چاپ

کرمان رصد - اعتماد / «ایران و امریکا: پایان نیم قرن دشمنی؟» عنوان یادداشت روز در روزنامه اعتماد به قلم علی آهنگر است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
دور چهارم گفت‌وگوهای ایران و امریکا، یکشنبه 21 اردیبهشت 1404 انجام شد. اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه، این گفت‌وگو را «دشوار اما برای درک مواضع یکدیگر» توصیف کرد. خبرنگار اکسیوس از قول یک مقام ارشد امریکایی گزارش داد: «توافق حاصل شد تا مذاکرات برای ادامه کار روی عناصر فنی ادامه یابد. ما از نتیجه امروز دلگرم شده‌ایم و مشتاقانه منتظر جلسه بعدی خود هستیم که در آینده نزدیک برگزار خواهد شد.» اما گزارش مفصل‌تر و بهتری را خبرگزاری آسوشیتدپرس از این دور گفت‌وگوها ارایه داد. این خبرگزاری نوشت: «این مذاکرات به دنبال محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران در برابر لغو تحریم‌های اقتصادی ایران است که ایالات متحده علیه ایران وضع کرده است.» اما نکته مهم‌تر گزارش این است که می‌گوید این گفت‌وگوها «به نیم قرن دشمنی پایان می‌دهد.» از دور سوم گفت‌وگوها که شنبه 6 اردیبهشت در مسقط برگزار شد تا دور چهارم این گفت‌وگوها، فراز و فرودهای زیادی در مواضع طرف امریکایی رخ داد. از پذیرش سطح صلح‌آمیز غنی‌سازی که پیمان ان‌پی‌تی به کشورهای عضو اجازه داده است تا گفت‌وگوی بی‌پروای استیو ویتکاف در روز جمعه که حق هرگونه غنی‌سازی را از ایران سلب می‌کرد. این فراز و فرودها در مواضع، بیش و پیش از آنکه نمایان‌کننده سردرگمی طرف امریکایی در روند گفت‌وگوها باشد، گویی در همان‌ جمله خبرگزاری آسوشیتدپرس نهفته است: «پایان دادن به نیم قرن دشمنی.» مهلت دو ماهه‌ای که ترامپ در نامه‌اش به ایران تعیین کرده بود، امروز دوشنبه 12 ماه مه/ 22 اردیبهشت 1404، درست همزمان با روز سفر خاورمیانه‌ای ترامپ به عربستان، امارات و قطر پایان می‌یابد. این در حالی است که مقام ارشد امریکایی «با اشتیاق منتظر برگزاری دور بعدی گفت‌وگوها در آینده نزدیک است.» مطلبی که خبرگزاری‌های رویترز، اکسیوس و آسوشیتدپرس انتشار داده‌اند.
از سوی دیگر، شواهد و اخبار نشان می‌دهند که اختلاف‌نظرهای جدی و قابل توجهی بین ترامپ و نتانیاهو ایجاد شده است. بعضی از خبرگزاری‌ها و شواهد از قطع ارتباط بین نتانیاهو و ترامپ خبر می‌دهند. بسیاری برکناری مایک والتز از سمت مشاور امنیت ملی امریکا را در ادامه همین اختلاف‌نظر بین امریکا و اسراییل در این مقطع زمانی می‌دانند.
این نکته‌ها بیان می‌دارد که مساله اساسی امریکا در این دور از گفت‌وگوها، چند درصد کمتر یا بیشتر غنی‌سازی اورانیوم در ایران نیست. چنانکه مساله اصلی و اساسی ایران هم دقیقا سطح غنی‌سازی به حساب نمی‌آید. مساله اصلی و اساسی بین ایران و امریکا همان‌ چیزی است که مولوی در مثنوی از آن با تعبیر «اذبحوا هذا البقر» یاد کرده است. مولانا در توصیه و نصیحتی اندیشمندانه می‌‌سراید: «یا کرامی اذبحوا هذا البقر ان اردتم حشر ارواح النظر».
ای گرامیان! اگر «حیات جاودانه» و بقای حقیقی می‌خواهید، باید که قربانی کنید، تغییرهای پیرامونی در جامعه و در منطقه و در جهان را دریابید و همسان با این تغییرها، تغییر کنید. برای جاودانگی، برای حشر ارواح النظر، بقا و حیات، «گاوت را بکش» اذبحوا هذا البقر. کشتن گاو یعنی پذیرش آن تغییر‌های اساسی در راهبرد و استراتژی که لازمه درک تغییرهای محیطی و برای تداوم‌ حیات و بقا لازم است.
بازار
تغییر تنها در قلمرو تاریخ و سیاست نیست، در دنیای صنعت و تکنولوژی هم چنین است.
کداک، امپراتوری عکاسی آنالوگ در جهان، نخواست خود را با رنگ و طعم دوربین‌های دیجیتال تطبیق دهد. در جهان تغییر یافته به سمت دیجیتال، اما به موزه‌ها سپرده شد.
با گوشی همراه نوکیا کمتر کسی است که فخر نفروخته باشد، اما با انعطاف‌ناپذیری در برابر سیستم عامل‌های جدید، غروبی غم‌انگیز را تجربه کرد.
اینها درس‌هایی از جنس «یا کرامی اذبحوا هذا البقر» هستند: حتی غول‌های فناوری نیز اگر تغییر را نپذیرند، قربانی تغییر می‌شوند.
«جوی دیدی؟ کوزه اندر جوی ریز
آب را از جوی کی باشد گریز؟»
جنگ‌های رعشه‌برانداز هند و پاکستان و جنگ بی‌پایان روسیه و اوکراین و دیگر التهاب‌های جهانی، همه بیانگر تغییرهای اساسی و استراتژیکی است که جهان می‌خواهد شاهد آن باشد. قلب این تغییرها در روابط بین‌الملل، همان‌گونه که آلفرد ماهان در 123 سال پیش در مقاله «خلیج‌فارس و روابط بین‌الملل» گفت، خلیج‌فارس و خاورمیانه است و بر چه کسی پوشیده است که قلب خلیج‌فارس و خاورمیانه امروز، ایران و جمهوری اسلامی ایران است.
آیا ایران و امریکا آماده‌اند گاو سیاست‌های گذشته را قربانی کنند و به سوی آینده‌ای جدید گام بردارند؟