داشت که این‌ها را آرام کند که نه ما حواس مان است و اجازه نمی‌دهیم که حمله‌ای اتفاق بیافتد که می‌تواند ناشی ازا ین باشد که حزب الله در منطقه جنوب لبنان توان نظامی خوبی برای خودش درست کرده است و از حیث نظامی بازسازی کرده است، چیزی که طرف اسرائیلی‌ها می‌گویند و آن هدفی که اسرائیلی‌ها داشتند و در توافق به نتیجه نرسید و عقب نشینی حزب الله از جنوب لبنان، تقریبا می‌شود گفت که اجرا نشده است، به یک همچین چیزی نتوانستند اسرائیلی‌ها برسند که پس می‌تواند برای اسرائیلی منشا نگرانی باشد. احتمال این که بخواهند تحرکات شان را آن جا افزایش دهند با این زمینه‌ها وجود دارد.
کوهکن درباره تحولات منطقه و اتفاقاتی که شاهد هستیم مانند دیدار جولانی با آقای پوتین و درگیری‌های لبنان و بحث بگرامی که مطرح می‌کنند، هم گفت: از دید آمریکایی‌ها اتفاقاتی که در غرب آسیا می‌افتد یک هزینه اضافه‌ای برای سیاستی بود که آن‌ها پیگیر بودند، مثال ساده و قابل فهم بزنم آقای ترامپ در مصر نماینده امارات که دید چه گفت، گفت پول پول، نگاهش به منطقه این است که ما یک تعداد کشور پولدار در منطقه داریم که خودشان نمی‌دانند با پول شان چه کنند این پول را بگیریم و ببریم و نگاهش به منطقه این است، یک تعداد چالش امنیتی در منطقه داریم که قرار بود عربستان و اسرائیل در صلح آبراهام کنار هم قرار گیرند و این‌ها آن‌ها حل کنند، هزینه خودشان بدهند و نیروی شان خودشان بدهند، اگر نتوانستند حل کنند من ایالات متحده مقطعی تاکتیکی وارد شوم و حل کنم، من قرار بود که چه کنم، مستقر شوم در شرق آسیا، چین را کانترمنت کنم، موضوع بگرام برای این بود در صحبت آقای ترامپ که بگرام را ما ول کردیم، می‌گوید این را ما ساختیم، پولش را کی می‌خواهد بدهد، جالب است که ساخت آمریکایی‌ها نیست، توجیه اش این است که آن نزدیک جایی است که چین موشک هاش می‌سازد، توجیه می‌کند برای هیئت حاکمه آمریکا می‌گوید چین و از افغانستان صحبتی نمی‌کند.
وی ادامه داد: هر چقدر بحران مدیریت شده در منطقه وجود داشته باشد که عناصری که از طرف آمریکا مامور بودند بحران را مدیریت کنند برای آمریکا مطلوب است و این بحران از یک حدی که عبور کند با سیاست ایالات متحده در وضعیت فعلی که هم باید راهی برای منازعه در اوکراین پیدا کند و هم راهی برای شرق آسیا پیدا کند، یعنی از یک حدی بحران در منطقه اضافه شود آن قابل تحمل نیست، باید به این نکته توجه کنیم، آمریکایی‌ها در ادبیات داخلی شان آن چیزی که اندیشمندان می‌گویند به شدت دارند خودشان را برای درگیری در شرق آسیا آماده می‌کنند.
کارشناس مسائل آمریکا افزود: نوشته‌هایی که در مطالب آمریکایی هر روز تکرار می‌شود این است که ما سال 2027 همین چیزی که در منطقه گفته می‌شود که فردا و پس فردا قرار است جنگ شود، ما سال 2027-2028 موقعی است که حداکثر تا 2030 در شرق آسیا وارد جنگ شویم که باید نیروی قابل توجهی در آن جا متمرکز کنیم و از همه جای دیگر خودمان را فاصله دهیم، مشکل این است که آن افرادی که از طرف آمریکا قرار بود منطقه مدیریت کنند توانش را ندارند و برای منافع شخصی و گروهی بعضی‌های شان مثل باند حاکم در اسرائیل خود درگیری مزیت است، ترامپ آمد در کنست گفت این نتانیاهو را عفو کند بین خطوطی داشت که این دست از سرش بردارید که این دست از سرما بردارد که بگذارد ما به کار‌های دیگری برسیم که این منطقه را به آشوب می‌کشد، با این روالی که اتفاق می‌افتد کار آقای جولانی خیلی‌ها می‌گویند نوعی ریسک از طرف ترکیه بود، در تحولات منطقه جولانی علی رغم این که یک تروریست القاعده‌ای است به عنوان کسی که آقای اردوغان مدیریت می‌کند کنشش را می‌دانند که برای این دیدار انجام شد که خودش بعضی از عناصری که روس‌ها دارند آن جا حاضرند امتیازاتی بدهند و روس‌ها در مدیریت داخلی بتوانند کمک کنند، همین طور روس‌ها ارتباطاتی با جبهه مقاومت دارند، سال‌ها در کنار هم می‌جنگیدند و از این فرصت استفاده کنند، چون تحرکات جبهه مقاومت در سوریه گسترش پیدا می‌کند و آمریکایی‌ها متعدد راجع به آن صحبت می‌کنند که روس‌ها مذاکراتی بکنند که این را مقداری به تاخیر بیاندازیم و ما تحولات و مدیریت مناسبات مان راجع به کرد‌ها و مرز عراق بتوانیم به یک جایی برسانیم.
کوهکن گفت: من فکر می‌کنم منطقه قبل از توافق مصر و بعد از آن، آرامش بیشتری را شاهد نبود، آن چیزی که اتفاق افتاد در مصر این بود که خیلی‌ها امیدوارند از جمله خود ما در ایران امیدواریم آن سطح عجیب و غریبی از جنایتی که در غزه اتفاق می‌افتد حداقل برای مدتی آرام شود، چون اصلا وجدان جهانی طوری تحت تاثیر قرار داده بود که از یک جایی به بعد واقعا شنیدن خبر‌ها خیلی سخت بود.
وی در پاسخ به این پرسش که سیاستی که در منطقه آمریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران اتخاذ کرده چه سیاستی است و در این تغییر و تحولات در چه جایگاهی قرار گرفتیم؟ ادامه داد: در مورد ایران و آمریکا یک نکته‌ای را فراموش می‌کنند، آمریکایی‌ها تیرماه با ما وارد جنگ شدند و این را نباید فراموش کنیم، آن جنگ نتیجه‌ای که آمریکایی‌ها می‌خواستند را نداشت، آن جنگ حداقل ده سال کار اطلاعاتی و برنامه ریزی جدی امنیتی با خودش به همراه داشت و همه قول‌هایی که به طرف آمریکایی داده بودند که این کنش به این نتیجه می‌رسد، اتفاق نیفتاد، به نظر می‌رسد الان آمریکا در مورد ایران حداقل نحوه رفتاری که دارد این است که تصمیم گیری راجع به ایران به تاخیر انداخته به این معنی که ما باید یک برنامه ریزی جدید کنیم مبتنی بر یک اطلاعات جدید، ضمناً نحوه کنش ایران و واکنش نسبت به آن موضوع محل سوال است و حداقل موضوعات مرتبط با ایران تا سه ماه آینده یک تصمیم قاطعی در دو طرف راجع به آن وجود ندارد.