کرمان رصد

آخرين مطالب

چرا هنوز نتوانسته‌ایم همتایی برای منظومه شمسی پیدا کنیم؟ علمي

چرا هنوز نتوانسته‌ایم همتایی برای منظومه شمسی پیدا کنیم؟
  بزرگنمايي:

کرمان رصد - زومیت / تعداد سیاره‌های فراخورشیدی کشف‌شده رو به افزایش است، اما هیچ‌کدام شباهتی به خانه‌ی ما ندارند.
اصل کوپرنیکی یکی از مفاهیم مهم در اخترشناسی است. براساس این اصل، زمین و انسان‌ها جایگاه ویژه یا منحصر‌به‌فردی در جهان ندارند؛ اما وقتی به منظومه شمسی و منظومه‌های ستاره‌ای دیگری که تاکنون در کهکشان شناسایی شده‌اند، نگاه می‌کنیم، بلافاصله با تناقض روبه‌رو می‌شویم: هیچ منظومه‌ای وجود ندارد که حتی از دور به محله خورشیدی ما شبیه باشد.
منظومه شمسی در نگاه اول بسیار منظم به نظر می‌رسد: یک خورشید زرد، چهار سیاره سنگی، کمربندی از سیارک‌ها با یک سیاره کوتوله، دو غول گازی، دو غول یخی و کمربند بزرگی از اجرام یخی با تعداد زیادی سیاره کوتوله. تمام این اجرام درون ابری از اجرام یخی محصور شده‌اند که دنباله‌دارهای دارای دوره مداری طولانی از آن می‌آیند.
بازار
اخترشناسان تاکنون وجود بیش از 5920 سیاره فراخورشیدی را در حدود 4550 منظومه سیاره‌ای تأیید کرده‌اند. این رقم قطعاً زیاد است، اما در برابر صد میلیارد ستاره‌ای که انتظار می‌رود در کهکشان راه شیری وجود داشته باشند، مانند قطره‌ای در اقیانوس به نظر می‌رسد. بنابراین اصل کوپرنیکی همچنان پابرجاست؛ ما فقط به اندازه کافی منظومه سیاره‌ای ندیده‌ایم.
با فناوری فعلی پیدا کردن همتای منظومه شمسی کاری بسیار دشوار است
ما حتی یک دوقلوی زمین را پیدا نکرده‌ایم، چه برسد به یک دوقلوی کامل منظومه شمسی !
اجرام فراوان و بی‌شباهت به زمین
بیایید برای بحث، اصل کوپرنیکی را نادیده بگیریم. با نگاهی به اکتشافات سیاره‌های فراخورشیدی، می‌بینیم که بسیاری از دنیاها به‌طرز چشمگیری با آنچه در منظومه شمسی می‌شناسیم متفاوت‌اند. برای مثال، در فهرست سیاره‌های کشف‌شده در خارج از منظومه شمسی، سیاره‌هایی پوشیده از گدازه و دنیاهایی اقیانوسی داریم؛ همچنین سیاره‌هایی داریم با جرم‌های بین زمین و نپتون که در دسته‌های «ابرزمین» و «زیرنپتون» قرار می‌گیرند و در منظومه شمسی هیچ همتایی ندارند. بعضی سیاره‌ها آن‌قدر کم‌چگال‌اند که به نرمی پشمک هستند و برخی دیگر آن‌قدر از نزدیک به دور ستاره‌شان می‌چرخند که محکوم به فنا هستند.
اوج عجیب‌بودن را می‌توان در وجود «مشتری‌های داغ» دید؛ سیاره‌های غول‌پیکر گازی که به‌جای باقی ماندن در بخش بیرونی منظومه‌شان، در فاصله‌ی بسیاری نزدیکی از ستاره‌ی میزبانشان قرار دارند. این سیاره‌ها احتمالاً در لبه‌های بیرونی منظومه شکل گرفته‌اند و سپس به سمت داخل مهاجرت کرده‌اند. اگر سیاره‌هایی دیگری در مسیرشان بوده‌اند، بدشانسی آورده‌اند؛ یا توسط این سیاره‌ی غول‌پیکر بلعیده یا از منظومه بیرون رانده شده‌اند.
اتفاق فوق در منظومه شمسی رخ نداده، اگرچه احتمال دارد مشتری از جای قبلی خود جابه‌جا شده و سیاره‌ی گازی دیگری را به بیرون پرتاب کرده باشد. وجود آن سیاره‌ی فرضی ممکن است همان عامل پایداری فعلی منظومه شمسی باشد. ممکن است سایر منظومه‌های سیاره‌ای این‌قدر خوش‌شانس نبوده باشند.
اشکال نه از منظومه‌ها، بلکه از خود ماست
از نظر آماری، بعید است که ما تنها «خوش‌شانس‌هایی» باشیم که از دل فرایند پرآشوبِ شکل‌گیری سیاره‌ها به منظومه‌ای پایدار رسیده‌ایم. ساده‌ترین دلیل اینکه هنوز دوقلوی منظومه شمسی را پیدا نکرده‌ایم، این است که با روش‌ها و تلسکوپ‌های فعلی، پیداکردنش کار آسانی نیست. در برخی موارد می‌توان سیاره‌ها را به‌صورت مستقیم تصویربرداری کرد، اما این سیارات معمولاً بزرگ هستند و در مدارهایی بسیار دورتر از سیارات گازی ما قرار دارند.
سیاره‌ها را می‌توان با تکنیک «گذار» نیز کشف کرد. در این روش از افت اندک نور ستاره هنگام گذر سیاره از مقابل آن استفاده می‌شود. روش دیگر «لرزش» است که با بررسی کشش گرانشی بسیار خفیف سیارات بر ستاره‌شان عمل می‌کند. برای کشف چنین سیاره‌هایی، به مشاهدات متعدد با روش‌های گوناگون نیاز است و این فرایند وقتی سیارات به ستاره‌شان نزدیک باشند، بسیار آسان‌تر می‌شود، چون می‌توان داده‌های لازم را در مدت چند ماه (نه چند سال) جمع‌آوری کرد.
در کشف و رصد سیاره‌های فراخورشیدی، یک سوگیری مشاهده‌ای وجود دارد
اگر فرض کنیم تمدنی فرازمینی از خط دید مناسبی برخوردار باشد که بتواند عبور سیاره‌ها از مقابل خورشید را ببیند و تلسکوپ‌های خوبی هم داشته باشد، شاید بتواند سیاره‌های سنگی را طی چند سال مشاهده مستمر شناسایی کند؛ اما مشتری هر 11٫86 سال یک‌بار به دور خورشید می‌چرخد. اگر سه مشاهده برای تأیید وجود آن نیاز باشد، باید بیش از 35 سال آن را تحت نظر بگیرند. برای زحل این عدد تقریباً به یک قرن می‌رسد.
در کشف و رصد سیاره‌های فراخورشیدی، یک سوگیری مشاهده‌ای وجود دارد؛ اما بدین معنا نیست که برای پیداکردن منظومه‌ای شبیه به محله خورشیدی ما به قرن‌ها زمان نیاز داشته باشیم. مدل‌ها و تحلیل‌های جدید که روی رصدهای بهتر اعمال شوند، می‌توانند اطلاعات بیشتری از لرزش‌های ستاره‌ای یا تصویربرداری مستقیم استخراج کنند.
با پیشرفت فناوری، تعداد سیاراتی با اندازه زمین که کشف شده‌اند افزایش یافته است. شاید یافتن منظومه‌ای که کمی بیشتر شبیه منظومه شمسی باشد، چندان هم دور از دسترس نباشد.

لینک کوتاه:
https://www.kermanrasad.ir/Fa/News/735240/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

بازداشت عامل شهادت پاسدار بازنشسته در بافت

افسردگی و تنهایی، عوامل پنهان «زورگویی در دنیای مجازی»

استاندار کرمان: تکرار سیل در یک منطقه مایه شرمساری است؛ تاکید بر جبران خسارت

کلاهبرداری با وعده اقامت در ایران؛ کشف ده‌ها کارت بانکی و اسناد هویتی جعلی

قیمت جدیدی برای نان مصوب نشده؛ گران‌فروشی تخلف است

پیش بینی بورس یکشنبه 22 تیر 1404

تاریخ پیش فروش بلیط قطار مرداد 1404 و اربعین اعلام شد

احتمال جدایی یک ستاره مهم از استقلال

ترانه «هنوز باهاتم» از علی لهراسبی

عکس روز ناسا از ماه طلایی بر فراز ابرها

جهش 305 درصدی تعویض اسناد قدیمی در استان کرمان

شهادت سرباز منوجانی توسط گروهک تروریستی

قیمت نان دولتی در کرمان افزایش یافت

جلسه خصوصی پیاتزا با دو رقیب در تیم ملی

لیگ ملت‌ها؛ غول‌کشی به سبک ژاپن

دیدار مدیر عامل بیمه دی با خانواده‌های شهدای اقتدار استان مازندران

آغاز جشنواره تابستانی کیش از مردادماه؛ بسته‌های تخفیفی، سفر اقساطی و رویدادهای ویژه در راه‌اند

تخریب 265 کیلومتر راه روستایی جنوب کرمان

شهادت سرباز وظیفه اهل منوجان و دو همرزمش در چابهار

وزیر صمت: چک‌های برگشتی تا سه ماه مانع دریافت تسهیلات نمی‌شوند

حنجره‌ها آماده؛ ایران در میهمانی پرشور والیبال لهستان

واکاوی انفعال چین در جنگ دوازده

دنباله‌دار میان‌ستاره‌ای تازه کشف‌شده از کل منظومه شمسی قدیمی‌تر است

سرپرست آموزش و پرورش منطقه نوق منصوب شد

پنج شرط بانک مرکزی برای فعالیت سکوهای فروش طلا

کاهش نرخ بیکاری به 7.3 درصد در بهار 1404

معاملات بازار ارز تجاری به 8 میلیارد دلار رسید

بلیت بازی لهستان و ایران تمام شد!

شاید بازی دوستانه با ایران برای لهستان گران تمام شو‌د

مهارت‌آموزی بخش اصلی سند تحرک‌بخشی به توسعه استان است

ترانه «عاشقانه» با صدای علیرضا قربانی

سرمقاله وطن امروز/ نقطه‌زنی در العدید

طرح روسی مذاکرات هسته‌ای

مدل جدید هوش مصنوعی رفتار انسان را با دقت بی‌سابقه پیش‌بینی می‌کند

افکار منفی باعث بدتر شدن آسم می‌شود

قرعه‌کشی محصولات ایران خودرو برگزار شد

گزارش ایسنا از تاثیر خروج اتباع غیرمجاز در بازار؛ اجاره مسکن نفس چاق کرد

نرخ بهره بین بانکی کاهش یافت

نرخ تورم خوراکی‌ها اعلام شد

شروط پنج‌گانه بانک مرکزی برای بازگشت سکوهای فروش طلا به چرخه پرداخت

‍مدیرعامل سابق پرسپولیس، سرپرست بدنسازی شد

بیانیه تند حمید استیلی و استعفایش از پرسپولیس!

سرمقاله فرهیختگان/ مذاکره جنگ است

روند افزایشی معاملات بورس‌ در یک‌سال اخیر

غفلت گسترده نسبت به وضعیت آب در کشور

تزریق 35 هزار میلیارد تومان نقدینگی جدید به بازار سرمایه

پخش زنده هفته سوم لیگ والیبال ملت‌ها 2025 از شبکه سه

فیبا: زنان بسکتبال ایران مدعی صعود به سطح اول آسیا هستند

سرمقاله جوان/ موج سوم رستاخیز ملی ایرانیان

این هوش مصنوعی، بیماری‌ها را با دقت 92 درصد تشخیص می‌دهد!