چاپ

کرمان رصد - اکو ایران /متن پیش رو در اکو ایران منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
آمریکا حالا یک ورزش پر تماشاگر جدید دارد: بی‌قاعده، مخصوص ساعات پربیننده و در استادیومی به نام دفتر بیضی کاخ سفید. در رویارویی روز چهارشنبه، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در گوشه قرمز رینگ قرار داشت و مقابل سیریل رامافوسا، همتای آفریقای جنوبی‌اش، ایستاده بود. مهمان برای گفت‌وگو درباره تجارت و سرمایه‌گذاری آمده بود، اما ناگهان دید که در معادل دیپلماتیک یک «قفل سر و گردن» قرار دارد.
به نوشته فایننشال تایمز، ترامپ با استناد به ادعاهایی بی‌اساس درباره قتل گسترده کشاورزان سفیدپوست در آفریقای جنوبی و مصادره زمین‌هایشان، به سرزنش رامافوسا پرداخت - ادعاهایی که رامافوسا رد کرد. رئیس‌جمهور آمریکا حتی چراغ‌ها را کم‌نور کرد تا مونتاژی از کلیپ‌های ویدئویی نشان دهد که به‌ظاهر خشونت علیه سفیدپوستان را نمایش می‌دادند. رامافوسا با آرامش پاسخ داد که بیشتر قربانیان جرایم در آفریقای جنوبی، سیاه‌پوست هستند.
کارشناسان همچنان در حال بررسی‌اند که این حمله غیرمنتظره در دفتر بیضی‌شکل چه پیامدهایی برای روابط خارجی آمریکا دارد. جان بولتون، که در دوره اول ترامپ مشاور امنیت ملی او بود، به فایننشال تایمز گفت: «این قضیه مردم را تشویق نمی‌کند که بخواهند بیایند و با ترامپ بنشینند. چه کسی می‌داند چطور با آن‌ها رفتار خواهد شد؟ به نظرم نتیجه معکوس دارد.»
این مسئله می‌تواند پیامدهای جدی برای روابط آتی ترامپ با رهبرانی چون شی جین‌پینگ رئیس‌جمهور چین داشته باشد، کسی که به هر قیمتی از جدل‌های عمومی پرهیز می‌کند.
استیون ورتهایم، تاریخ‌نگار سیاست خارجی آمریکا در مؤسسه کارنگی برای صلح بین‌المللی، گفت: «این اتفاق حتماً نگرانی‌های پیشین شی درباره اتفاقات برنامه‌ریزی‌نشده در دیدار با رهبران خارجی را تشدید می‌کند.»
این نخستین‌بار نبود که ترامپ به‌طور علنی یک مقام بلندپایه میهمان را سرزنش می‌کرد. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، نیز در ماه فوریه با برخوردی مشابه روبه‌رو شد. او در دیداری پرتنش، از سوی ترامپ و جی‌دی ونس به دلیل نشان ندادن قدردانی کافی از آمریکا مورد انتقاد قرار گرفت و نگرانی از گسست کامل میان این دو متحد را افزایش داد.
تخریب چهره آمریکا
به گفته کارشناسان، چنین درگیری‌های علنی‌ای هدیه‌ای برای مسکو و پکن است. آن‌ها این صحنه‌ها را تضعیف‌کننده اعتبار بین‌المللی آمریکا می‌دانند. قدرت نرم آمریکا پیش‌تر نیز لطمه دیده بود؛ از جمله با تضعیف آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده (USAID)، که منجر به تعطیلی صدها برنامه در سراسر جهان شد.
میشل گوین، عضو ارشد مطالعات سیاست آفریقا در شورای روابط خارجی، گفت: «این نوع برخوردها در واقع حرف چین را به‌جای آن‌ها می‌زنند. این‌ها باعث شده‌اند که روایت چین مبنی بر اینکه شریک قابل اتکایی است، باورپذیرتر شود.»
کریستف هویسگن، مشاور امنیت ملی پیشین آنگلا مرکل صدراعظم سابق آلمان، گفت: «در روسیه و چین دارند در بطری شامپاین را باز می‌کنند. آمریکا در نتیجه چنین اتفاقاتی، به‌طرز چشمگیری نفوذ خود را در جهان از دست خواهد داد.»
اعتبار بین‌المللی آمریکا همین حالا هم در حال افول است. طبق آخرین نظرسنجی شاخص درک دموکراسی که در ماه آوریل انجام شد، تنها 45 درصد از کشورها تصویر مثبتی از آمریکا دارند؛ در حالی که این رقم سال گذشته 76 درصد بود. نگرش نسبت به ترامپ نیز در 82 کشور از 100 کشور مورد بررسی، منفی بود. در مقابل، ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه در 61 کشور و شی جین‌پینگ در تنها 44 کشور تصویری منفی داشتند.
نسخه جدیدی از مبارزه دیپلماتیک ترکیبی که اکنون در دفتر ریاست‌جمهوری آمریکا در جریان است، ابتدا چیزی ساده بود. در گذشته، دیدارهای رسمی در آن‌جا بسیار ساده برگزار می‌شد: رئیس‌جمهور و میهمانش به‌مدت پنج تا ده دقیقه مقابل دوربین‌ها دست می‌دادند و تعارفات مرسوم رد و بدل می‌کردند، سپس خبرنگاران به بیرون هدایت می‌شدند و گفت‌وگوهای جدی به اتاق کابینه منتقل می‌گردید.
اما ترامپ این سنت را بر هم زده است. دیدارهای کوتاه تصویری حالا با حضور وزرای ارشد کابینه، از جمله جی‌دی ونس، و طیف کامل رسانه‌های طرفدار جنبش «ماگا» برگزار می‌شوند و به کنفرانس‌های مطبوعاتی تمام‌عیار بدل شده‌اند، چیزی که ترامپ آشکارا از آن لذت می‌برد. جان بولتون گفت: «حالا کل دربار سلطنتی هم آن‌جا حاضر است.»
افزایش اشتها برای تحقیر مهمانان
در دوره نخست ریاست‌جمهوری‌اش، ترامپ به‌ندرت مهمانان خود را به‌صورت علنی مورد انتقاد قرار می‌داد. او در آن زمان به ژست‌های کوچک بی‌احترامی، مانند امتناع از دست دادن با مرکل در برابر دوربین‌ها در سال 2017، بسنده می‌کرد.
اما همان‌طور که برخوردهای اخیرش با زلنسکی و رامافوسا نشان می‌دهد، اشتهای او برای تحقیر علنی مهمانان به‌طرز چشمگیری افزایش یافته است. او همچنین از دیدارهای تصویری برای تمجید از سیاستمدارانی استفاده کرده که با دستور کار ایدئولوژیک او هم‌سو هستند؛ از جمله نایب بوکله، رئیس‌جمهور السالوادور، که ترامپ شخصاً از او بابت کمک به کمپین اخراج مهاجران غیرقانونی تشکر کرد.
برخی رهبران جهانی توانسته‌اند حملات کلامی ترامپ را دفع کنند. در دیداری در کاخ سفید در ماه فوریه با امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، ترامپ ادعا کرد که اتحادیه اروپا «این پول‌ها را به اوکراین قرض می‌دهد [و] آن‌ها پول‌شان را پس خواهند گرفت». مکرون دستش را روی بازوی ترامپ گذاشت و او را تصحیح کرد: «نه، راستش را بخواهید، ما 60 درصد از [هزینه] کل تلاش‌ها را پرداخت کردیم... ما پول واقعی دادیم، واضح بگویم.»
مارک کارنی، نخست‌وزیر تازه‌منتخب کانادا، نیز در دیدار خود از کاخ سفید، به‌صراحت ادعای ترامپ درباره کانادا را رد کرد و گفت: «برخی جاها هستند که هرگز برای فروش نیستند.» با این حال، ترامپ حرف آخر را زد و نطقی پرحرارت ایراد کرد درباره اینکه آمریکا بیشتر هزینه دفاعی کانادا را پرداخت می‌کند.
اما برای بسیاری از ناظران، رویارویی با رامافوسا صرفاً گیج‌کننده بود. آمریکا و آفریقای جنوبی موضوعات زیادی برای گفت‌وگو داشتند: تجارت و سرمایه‌گذاری، آینده گروه بریکس، و نشست گروه 20 که قرار است در ماه نوامبر در ژوهانسبورگ برگزار شود. با این حال، ترامپ روی ادعاهای نادرستی مبنی بر نسل‌کشی علیه کشاورزان سفیدپوست آفریکانر متمرکز شد.
بولتون این پرسش را مطرح کرد که آیا این ادعاها پیش از جلسه، توسط کارشناسان آمریکایی در حوزه آفریقای جنوبی بررسی شده بودند، کارشناسانی که بی‌تردید به درستی آن‌ها تردید وارد می‌کردند. او گفت: «اگر نه، این چه پیامی به رهبران دیگر جهان می‌دهد؟ اینکه صرفاً اگر یک پروپاگاندا در ذهن ترامپ نفوذ کند، ناگهان همان می‌شود چیزی که او در ملأعام به رئیس دولت خارجی می‌گوید؟»
بازار