کرمان رصد - ایران /متن پیش رو در ایران منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
محمود شوری-عضو شورای علمی ایراس| در حالی که تنها سه هفته تا رأی‌گیری در شورای امنیت سازمان ملل متحد بر سر فعال‌سازی مکانیسم ماشه (اسنپ‌بک) علیه ایران باقی مانده، تهران با اتکا به حمایت‌های دیپلماتیک روسیه و چین، تلاش می‌کند تا تأثیرات این سازوکار را خنثی یا به تعویق بیندازد. این همکاری نه تنها ریشه در منافع مشترک ژئوپلیتیکی دارد، بلکه نشان‌دهنده یک جبهه‌بندی نوین در نظام بین‌الملل است که ایران را در موقعیتی قدرتمندتر قرار می‌دهد. همراهی روسیه و چین با ایران، انگیزه‌های عمیقی دارد که از شکاف‌های جهانی پس از جنگ اوکراین نشأت می‌گیرد و می‌تواند ابزاری برای فضاسازی سیاسی علیه غرب باشد.
روسیه و چین، به عنوان دو قدرت عمده در برابر هژمونی غربی، انگیزه‌های روشنی برای حمایت از ایران در برابر مکانیسم ماشه دارند. پس از جنگ اوکراین، جهان شاهد یک شکاف ژئوپلیتیکی عمیق شده است؛ جایی که روسیه در یک سوی ماجرا قرار گرفته و کشورهای اروپایی و آمریکایی در سوی دیگر. این شکاف نه تنها سیاسی، بلکه ژئواکونومیک است و جهان را به سمت یک «جهانی‌سازی تقسیم‌شده» سوق داده، جایی که وابستگی‌های متقابل اقتصادی جای خود را به بلوک‌بندی‌های جدید داده‌اند. ایران، که به دلیل تحریم‌های غربی ناگزیر به سمت شرق گرایش یافته، در این بلوک شرقی جایگاهی طبیعی یافته است.
روسیه، تحت فشارهای ناشی از جنگ اوکراین، به دنبال تقویت ائتلاف‌هایی است که بتواند تعادل را در برابر غرب حفظ کند، و ایران یکی از شرکای کلیدی در این زمینه است. در عین حال چین، به عنوان پلی میان دو بلوک شرقی و غربی، تلاش می‌کند شکاف‌ها را پر کند، اما همزمان منافع خود را در حفظ ثبات خاورمیانه و مقابله با یک‌جانبه‌گرایی آمریکا پیش می‌برد.
انگیزه چین برای همراهی با ایران، ریشه در حفظ نظم بین‌المللی چندجانبه دارد؛ جایی که پکن نمی‌خواهد اجازه دهد که بکارگیری مکانیسم ماشه از سوی اروپا که بارها از سوی پکن غیرمشروع تلقی شده به ابزاری برای سلطه غربی تبدیل شود. این حمایت به ایران کمک می‌کند تا از نفوذ چین در برابر اروپا و آمریکا از ظرفیت محدود شورای امنیت بهره ببرد. روسیه و چین برای حمایت از ایران ترکیبی از دیپلماسی مستقیم و غیرمستقیم به کار گرفته‌اند تا اجرای مکانیسم را به تعویق بیندازند و فرصت‌هایی برای مذاکرات جدید ایجاد کنند.
در این بین جلب حمایت کشورهای غیر دائم شورا مانند الجزایر و پاکستان به عنوان دو کشور مهم جهان عرب و اسلام می‌تواند نشان دهد که جهان فراتر از دیدگاه غربی است. این کشورها، هرچند تأثیر حقوقی محدودی دارند، اما به لحاظ سیاسی می‌توانند یک جبهه گسترده‌تر ایجاد کنند و فشار روانی بر اروپا و آمریکا وارد آورند. بیانیه مشترک اخیر وزرای خارجه سه کشورایران، روسیه وچین در کنار حمایت‌های پاکستان و الجزایر از مواضع ایران نمونه‌ای از این همگرایی است که نشانگر از بین رفتن انگاره ایران ضعیف در ذهن کشورهای منطقه و قدرت‌های جهانی است.
بازار ![]()