کرمان رصد

آخرين مطالب

پرتره فساد و جنون مقالات

پرتره فساد و جنون
  بزرگنمايي:

کرمان رصد - هم میهن /متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
گلاویژ نادری| «پیرپسر» فیلمی متفاوت در سینمای ایران است. از آن فیلم‌هایی که نمی‌توان مشابهش را در این سینما پیدا کرد. دلایل تفاوت و تمایزش بسیار است اما مهم‌تر از همه آنها این است که اکتای براهنی در مقام کارگردان از ابتدا چه در داستان و چه در کارگردانی و ساختار، شمایلی متفاوتی از این فیلم برای خود ترسیم کرده، در ساخت آن چشمش را بر روی الگو‌های وطنی بسته و نگاهی به فیلم‌های کلاسیک اروپایی داشته است. او با اینکه کاراکترهایش، ایرانی هستند و داستان را در این اقلیم طراحی و پردازش کرده اما از همان ابتدا با نشان دادن و تاکید بر رمان «برادران کارامازوف» آن هم در یک کتاب‌فروشی منبع داستان خود را به نمایش می‌گذارد. براهنی در همین دو فیلمی که ساخته، نشان داده که شیفته داستا‌ن‌های داستایفسکی است و آنها را منبع غنی برای الهام آثار سینمایی می‌داند. «پل خواب‌»ش را با الهام از «جنایت و مکافات» نویسنده روس ساخت و دومی را با نگاهی به «برادران کارامازوف». اما لازمه اینکه بتواند داستان داستایفسکی را در سینمای ایران به تصویر درآورد،‌ این بود که قصه و کاراکترهایش را ایرانی کرده، لایه‌های مختلفی به آنها اضافه کرده تا آن قصه روسی در تصویر سینمای ایران به خوبی جا خوش کند. دقیقا از همین‌جاست که تبحر و توانایی براهنی در الهام و داستان‌پردازی از یک قصه خارجی آشکار می‌شود. او به خوبی توانسته شخصیت‌هایی بسازد که به طور کامل ایرانی هستند و آنقدر برای تماشاگر مولفه‌های آشنایی را از آنها به نمایش می‌گذارد که او به خوبی آنها را باور کرده و با این کاراکترها همراه می‌شود. اضافه کردن مکان‌های مردانه‌ای مانند شیره‌کش‌خانه یا عتیقه‌فروشی به ایرانیزه کردن شخصیت اصلی داستان کمک بسیاری کرده و او را به عنوان یک مرد لاابالی و فاسد به خوبی بازشناسی می‌‌کند.
بازار
اما دو چیز دیگر در فیلم هست که باعث تفاوت «پیرپسر» با غالب فیلم‌های سینمای ایران می‌‌شود. طراحی صحنه و فیلمبرداری همراه با نورپردازی غریب، تمامی آنچه براهنی برای ساخت فیلمی متفاوت لازم داشته را در اختیار او می‌گذارد. طراحی صحنه مملو از جزییاتی است که می‌توان به جرات گفت در بیشتر فیلم‌های سینمای ایران نادیده گرفته می‌شود. رنگ دیوارها، وسایل خانه، تابلوهای نقاشی، خودرویی که به پدر خانواده تعلق دارد، تفاوت طراحی صحنه و رنگ‌آمیزی آناهیتا تیموریان در دو طبقه‌ بالا و پایین خانه، لباس‌هایی که شخصیت‌های به خصوص مردان فیلم به تن دارند همگی آنقدر حساب ‌شده و درست انتخاب شده که نمی‌توان کمتر ایرادی به آن گرفت. خانه‌، شیره‌کش‌خانه، عتیقه‌فروشی با چنان جزییات و رنگ‌آمیزی به تصویر کشیده شدند که تماشاگری که به تماشای فیلم نشسته حتی با تخیل خود می‌تواند، بویی هم که در این مکان‌ها به مشام می‌رسد را به خوبی حس کند. فیلم چنان خود را بر تماشاگر غالب می‌کند که راه گریزی برای او باقی نمی‌ماند و تا پایان در تسخیر تصاویر قرار می‌گیرد اما برای این غلبه تصویر بر ذهن و روح تماشاگر حضور یک فیلمبردار کاربلد که او هم به جزییات اهمیت زیادی می‌‌دهد و قدر نور و تاریکی را به خوبی درک می‌کند، لازمه کار است. فضایی که ادیب سبحانی با تلفیق نورهای مختلف ساخته و خانه‌ای که به تصویر کشیده آنقدر غریب و تازه است که به جرات می‌توان گفت، مشابهش را در فیلم‌های ایرانی حداقل دو دهه اخیر سینمای ایران ندیدیم. تصاویر نشان از تسلط او بر فضاسازی با استفاده از نورپردازی و تاریکی دارد. در طبقه پایین، فضا بیشتر تاریک و کم‌نور است و در طبقه بالای همین خانه، نور بی‌محبا به همه‌ جا راه پیدا می‌کند. سبحانی از فضا و رنگ‌‌هایی که تیموریان در اختیارش قرار داده حداکثر استفاده را برده و کار او هم کمک مهمی به شخصیت‌پردازی براهنی می‌کند. به یاد بیاورید، اتاق غلام را که مانند غاری متروک در این خانه طراحی شده و تنها در ساعتی از روز، اشعه‌ای از نور و آفتاب روی صورتش پهن می‌شود. اگر فیلم براهنی از این شکل طراحی صحنه و فیلمبرداری بی‌بهره بود، «پیرپسر» اینطور ساخته نمی‌شد و حالا چنین محصولی به بار نمی‌نشست.
اما در کنار همه اینها فیلم یک حسن پورشیرازی دارد که نمی‌توان آن را نه تنها در «پیرپسر» که حتی پس از این در حافظه سینمای ایران نادیده گرفت. پورشیرازی با بازی ناب و بی‌مانندش در این فیلم چیزی را به سینمای ایران اضافه کرد. یک کاراکتر عجیب‌الخلقه که به خوبی از فیزیکش بهره می‌برد تا شخصیتی چرکین و فاسد را به تصویر بگذارد. او از این پس یکی از شخصیت‌های منفی به ‌یادماندنی در سینمای ایران خواهد بود که تبدیل به شاهد مثالی برای منتقدها، فیلمسازها، بازیگران و… خواهد شد. بازی‌اش بی‌نقص است اما با همه امتیازاتی که این کاراکتر دارد شاید بتوان گفت رابطه‌ای که او ابتدا با رعنا برقرار می‌کند کمی با تعریفی که براهنی از او ارائه می‌دهد، دور است. ما در ابتدای فیلم شاهد چانه زدن او با زنی هستیم که به خانه آورده و بعد او را در خیابان در حالی می‌بینیم که در یک دعوای لفظی با چماق به پای پسر جوانی می‌کوبد و ابایی از اینکه به او آسیب بزند، ندارد اما در برابر رعنا چنان از خود انعطاف نشان می‌دهد و با دست‌ودلبازی برای او خرج‌های آنچنانی می‌کند که از چنین شخصیتی بعید به نظر می‌رسد. چنین افرادی عادت دارند با زور و خودخواهی به سرعت به آنچه می‌خواهند، دست یابند. در واقع از جایی که در خودرو‌اش شروع به جر و بحث و کتک‌کاری با رعنا می‌کند، تصویر واقعی از غلام به نمایش درمی‌آید که با آنچه پیش از آن از او دیدیم هم متفاوت است و هم درست‌تر و منطقی‌تر.
علی با بازی حامد بهداد در نقش پسر بزرگ هم کمی زیادی موقر و محترم است. اگر او کاراکتری منزوی و یا افسرده داشت این میزان موقر بودن منطقی به نظر می‌رسید اما او بیشتر عمر خود را با چنین پدر فاسد، بددهن و زورگویی سپری کرده و حتی شاهد قتلی بوده که به دست پدر صورت گرفته اما انگار هیچ‌یک از اینها در او اثری نداشته و او در خانواده‌ای متین و محترم رشد پیدا کرده است که چنین رفتاری از خود بروز می‌دهد. در مقابل او، رفتارهای رضا با بازی محمد ولی‌زادگان و بازی او به همین خاطر بیشتر باورپذیر است‌ چراکه او همان چیزی است که در این خانواده و در چنین شرایطی به بار می‌آید. لاابالی، فرصت‌طلب، کینه‌ورز و مملو از عقده‌هایی که از او آدمی خشمگین می‌سازد.
مدت زمان زیاد فیلم، می‌توانست کمی کوتاه‌تر باشد، معرفی شخصیت‌ها زمان طولانی به خود اختصاص می‌دهد و سکانسی مانند حضور علی و رعنا در کافه می‌توانست کوتاه‌تر باشد چراکه تنها دیالوگ‌های پس از خروج از کافه در پیشبرد داستان اهمیت دارد نه حضور طولانی‌‌مدت آنها در این مکان. حضور به‌یک‌باره رضا در آرایشگاه مادرش در طبقه زیرزمین خانه هم با اینکه بخشی از لایه‌های دیگر این شخصیت و تمایلات او را آشکار می‌کند اما تاثیری در روند داستان ندارد و به نظر اضافه می‌رسد.
با همه اینها «پیرپسر» آنقدر امتیاز و نقاط مثبت دارد که می‌توان به بودن این فیلم در سینمای ایران دل‌خوش کرد. چراکه اکتای براهنی موفق شده، فیلمی به کارنامه خود و سینمای ما اضافه کند که تا سال‌ها بعد بتوان از آن مثال آورد و آن را الگوی بسیاری از فیلمسازانی قرار داد که تنها تبدیل به کارمندان سینمایی شدند.

لینک کوتاه:
https://www.kermanrasad.ir/Fa/News/735626/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

ایران نامی به بلندای تاریخ بشری

سیاست دولت، شکایت از رسانه‌ها نیست

حرکت به سوی استانداردهای نوین گردشگری در پلاژهای کیش

بازدید مسئولان سازمان منطقه آزاد کیش از اداره تأمین اجتماعی

افتتاح چند طرح آموزشی و ورزشی در بم

دومین جلسه پدافند غیرعامل بنیاد شهید و امور ایثارگران برگزار شد

گلزار شهدا،امروز،میزبان مراسم گرامیداشت شهدا مقاومت

شورای نگهبان مطمئن ترین نهاد نگهبان قانون اساسی

دیدار مدیر کل بنیاد مازندران با خانواده شهید سلیمانی در روستای جلیکان بخش چمستان نور

تامین اجتماعی سنگ بنای آرامش و امنیت در خانواده‌هاست

4 زمین چمن مصنوعی، یک کلاس درس تربیت بدنی، یک کفپوش روباز ورزشی با اعتباری بالغ بر 4 میلیارد تومان در مدارس بم افتتاح شد

نقش‌آفرینی تشکل‌های ایثارگری در جنگ نرم و انسجام ملی مورد تأکید قرار گرفت

تداوم گرما و ناپایداری‌های جوی در هرمزگان

دیدار رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران با خانواده «سردار شهید حسین سلامی»

آیین افتتاح استانی طرح شهید «عجمیان» در هنرستان فنی و حرفه ای و کار دانش حضرت امام خمینی ره بم برگزار شد/ اجرای طرح شهید در 1109 مدرسه مناطق کم برخوردار استان کرمان

انتصاب 3 مدیرکل استانداری؛ 3 معاون فرماندار و یک بخشدار

فراهم شدن ترخیص 15 هزار خودروی وارداتی

روایت رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران از مظلومیت خانواده‌های شهدای حمله رژیم صهیونیستی

ادای احترام مدیر کل آموزش و پرورش استان کرمان به شهدای گمنام شهر بم

افتتاح نخستین کارخانه خصوصی کنسانتره مس و روی کشور

خدمات نوین بهزیستی در جزیره کیش

🎬 پایش فوری زمین های واگذاری در حوزه راه اندازی نیروگاه های خورشیدی

ایجاد 11 هنرستان جوار کارگاهی در استان

🎬 سرمایه‌گذاری‌ها را باید به سمتی ببریم که بیشترین منفعت آن عاید مردم شود

🎬 همه دستگاه‌های استان باید حداکثر همکاری را در بحث صدور مجوزها فراهم کنند

📑گزیده سخنان استاندار کرمان در ستاد سرمایه‌گذاری استان

🎬 استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، یکی‌ از محورهای توسعه استان کرمان است

اقتصاد سرآمد آنلاین گزارش می دهد/ حفاظت حرفه‌ای از دارایی‌ها؛ بیمه آتش‌سوزی دی، انتخابی مطمئن برای فردا

پایگاه خبری خلاقیت گزارش می دهد/ تحول دیجیتال در صنعت بیمه با اپلیکیشن دی دار

نقش ولی فقیه در کشور تعیین کننده است

80 درصد ظرفیت سد‌های کرمان همچنان خالی

تداوم عزای حسینی در سیرجان

برخورد قانونی با هرگونه تغییر کاربری در باغ‌های بم

افتتاح نخستین نیروگاه خورشیدی کشاورزی درسیریز زرند

ادامه خدمات‌رسانی هلال احمر کرمان در مناطق سیل زده

برنامه ریزی برای ایجاد 11 هنرستان جوار کارگاهی در کرمان

نخستین گردهمایی توجیهی رؤسای ادارات آموزش بنیاد شهید «منطقه 1» کشور برگزار شد

تفاهم‌نامه همکاری بین آموزش و پرورش استان کرمان و باشگاه ورزشی مس کرمان برای استعدادیابی ورزشی امضا می شود

آزادی گروگان 6 ساله در رودبارجنوب

بازدید مدیرکل آموزش و پرورش استان کرمان از فرایند داوری حضوری و برخط مرحله نهایی استانی جشنواره  نوجوان خوارزمی

دیدار مدیر کل بنیاد مازندران با خانواده پاسدار شهید مجید آل ابراهیم در چالوس

آغاز همکاری بیمه دی و فدراسیون فوتبال از امروز

کوسه های جزیره کیش؛ زیبا و بی خطر

حجاب و عفاف یکی از مهمترین وصایای شهدا بوده است/ خطر دوگانگی ارزشی یکی از تهدیدهای هویتی است

سازمان منطقه آزاد کیش به دنبال توسعه تولید برق از انرژی خورشیدی/ رشد بی‌سابقه سرمایه‌گذاری در جزیره

شهدا با انتخاب مرگ، به حیات جاودان رسیدند / شهادت مفهومی از هستی‌بخشی است

آغاز گرمای محسوس ده روزه در کرمان

تدوین شیوه‌نامه ارجاع پرونده‌های ثبتی به کارشناسان رسمی درکرمان

جانباختن یک کارگر در معدن زغال‌سنگ «گل‌توت» زرند

بررسی راهکارهای توسعه مناطق روستایی و محروم کرمان