کرمان رصد - وطن امروز /متن پیش رو در وطن امروز منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
بررسی قراردادهای نظامی، اقتصادی و سرمایه‌گذاری‌های شیخ‌نشینان منطقه که به عنوان دستاورد مالی بی‌سابقه ترامپ فاکتور شد
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده در حالی در دوره دوم زمامداری خود برای دومین‌بار پس از سفر 2017 به منطقه، به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس سفر کرد که این سفر محوریتی کاملا متفاوت از گذشته داشت. این سفر که از 13 تا 16 مه 2025 (23 تا 26 اردیبهشت 1404) انجام شد، شامل عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی بود و هدف آن «تعمیق روابط اقتصادی» و «تقویت همکاری‌های فناورانه» اعلام شد. با این حال، بسیاری از رسانه‌های عرب منطقه با اشاره به صحبت‌های ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش و «گاو شیرده» نامیدن سعودی، این سفر را «دوشیدن مالی» کشورهای عرب توصیف کردند، چرا که تمرکز آن بیشتر بر امضای قراردادهای سرمایه‌گذاری برای احیای اقتصاد و صنعت آمریکا بود.
بازار
![]()
روز نخست: ورود به عربستان سعودی و تعهد به سرمایه‌گذاری 100 میلیارد دلاری
ترامپ در نشست‌های خصوصی با محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان، بر لزوم افزایش سرمایه‌گذاری مستقیم کشورهای خلیج‌فارس در پروژه‌های انرژی و فناوری آمریکا تأکید کرد. منابع نزدیک به کاخ سفید گفته‌اند عربستان تعهد کرده تا 100 میلیارد دلار در صندوق‌های زیرساختی و فناوری آمریکا وارد کند؛ سرمایه‌ای که در رقابت این صنایع با رقبای چینی و اروپایی آنها کمک بسیار مهمی است و می‌تواند آنها را در جنگ تجاری ترامپ که زیان گسترده‌ای به صنایع آمریکایی وارد کرده است، یاری کند، البته به شرط اینکه این توافقات اجرایی شود و تنها در حد امضای قرارداد جهت جلب رضایت کوتاه‌مدت ترامپ نباشد.
روز دوم: قطر و قراردادهای گازی
در دوحه، ترامپ با تمیم بن حمد آل‌ثانی، امیر قطر دیدار کرد و بر توسعه صادرات گاز طبیعی مایع (LNG) از طریق شرکت‌های آمریکایی تأکید کرد. قراردادهایی که در آن دیدار امضا شد، شامل همکاری با شرکت‌هایی مانند چووا و اکسون موبیل بود، در حالی که قطر نیز اعلام کرد قصد دارد 50 میلیارد دلار در زیرساخت‌های انرژی آمریکا سرمایه‌گذاری کند؛ قراردادهایی که از نظر منطق اقتصادی صرفه ندارد و تنها با اهداف سیاسی امضا می‌شود. گزینه‌های متفاوتی برای صادرات گاز قطر به بازارهای جهانی وجود دارد اما تاکید بر صادرات گاز LNG از طریق شرکت‌های آمریکایی از جمله اقداماتی است که برای خوشایند‌سازی ترامپ انجام می‌شود.
روز سوم: امارات و توافق‌های هوافضایی
در امارات، تمرکز ترامپ بر توسعه همکاری‌های هوافضایی و خرید هواپیماهای نظامی بود. منابع آمریکایی اعلام کرده‌اند شرکت‌هایی مانند لاکهید مارتین و بوئینگ قراردادهایی به ارزش 30 میلیارد دلار با امارات امضا کرده‌اند، در حالی که ترامپ در مصاحبه‌ای تلویزیونی گفت: «این فقط شروع است. ما از این کشورها سود بیشتری می‌بریم و تا همیشه ادامه خواهد داشت». سودهایی که به جیب شرکت‌های تسلیحاتی آمریکایی می‌رود و دنیا را برای جنگ‌های بیشتر آماده می‌کند؛ جنگ‌هایی نابودکننده که علاوه بر هدر دادن و غارت منابع منطقه، زیرساخت‌ها و نیروی انسانی آن را نیز به تباهی می‌کشاند و تنها برنده این جنگ‌ها شرکت‌های تسلیحاتی آمریکایی و سهامداران آن هستند.
مصاحبه ترامپ پس از سفر: «دستاوردهای مالی بی‌سابقه»
پس از بازگشت ترامپ به واشنگتن، وی در گفت‌وگویی تلویزیونی با شبکه فاکس‌نیوز اعلام کرد: «این سفر یکی از بهترین تصمیم‌های من بود. کشورهای خلیج [فارس] حالا بیشتر از هر زمان دیگری به آمریکا وابسته‌اند. ما قراردادهایی به ارزش هزاران میلیارد دلار را به دست آوردیم و این فقط شروع است». وی همچنین در سخنانی گفت: «در این سفر 12 برابر پولی را که به اوکراین داده بودیم به دست آوردم. این پول را در چند روز کسب کردم. همیشه در مدیریت پول مهارت داشته‌ام. پول درمی‌آورم. در 4 روز، 12 برابر مبلغی را که برای اوکراین هزینه شد، به دست آوردم». وی در ادامه گفت: «من از تجارت برای تسویه‌حساب و ایجاد صلح استفاده می‌کنم». وی همچنین با اشاره به دولت بایدن و ارتباطاتش با کشورهای عرب منطقه گفت: «این منطقه فوق‌العاده است اما هرگز بدرستی با آن رفتار نشد و صادقانه بگویم، مطمئنا بایدن با آن خوب رفتار نکرد». این سخنان ترامپ با واکنش منفی کاربران عرب منطقه مواجه شد و از آن به عنوان دوشیده شدن بی‌سابقه حکام عرب یاد کردند. منتقدان، این سفر را «سودآوری یک‌طرفه» برای آمریکا می‌دانند و معتقدند سران کشورهای عرب تنها به دنبال عکس‌های یادگاری با ترامپ هستند تا از فشارهای داخلی در برابر انتقادات حقوق بشری بکاهند. سفر ماه مه منطقه‌ای 2025 ترامپ به کشورهای عرب حاشیه خلیج‌فارس نشان‌دهنده دوشیده شدن بیشتر کشورهای نفت‌خیز عرب حاشیه خلیج‌فارس بود. در این میان سوالاتی درباره این توافق‌ها و تأثیر آنها بر امنیت منطقه مطرح می‌شود. در حالی که ترامپ این سفر را «پیروزی مالی» بی‌سابقه خود برای آمریکا معرفی می‌کند، کارشناسان معتقدند این نوع دیپلماسی ممکن است در بلندمدت هزینه‌های سیاسی و امنیتی سنگینی برای منطقه و جهان داشته باشد؛ هزینه‌هایی همچون افزایش جنگ‌های منطقه غرب آسیا که از جیب مردم منطقه پرداخت می‌شود و قربانیان آن نیز همین مردم منطقه هستند.