دوشنبه ۳۰ تير ۱۴۰۴
مقالات

سرمقاله آرمان ملی/ اسرائیل و طرح خاورمیانه بزرگ

سرمقاله آرمان ملی/ اسرائیل و طرح خاورمیانه بزرگ
کرمان رصد - آرمان ملی / «اسرائیل و طرح خاورمیانه بزرگ» عنوان یادداشت روز در روزنامه آرمان ملی به قلم عبدالرضا فرجی‌راد است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید: طرحی که با ...
  بزرگنمايي:

کرمان رصد - آرمان ملی / «اسرائیل و طرح خاورمیانه بزرگ» عنوان یادداشت روز در روزنامه آرمان ملی به قلم عبدالرضا فرجی‌راد است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
طرحی که با عنوان «خاورمیانه بزرگ» از آن یاد می‌شود، صرفاً یک پروژه کشورگشایی یا توسعه‌طلبی کلاسیک نیست، بلکه برنامه‌ای بلندمدت و استراتژیک برای نظم‌بخشی به منطقه بر پایه منافع ایالات متحده آمریکا و اسرائیل است. در این چارچوب، ایالات متحده در حالی که تمرکز استراتژیک کلان خود را متوجه چین کرده، به‌دنبال آن است که اسرائیل را به قدرت مسلط منطقه‌ای تبدیل کند؛ قدرتی که بتواند از یک‌سو امنیت خود را تضمین کرده و از سوی دیگر، به‌عنوان بازوی آمریکا در خاورمیانه عمل کند.
در گام نخست این طرح، باید روابط اسرائیل با کشورهای منطقه به‌طور کامل عادی‌سازی و گسترش یابد. صلح ابراهیم نیز مکمل همین راهبرد است؛ سازوکاری که اسرائیل را از دریای مدیترانه تا تنگه هرمز به کشورهایی مرتبط می‌سازد که پیش‌تر با آن مناسبات رسمی نداشتند. چنین شبکه‌ای از روابط، نه‌تنها جایگاه سیاسی و دیپلماتیک اسرائیل را ارتقا می‌دهد، بلکه به آن امکان می‌دهد تا از نظر نظامی و فناوری نیز برتری قابل‌توجهی نسبت به همسایگان خود ایجاد کند. از منظر طراحان این پروژه، این برتری چندوجهی می‌تواند هم به تأمین امنیت کشورهای عربی منطقه منجر شود و هم برخی نیازهای اقتصادی آنها را برطرف کند. به بیان دیگر، اسرائیل باید در قالب یک قدرت هژمون منطقه‌ای، هم حافظ امنیت باشد و هم در حوزه تکنولوژی و اقتصاد، نقش‌آفرینی کند. اما لازمه تحقق این سناریو، حذف یا تضعیف هر قدرت منطقه‌ای است که بتواند در برابر این مسیر ایستادگی کند. جمهوری اسلامی ایران از جمله بازیگرانی است که می‌تواند این نظم مورد نظر آمریکا و اسرائیل را با چالش مواجه سازد. از این رو، بخشی از درگیری‌های مستقیم و غیرمستقیم با ایران، در همین راستا معنا پیدا می‌کند. در همسایگی اسرائیل، یعنی در سوریه، وضعیت پیچیده‌تری حاکم است. دولتی در حال بازسازی و تقویت است، اما از دید آمریکا و اسرائیل نباید آن‌قدر توانمند شود که تهدیدی علیه تل‌آویو محسوب شود. ترکیه در این روند نقش مهمی داشته و به ایجاد نظم جدیدی در سوریه کمک کرده، اما آمریکا و اسرائیل مایل نیستند که دمشق به ابزاری در دست آنکارا تبدیل شود؛ چراکه این سناریو نیز می‌تواند در آینده به تقابل میان ترکیه و اسرائیل منجر شود. در مجموع، می‌توان گفت پروژه «خاورمیانه بزرگ» در پی بازطراحی نظم امنیتی، سیاسی و اقتصادی منطقه بر مبنای محوریت اسرائیل است. در این چارچوب، هر قدرت مستقل منطقه‌ای که نخواهد در چارچوب این نظم عمل کند، یا باید منزوی شود یا مهار.


نظرات شما