کرمان رصد - کیهان /متن پیش رو در کیهان منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
اسرائیل نتوانست به اهدافی که در حمله به ایران مدنظر داشت برسد و برعکس، ضمن تقویت انسجام مردم ایران، این کشور را به سمت ابهام هسته‌ای سوق داد.
بازار ![]()
مؤسسه «شورای خاورمیانه در امور جهانی» (میدل ایست کانسیل آن گلوبال افرز) در ارزیابی اقدام شکست خورده اسرائیل نوشت: هدف اصلی اسرائیل در حمله، خنثی‌سازی ظرفیت ایران برای به چالش کشیدن سلطه منطقه‌ای اسرائیل بود. اسرائیل با جنگ، به دنبال ایجاد دو مسیر به‌هم‌پیوسته برای پیروزی بود. اولی، مبتنی بر این طرح بود که ایران را از درون دچار شکاف نموده و از طریق شکست‌های نهادی پی‌درپی و ناآرامی‌های اجتماعی گسترده، فروپاشی را تسریع کند. این طرح با کمپین وحشتناک ترور فرماندهان نظامی و حتی سیاسی ایران و دانشمندان هسته‌ای آغاز شد و به حمله تمام‌عیار به تاسیسات هسته‌ای، نهادهای دولتی، دانشگاه‌ها، بیمارستان‌ها و مراکز خدمات اجتماعی تبدیل شد. این سناریوی روانی، به دنبال ایجاد تصوری فراگیر از قدرت اسرائیل و ضعف ایران بود. هدف، بهره‌گیری از وضعیت ناامیدانه برآمده از جنگ برای پیاده‌سازی ایده براندازی بود، اما شکست خورد و موفق نشد.
مرحله دوم، مستقیما مبتنی بر موفقیت مسیر اول بود، گرفتار کردن واشنگتن در یک رویارویی مستقیم با تهران. بدون این تشدید، کمپین اسرائیل در معرض خطر قرار داشت. برای اطمینان از دخالت مستقیم آمریکا، اسرائیل نیاز داشت این تصور را ایجاد کند که آماده است با یک اقدام نظامی سریع، کم‌خطر و پربازده آمریکا که فروپاشی داخلی ناشی از مسیر اول را تکمیل می‌کند، پیروز شود.
اما برداشت اسرائیل از ایران نادرست بود. یکی از پایه‌های حمله اسرائیل، این باور قوی اما بی‌پایه و اساس و هالیوودی بود که میلیون‌ها ایرانی در بحبوحه جنگ تمام‌عیار علیه کشورشان، نارضایتی و شورش داخلی را بر بقای ملی اولویت می‌دهند و خود را به ابزار تجزیه کشورشان تبدیل می‌کنند. اما همان‌طور که قابل پیش‌بینی بود، چنین سناریویی محقق نشد. در مقابل، جهان شاهد موجی از همبستگی مردمی در سراسر ایران بود که با حمله اسرائیل به ارکان کلیدی کشور شعله‌ور شد. این انرژی ملی جمعی در ترکیب با ضدحملات دقیق موشک‌های بالستیک ایران، نقش محوری در مختل کردن طرح اسرائیل برای ایجاد تنش‌های فراگیر داخلی ایفا کرد.
ایرانیان که بسیاری از آنها دهه‌ها پس از جنگ با عراق متولد شده‌اند، شاهد بودند که چگونه موشک‌های بالستیک ایران در از کار انداختن کمپین اسرائیل و تغییر روند جنگ به نفع ایران تعیین‌کننده بودند. نتیجه قابل پیش‌بینی، افزایش حمایت عمومی از تقویت پدافند هوایی، نوسازی ناوگان دفاعی و گسترش برنامه موشکی بوده است.
اما این جنگ همچنین نحوه درک ملت از تهدیدهای امنیتی را تغییر داده است. برای اولین‌بار در دهه‌ها، اسرائیل و ایالات‌متحده مستقیما طیف وسیع‌تری از شهروندان غیرنظامی ایران را در تیررس خود قرار دادند. این امر نشان داد که هشدارها درباره تهدید فراگیر دشمن از سوی نهادهای رسمی مصداق داشته است.
نهایتا اینکه اگرچه این جنگ در ایجاد شرایط برای حمله نظامی آمریکا موفق بود، اما آسیب‌های فراوانی به ایده شفافیت هسته‌ای ایران وارد کرد. اقدام اسرائیل و آمریکا ممکن است با تسهیل حرکت ایران به سمت ابهام هسته‌ای، موضع استراتژیک بلندمدت اسرائیل در قبال ایران را تضعیف کند. به گفته تئودور پوستول، استاد دانشگاه ام‌آی‌تی، این حملات علاوه‌بر اینکه ایران را وادار به کاهش شدید همکاری با آژانس کرد، سبب شد تلاش‌ها برای ایجاد ائتلاف فراگیر برای نظارت بر برنامه اتمی ایران به نتیجه نرسد.