کرمان رصد - سالروز شهادت مجید شهریاری یادآور فداکاری دانشمندی است که پیشرفت هسته‌ای ایران را با جان خود امضا کرد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ؛ یکی از مظلومیت‌های جمهوری اسلامی ایران آن است که هرگاه فرزندان این سرزمین برای پیشرفت کشور گامی برمی‌دارند، دشمنان برای حذف آنان وارد عمل می‌شوند. این پیشرفت می‌تواند در هر عرصه‌ای باشد؛ کافی است منافع آنان به خطر بیفتد تا تلاش کنند مسیر حرکت ایران را متوقف کنند.
زندگی پربرکت دکتر شهریاری با آغاز حرکت جمهوری اسلامی به‌سوی بهره‌برداری از انرژی هسته‌ای و در حالی‌که تحریم‌ها حتی راه دارو را بر بیماران نیازمند بست، عزم دانشمندان ایرانی برای خودکفایی دوچندان شد. در این میان، کسانی با اتکا به ایمان، دانش و کوشش بی‌وقفه توانستند دستاورد‌هایی بزرگ برای کشور رقم بزنند و اثر تحریم‌ها را تا حد زیادی خنثی کنند.
یکی از چهره‌های اثرگذار در مسیر پیشرفت هسته‌ای کشور، شهید مجید شهریاری بود. شهریاری در تاریخ 16 آذر 1346 در زنجان متولد شد و با تلاش و پشتکار خستگی‌ناپذیر، به یکی از دانشمندان برجسته هسته‌ای ایران تبدیل شد.
او دوره کارشناسی خود را در رشته مهندسی برق دانشگاه صنعتی امیرکبیر گذراند و پس از آن در مقطع کارشناسی ارشد مهندسی هسته‌ای دانشگاه صنعتی شریف ادامه تحصیل داد. برای دوره دکترا بار دیگر به دانشگاه امیرکبیر بازگشت. او درس مدیریت سوخت هسته‌ای را در دانشگاه شریف با علی‌اکبر صالحی گذراند و بعد‌ها خود به استادی برجسته در همین زمینه تبدیل شد، تا جایی‌که در کوتاه‌ترین زمان ممکن به مرتبه استادتمامی رسید.
علی‌اکبر صالحی، رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی ایران، درباره شهید شهریاری می‌گوید: «زمانی که به سازمان انرژی اتمی آمدم، یکی از مسائل اساسی در حوزه غنی‌سازی، محاسبات بحرانیت بود. دسترسی به مقالات مرتبط دشوار و روش انجام کار نیز چندان روشن نبود. در بخش محاسبات غنی‌سازی 20 درصدی به دنبال فردی بودم که بتواند این مسیر را هموار کند. پیش از آن‌که پروژه را به دکتر شهریاری واگذار کنم، مسئولیت بخشی از سازمان را به او پیشنهاد دادم، اما با صراحت گفت: «من علاقه‌ای به کار اجرایی ندارم.» زمانی که پروژه را برایش توضیح دادم، چنان خوشحال شد که آن لحظه‌ها هرگز از خاطرم نمی‌رود.»
صالحی ادامه می‌دهد: «یقین داشتم اگر شهریاری با همان شتاب و دقت به کار ادامه می‌داد، فاصله ما با غرب در صنعت هسته‌ای با سرعت چشمگیری کاهش می‌یافت. او چهل تا پنجاه نفر از بهترین نیرو‌ها را گرد هم آورده بود و وجودی پربرکت داشت. همسرش، خانم دکتر قاسمی ـ که او نیز از شاگردان من بود ـ در جلسه‌ای می‌گفت: «از زمانی که این پروژه را گرفته، شب و روز نمی‌شناسد؛ شب‌ها دیر می‌رسد، این روز‌ها دیگر پاسی از نیمه‌شب گذشته به خانه می‌آید و صبح اول وقت دوباره می‌رود…، چون پروژه را بسیار مهم و استراتژیک می‌داند.»
الحمدلله آن پروژه همچنان ادامه دارد، اما جای شهید شهریاری خالی است. واقعاً بزرگان و دانشمندان، گل‌هایی با رنگ و بوی منحصر‌به‌فردند و چه‌بسا در تمام عمر نتوانیم نمونه‌ای همانند آنان بیابیم.
خدمت به خلق برای خدا
صالحی می‌گوید: «اگر شهریاری هر مبلغی برای انجام این پروژه درخواست می‌کرد، ما آماده پرداخت بودیم؛ زیرا فرد دیگری نبود که با چنین اطمینانی بتواند کار را به نتیجه برساند. اما او گفت: پول نمی‌خواهم. او این کار را تنها برای رضای خدا و خدمت به ملت خود انجام می‌داد.»
این تنها گوشه‌ای از تلاش‌های علمی این دانشمند شهید برای پیشرفت ایران است. شهید شهریاری در دیگر ابعاد زندگی نیز می‌کوشید برای اطرافیانش مفید و اثرگذار باشد در وصیت‌نامه‌اش چنین می‌نویسد: «از خدمت به بندگان خدا دریغ نورزید و از نیاز دیگران به شما، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین نعمت‌های الهی قدردانی کنید. بدانید خداوند متعال قدرت، ثروت، موقعیت اجتماعی و دیگر ظواهر دنیوی را برای امتحان در اختیار بندگانش قرار داده است و ساحت قدس او از هر نیازی مبراست.»
این توصیه، چیزی نبود که فقط بر زبان جاری کند؛ بلکه در طول زندگی‌اش به آن عمل می‌کرد. یکی از دانشجویانش می‌گوید: «دکتر شهریاری به زندگی شخصی دانشجوهایش اهمیت ویژه‌ای می‌داد. یکی از دوستانم هنگام ازدواج با مشکل مالی روبه‌رو شد. استاد بی‌درنگ به او کمک کرد تا بتواند زندگی‌اش را شروع کند و فقط گفت: «هر وقت داشتی، برگردان.» آن دوست هم ماهیانه مبلغی را بازمی‌گرداند.
شهید شهریاری همیشه نگران آینده و وضعیت شغلی دانشجویان بود. اگر می‌دید دانشجویی یک‌سال از فارغ‌التحصیلی‌اش گذشته و هنوز کاری پیدا نکرده است، خودش برای او شغل مناسبی دست‌وپا می‌کرد یا در پروژه‌هایش از او استفاده می‌کرد. این دغدغه همیشه همراهش بود.
دانشجویانی که با او پروژه داشتند می‌گفتند: محال بود استاد پرداخت حق‌الزحمه ماهانه ما را فراموش کند. دقیق مراقب بود و اگر می‌دید یکی از بچه‌ها متأهل است و درآمدی ندارد، حتماً به او کمک می‌کرد.»
معنویت شهید شهریاری
شهید مجید شهریاری، در کنار جایگاه برجسته علمی خود، از معنویت و ارتباط با خدا غافل نبود و همواره به آن سفارش می‌کرد. او در بخشی دیگر از وصیت‌نامه‌اش می‌نویسد: «اوقات شریف عمر را ضایع نکنید. به درگاه رحمت و عظمت الهی روی آورید و به ریسمان محکم قرآن و اهل‌بیت عصمت علیهم‌السلام چنگ زنید.»
این توکل و توسل در زندگی علمی او نیز مشهود بود. یکی از همکارانش روایت می‌کند: «شبی تا دیروقت با دکتر مشغول کار بودیم و در محاسبه‌ای پیچیده گیر افتاده بودیم. چند ساعت تلاش کردیم، اما گره باز نمی‌شد. عجیب بود؛ چون با آن همه تسلط دکتر، انتظار نمی‌رفت مسئله‌ای او را متوقف کند. نیمه‌شب گذشته بود که ناگهان کار را رها کرد. تصور کردم می‌خواهد ادامه کار را به فردا موکول کند؛ در حالی‌که چنین کاری از دکتر بعید بود. اما اشتباه می‌کردم. رو به من کرد و گفت: «بریم دو رکعت نماز بخونیم.»
در ذهنم می‌گذشت که نماز چه ربطی به یک محاسبه هسته‌ای دارد؟ اما، چون شاگردش بودم، اطاعت کردم. با این‌که هیچ باوری نداشتم نماز مشکلی از ما حل کند، وضو گرفتیم و به نمازخانه رفتیم. کنجکاو بودم ببینم دکتر هنگام نماز هم ذهنش درگیر مسئله است یا نه.
دکتر در جای همیشگی ایستاد. آنچه دیدم، هرگز فراموش نمی‌کنم؛ نمازی با ناله‌هایی شبیه کودکی که خطایی بزرگ کرده و اکنون در برابر پدرش اعتراف می‌کند. با آن حال و گریه، امکان نداشت ذهنش مشغول محاسبه باشد.
من هم نماز خواندم. پس از پایان نماز، سکوتی نمازخانه را فرا گرفته بود که ناگهان دکتر رو به من کرد و گفت: «پیدا کردم!» متعجب مانده بودم همان‌جا به‌صورت شفاهی روش حل مسئله را برایم توضیح داد.»
همسر شهید شهریاری نیز درباره پایبندی او به معنویات می‌گوید: «در انجام واجبات و ترک محرمات، همان اندازه جدی بود که در مسائل علمی جدیت داشت. مطالعه تفسیر قرآن را هیچ‌گاه رها نمی‌کرد و همواره تفسیر آیت‌الله جوادی آملی را ـ چه به صورت کتاب و چه نرم‌افزار ـ دنبال می‌کرد.»
پیام آیت‌الله جوادی آملی در مراسم چهلم شهید شهریاری
آیت‌الله جوادی آملی در پیام خود به مناسبت چهلم شهید مجید شهریاری فرمودند: «همسر و خانواده شهید شهریاری مطمئن باشند که او اکنون در روح و ریحان است. اگر با دو دست پر به بارگاه الهی راه یافته، نه‌تنها مشکل خویش را حل می‌کند، بلکه گره از کار دیگران نیز می‌گشاید و شفاعت آنان را برعهده خواهد گرفت.»
شهریاری در تاریخ 8 آذر 1389، در یک اقدام تروریستی به شهادت رسید. این حمله، که توسط عوامل رژیم صهیونیستی، با هدف متوقف‌کردن پیشرفت هسته‌ای ایران انجام شد، اهمیت نقش او در توسعه علمی کشور را آشکارتر کرد. شهادت او، نام شهریاری را به نمادی ماندگار از مقاومت علمی، ایمان و میهن‌دوستی بدل کرد.
پژوهشگر ونویسنده: طیبه السادات حسینی