کرمان رصد - - طی روزهای اخیر حجم زیادی پیازازجنوب استان به شکل جهادی و نسبتا رایگان برای جلوگیری از اسرافی که تولیدکنندگان بی برنامه پیاز امسال باعث آن بودند،در شهرهای مختلف استان وتوسط نهادهای حمایتی ومردمی توزیع شد.
مسیول یکی از گروه‌های جهادی که پیاز را با قیمت هرکیلو 3 هزار وپانصد تا 4 هزار تومان عرضه می‌کند می‌گوید: تولید امسال به حدی زیاد بوده که برای کمک به کشاورز پیاز تولیدی را باتقبل هزینه کارگر و حمل بار خریده وبه مرکز استان آوردیم.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
وی با اشاره به هزینه میلیونی این مساله می‌گوید: قطعا با این قیمت پیاز مصرفی به دست جمعیت بیشتری از مردم می‌رسد ما هم تلاش مان این بود که این پیاز را که از جیرفت بارگیری کردیم به فروش برسانیم هم نعمت الهی وهم زحمت کشاورز هدر نرود.
اما ماجرای این پیاز‌ها چیست با خبرنگار باشگاه خبرنگاران همراه شوید تا علت این اتفاق ناراحت کننده را بدانیم.
دانلود فیلم اصلی کد ویدیو با یکی از دوستان ساکن جیرفت تماس می‌گیرم تا درباره قیمت پیاز در بازار جیرفت سوال کنم می‌گوید: پیاز در بازارجیرفت با قیمت 13 تا 20 هزارتومان به فروش می‌رسد.
برایم عجیب است وقتی باخبر می‌شوم درهمین شهر حجم زیادی پیاز را زیرآفتاب 45 درجه جیرفت رها کرده‌اند و قیمت پیاز اما در بازار مصرف مردم پایین نیامده است.
دربازار کرمان نیز اخیرا پیاز افت قیمت زیادی پیدا کرده وتا هرکیلو 10 تومان و زیر این قیمت به فروش می‌رسد و دلیل این مساله آمدن پیازجیرفت با قیمت‌های ناچیز وبعضا رایگان در سفره مردم وکاهش موقتی تقاضا برای محصول است.
یکی دوستانم که اهل جیرفت است ودر شهر کوچک بلوک کار می‌کند، می‌گوید: هر روز یک تریلی گاهی بیشتر پیازخریداری شده توسط جهادکشاورزی را در دشتی در ابتدای شهربلوک تخلیه می‌کنند که می گویند مرکز خرید تضمینی است!
خبری بسیار بدی است می‌پرسم مگر این پیاز‌ها را دولت نمی‌خرد می‌گوید چرا اینها خرید تضمینی دولتی هستند که به قیمت هرکیلو 5 هزارتومان تا 5 هزار وپانصد از کشاورز خریده وبعد به اینجا منتقل می‌شوند.
تاجایی که چشم کار می‌کند پیاز است نمی‌توانم چیزی که می‌بینم را باورکنم چندین تن و یا شاید چندهزار تن پیاز تولیدی کشاورزان دردشتی بزرگ و بدون حصار در زیرآفتاب قریب 40 درجه رها شده‌اند چندین تریلی درحال بارگیری هستند و آن سوتر خودرو‌های پراید و پیکان و وانت بار نیز در حال بار زدن پیاز بدون توجه به حیف ومیل آن زیر لاستیک خودرو هستند برایم جالب است که این همان پیازی است که دولت برای هرکیلوی آن 5 هزارتومان پرداخته است.
مردی که چهره تیره‌ای دارد می‌گوید پیاز میخواهی؟ می‌گویم بله وقتی می‌گویم 20 کیلو می‌خندد و می‌گوید اینجا تناژی باید پیاز ببری و بعد می‌گوید دشت پر پیازه برو بردار هرکدوم را میخواهی ومن متحیرم که این حجم از پیاز ثمره رنج چندین صدکشاورز است که به امید بهره برداری آن را کاشت و داشت و برداشت کرده‌اند و حالا زیرآفتاب منتظر کسی هستند که فقط آن را باربزند وببرد تا بیشتر حیف ومیل نشود.
دانلود فیلم اصلی کد ویدیو
اسرافی بزرگ که اشک همه برنامه‌ریزان را درآورد
خسارت میلیاردی که کشت بی رویه پیاز اکنون وارد کرده است از یک سوبه سبب جدی نگرفتن توصیه‌های کارشناسان کشاورزی و از سوی دیگر بی توجهی به نعمت بزرگ الهی و گناه کبیره‌ای بنام اسراف است که در حال رخ دادن است. بماند که در حین ورود وخروج تریلی و خودرو‌های باری از این محدوده حجم زیادی از پیاز زیرلاستیک خودرو از بین می‌رود. باخودم فکر می‌کنم کاش دستگاه تبدیل پیاز به فرآورده‌های آن در حجم صنعتی در جیرفت و بلوک داشتیم که خسارت کمتر می‌شد.
از مدت‌ها قبل و شاید سال‌های سال است صدای کشاورزان جیرفتی برای داشتن صنایع تبدیلی توسط هیچ یک از مدیران کلان شنیده نشده است و از سویی هیچ سرمایه گذاری حاضربه سرمایه گذاری در این صنایع نیست که باید مدیران جهادکشاورزی ادوارمختلف پاسخ این سوال را بدهند.
کمی جلوتر که می‌روم متوجه می‌شوم اینجا باسکول هم دارند وگویا صفی طویلی برای دریافت پیاز تشکیل شده است ومن تصور می‌کردم بدون نگهبان ومسئول است.
البته در اصل موضوع فرقی ایجاد نمی‌کند چرا که خروج پیاز اینجا برای تمام ادارات و کسانی که برای آوردن پیازبرای گروه‌های جهادی آمده‌اند رایگان است وهزینه کارگر توسط کسی که بار را می‌خواهد پرداخته می‌شود.
آقای جوانی می‌گوید: چندتا از همکارای خودم پیازکاشته‌اند و می گویند به صرفه نیست در نتیجه زمین را بدون خروج پیاز شخم می‌زنند و هزینه کارگر هم نمی‌دهند واین خسارت را به جان خریده‌اند؛ و بعد می‌گوید: خرید تضمینی انجام شده در نهایت 2 هزارتومان برای هرکیلوپیاز برای کشاورز آورده دارد.
کارمند یکی ادارات جیرفت درخصوص برداشت پیاز می‌گوید: خیلی اوقات پیش می‌آید که محصولی باید صادر می‌شد روی دست کشاورز بماند مخصوصا اکنون که بازارصادرات کشاورزی بهم ریخته است.
کشاورزان غیرمتخصصی که پیاز کار شده اند
وقتی می‌پرسم به نظرت چرا باید کارمند اداری که تخصصی در کشاورزی ندارد وارد این بخش شود ناراحت می‌شود و قیافه حق به جانبی گرفته ومی گوید وقتی زمین وآب هست چرا نباید کشت کنیم.
یکی از کشاورزان چندی قبل حرف عجیبی زد، گفت: موضوع کشت جنوب دست خود ما کشاورزان است و مساله شخصی است! 
یکی دیگر از آنان از واردات پیاز انتقاد کرد درحالی که می‌دانم واقعا امسال پیازی وارد نشده است، به سراغ مدیرکل جهاد کشاورزی جنوب کرمان می‌روم.
دانلود فیلم اصلی کد ویدیو کنتورهای هوشمند آب یکی از ابزارهای کنترلی کشاورزی
احمداحمدپور مدیرکل جهادکشاورزی جنوب کرمان با اشاره به اینکه مهم‌ترین مساله درکنترل کشاورزی‌های بی رویه اهرم‌های فشاری، چون نصب کنتور هوشمند آب ونیز تغییر رویه کشاورزی است، گفت: متاسفانه درحال حاضر از پزشک گرفته تا بقال وکارمند و هرشغلی غیراز کشاورزی وارد کشت‌های تجاری مانند پیازکاری شده‌اند.
وی افزود: ازجمله دلایل اصلی اتفاق امسال برای پیاز نبود مدیریت کشت و نداشتن پروانه آب بود که باعث شد هرکسی با هرمیزان زمین وآب به کشت پیاز روی بیاورد.
احمدپور از وجود 3 هزار کنتور هوشمند آب درجنوب استان خبرمیدهد که وارد مدار نشده‌اند و ادامه می‌دهد: مشکل ما در کل کشور عدم رعایت الگوی کشت است به گونه‌ای که امسال سطح زیرکشت پیاز 9 هزار و 300 هکتار تعیین وبرنامه ریزی شده بود، اما در نهایت 23 هزار هکتار پیازکاشته شد.

مدیرکل جهادکشاورزی جنوب کرمان درخصوص طرح کشاورزی قراردادی نیزمی گوید: قرار است برای تایید جزییات طرح این هفته به کمیسیون کشاورزی مجلس برویم و از سوی دیگر با مدد و همراهی استاندار کرمان به عنوان رییس کارگروه الگوی کشت که به شدت دنبال پایان دادن به خسارت های کشاورزی ناشی از عدم رعایت الگوی کشت هستند و دیگر مسئولین بتوانیم این طرح را اجرایی کنیم.
احمدپور اظهار کرد: طرح جامعی آماده کردیم برای فصل آینده که با کشت قراردادی مدیریت انواع محصول مورد نیاز مردم را انجام دهیم و بحران‌هایی مانند افزایش کشت پیاز و کاهش تولید سیب زمینی نداشته باشیم.
وی تصریح کرد: دربحث سیب زمینی امسال به سبب اتفاقاتی که رخ داد به ویژه سرمازدگی محصول باعث شد قیمت تا 100 هزارتومان حتی برود و اینجا مصرف کننده یعنی 80 میلیون مردم ایران آسیب دیدند.
نبود گمرک در قطب کشاورزی ایران
وی از جمله دلایلی که کشاورزی جنوب را با بحران‌هایی مانند پیاز دچار می‌کند را نبود گمرک در منطقه جیرفت به عنوان مرکز صادراتی این محصولات ذکر کرد وگفت: امسال تنها مصرف کننده پیاز ما در خارج کشور؛ عراق بود و ما حتی برای افزایش صادرات وجلوگیری از ضرر کشاورز تعرفه صادراتی را با مکاتبات مختلف کاهش داده وحتی بعد از ایام عید این تعرفه به نزدیک صفررسید تا با صادرات جلوی خسارت را بگیریم که ممکن نشد.
مدیرکل جهاد کشاورزی از دست نگهداشتن برخی کشاورزان برای برداشت محصول شان خبرداد وگفت:شاید حدود 10 درصد پیاز هنوز در زمین مانده و برداشت نشده ما خرید تضمینی مان راتا 5 خرداد انجام داده و بعد برای باقی مانده پیاز تصمیم گیری می‌کنیم. 
وی از خرید بیش از 55 هزارتن پیاز در 8 مرکز خرید درجنوب استان خبرداده ومی گوید: یک واحد از شهرستان کرج برای پودر پیاز مراجعه کردند و هزار کیلو پیاز خریدند ولی عمده پیاز رایگان به ادارات ونهاد‌های مختلف برای توزیع داده می‌شود ومتاسفانه بخش زیادی از محصول نیز از بین می‌رود.
وی درباره امحا پیاز درمراکز خرید می‌گوید: مقدمات نامه نگاری ودیگر امور انجام شده، چون بوی نامطبوع پیاز در برخی مراکزمشکلاتی را به وجود آورده وهزینه براست درنتیجه با اتمام خرید تضمینی بقیه پیاز باقی مانده ممکن است امحا شود ولی درحال حاضر حتی یک کیلو پیاز امحا نشده است!
قیمت گذاری کشاورزی شورایی است
وی قیمت گذاری پیاز را، چون دیگر کالا‌های کشاورزی تابع نظر شورای قیمت گذاری در کشور دانست وگفت: متاسفانه تولیدکننده با قیمت تضمینی خریداری شده راضی نبوده و بعضا پیازکاران حاضرند محصول پیازشان کامل خراب شود تا حمایت بیشتری بگیرند.
احمدپور از کسب رتبه اول اصلاح الگوی کشت جنوب کرمان در کل کشورخبر داد وگفت: امیدواریم با توجه به برنامه ریزی انجام شده برای کشاورزی قراردادی از فصل آینده بتوانیم این بحث را در جنوب کرمان پیاده کنیم تا ضمن ورود شرکت‌های بیمه ونیز تدبیر آب از طریق وارد شدن به مدار کنتور‌های هوشمند و دیگر عوامل دخیل در کشاورزی؛ از ضرر و زیان کشاورز خودداری و کشاورزی برای افراد متخصص این حوزه دارای صرفه اقتصادی شود.

نبود صنایع تبدیلی درد بزرگ کشاورزی جنوب کرمان
وی از مهیا بودن زیرساخت برای ایجاد صنایع تبدیلی کشاورزی درجنوب استان خبرداد وگفت: درصورتی ما امسال صنایع تبدیلی را داشتیم می‌توانستیم از بحران پیاز فرصت بسازیم چرا که جنوب استان کرمان مزیت کشت در تمام فصول را دارد وباید سرمایه گذاران بخش خصوصی برای ورود به این حوزه تشویق شوند.
برای چرایی عدم ورود کنتور‌های هوشمند به مداربا مدیرعامل آب منطقه‌ای استان کرمان وراد گفت‌و‌گو می‌شوم.
حمید علیدادی سلیمانی با اشاره به اینکه بعضی اراضی تحت کشت پیاز آبیاری تحت فشار بوده ونمی توان صرفا کشاورز رامقصردانست گفت: ایجاد کنتورهوشمند می‌تواند اهرم کنترلی برای کشاورز باشد و مدیریت آب چاه‌های کشاورزی را بهینه کند.
وی تصریح کرد: عامل اصلی بحران پیاز عدم توزیع کشت‌ها بین کشاورزان بوده است درنتیجه کشاورزان همگی به تولید محصولی که برایشان مقرون به صرفه باشد روی آوردند.
سلیمانی با اشاره به اینگه کشاورز به تنهایی تقصیرندارد اظهار کرد: افزایش سطح زیرکشت پیازارتباط چندانی باکنتور‌های آب ندارد ومیزان کارکرد کنتور در اصل براساس پروانه باید باشد که هنوز درجنوب کرمان شروع نشده است.
وی تاکید کرد: درواقع باید ارقام مورد نیاز جامعه توسط کارشناسان کشاورزی به کشاورز داده شود تا برهمان اساس ومیزان پروانه آبی که در اختیار دارد کشت کند.
وی از جمله دلایل این بحران را طبق گفته فرمانداران جنوبی استان، پیش نرفتن مقوله صادرات وقیمت خوب پیاز درفصل‌های قبل دانست وگفت: مساله راه اندازی کنتور هوشمند کشاورزی در شمال استان 90 درصد درحال بهره برداری است در جنوب دو سال شروع شده وچون تحریم بودیم قطعات وارد نمی‌شد ما جلوی خدمات گرفتیم و گفتیم منوط به نصب کنتورخدمات دیگر ارائه می‌شود؛ کشاورزان باید بیاییند به سمت کنتور مثلا منوجان 110 کنتورنصب شده ولی خرید تا نصب کنتورقریب 40 میلیون تومان برای کشاورز هزینه دارد درنتیجه استقبالی نمی‌شود.

سلیمانی تصریح کرد: ما در جلسه سازگاری با کم آبی گفتیم صنایع بزرگ استان باید به کمک آمده و از طرفی با کنتورسازان صحبت شده و آنان تسهیلات سه ساله می‌دهند که به عبارتی 50 درصد هزینه پرداخت می‌شود.
وی از ضرورت کشاورزی قراردادی مبتنی برمیزان پروانه آب گفت.
وی بیان کرد: در مزرعه نمی‌شود کنترل کردمیزان آب را ما مسئولیتی نداریم راه این است که تعاونی‌های کشاورزی و کشاورزی قراردادی مشخص کند چه محصولی با چه میزان آب کاشته شده وبا چه قیمتی خریداری شود تا تضمین‌های لازم را به کشاورز بدهند.
سلیمانی ازجمله مشکلات برخورد با کشاورزانی که آب کشاورزی را بی رویه مصرف می‌کنند را ایجاد برخی تجمع‌ها وپیامد‌های اجتماعی آن دانست وگفت: در ایالت‌های آمریکا اگر کشاورزی اضافه برمیزان تعیین شده محصول کاشته یا آب مصرف کند با لودرسطح اضافی زیرکشت را از بین برده وبرخورد جدی می‌کنند واگر ما همین برخورد را کرده بودیم با مشکلات امروز رو‌به‌رو نبودیم.
مدیرعامل آب منطقه‌ای کرمان با اشاره به اینکه 40 تا 50 درصد چاه‌های آبی مصرف بهینه دارند، چون 4 یا 5 ماه کشت دارند حتی کمتر ازپروانه مصرف می‌کنند ولی کشت‌های تمام فصل مقداری نیاز به کنترل دارد که از هم اکنون پایش کل چاه‌ها واینکه چقدر مصرف می‌کنند ومیزان جریمه در موارد تخلف همه مشخص می‌شود.
حال باید دید کشت قراردادی چقدر در رفع بحران های چنینی در جنوب کرمان موثر خواهد بود.
قضاوت این بحران پیش آمده را به شما کشاورزان و مردمی که درکشت پیازمشارکت داشتیم می‌سپاریم چه کسی مسئول زیر چرخ تریلی بار پیاز رفتن حتی یک عدد پیازشماست؟