کرمان رصد -

روی آوردن به یکپارچگیهای اقتصادی و منطقهای میتواند یکی از راه های مقابله با فرایند جهانیشدن باشد و اقتصاد بسیاری از کشورهای در حال توسعه را در مقابل رقابت جهانی حفظ کند. امروزه کشور‌ها براى تأمین سرمایه لازم جهت ایجاد زیرساخت هاى اساسى رشد و توسعه اقتصادى ، کسب فناورى هاى نوین، ایجاد اشتغال و مواردى از این قبیل، ناگزیر از برنامه ریزى براى جلب و جذب سرمایه هاى داخلى و خارجى هستند.
ایجاد مناطق آزاد و ویژه اقتصادى یکى از مهمترین راهکارهاى کشورهاى مختلف دنیا در چند دهه اخیر براى نیل به این مهم بوده است.
پدیده تجارت درون صنعتی برای کشور‌های در حال توسعه موضوع مهمی است که لزوم توجه به آن در راستای شناخت پتانسیل تجاری این کشور‌ها از یک طرف و رابطه تجاری آن‌ها با یکدیگر و با کشور‌های توسعه یافته با تأکید بر جهانی شدن از طرف دیگر احساس می‌شود.
چابهار به عنوان نقطه‌ای استراتژیک برای ارتباط ایران با کشور‌های عضو ECO و بویژه هند – پاکستان و افغانستان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. منطقه آزاد اروند راه ورود به بازار‌های عراق است موقعیت ویژه این منطقه و نیاز‌های اساسی کشور عراق در حال و آتی، هم زبانی اهالی و ساکنین منطقه و مراودات و مردم دو طرف مرز اهمیت این منطقه را دو چندان می‌کند.
از طرف دیگر قشم با موقعیت استثنایی به عنوان بزرگترین جزیره در منطقه با امکان منحصر به فرد برای تولید و دپوی کالا، دسترسی به آب‌های آزاد و عمق مناسب آب در بندر کاوه – امکان ویژه سوخت رسانی به کشتی‌ها و نزد یکی به سرزمین اصلی برای ایجاد حلقه ارتباطی کشور‌های هند و چین با کشور‌های Cis را باید مورد توجه قرار داد.
نزدیکی کشور‌هایی که در یک منطقه قرار دارند، به واسطه فاصله کوتاه‌تر و کاهش هزینه حمل ون قل از یک سو و وجوه مشترک دیگری مانند فرهنگ، زبان، دین و ... ازسوی دیگر، می‌تواند یکپارچگی‌های اقتصادی مختلفی را برای کشور‌های جهان حاصل کند و موجبات تمایل بیشتر آن‌ها را به همکاری‌های اقتصادی و تجاری فراهم آورد. به علاوه در این زمینه، عوامل و شرایط اقتصادی مشابه نیز می‌تواند مبنای تشکیلات ترتیبات تجاری ممکن باشند.
ابزار‌هایی که در منطقه گرایی و یکپارچگی اقتصادی و منطقه‌ای به کار می‌روند مشابه ابزار‌های فرایند جهانی شدن هستند. به عبارت دیگر عواملی که سبب یکپارچگی اقتصادی کشور‌های یک منطقه می‌شوند، شامل تجارت آزاد، سرمایه گذاری‌های درون منطقه ای، فرایند تخصصی کردن تولیدات توسط شرکت‌های فراملی و حذف منابع تجاری و... است که می‌توان آن‌ها را در بحث جهانی شدن اقتصاد نیز مؤثر دانست.
یکی از خصوصیات مشترک میان این دو، ایجاد فضای رقابتی است که میان کشور‌های همگرا شده حاصل می‌شود و منجر به ماندگاری اقتصاد‌هایی خواهد شد که از قدرت اقتصادی و رقابتی بالاتری برخوردار باشند.
این رقابت در بحث جهانی شدن شدیدتر بوده و اهمیت زیادی دارد؛ درحالیکه درون یک منطقه به واسطه شرکای کمتر، رقابت از فشردگی کمتری برخوردار است و می‌تواند محکی برای اقتصاد‌های ضعیفتر باشد تا قدرت اقتصادی، توان تجاری و مزیت رقابتی خود را برای مقیاس وسیع تری همچون اقتصاد جهانی به بوته آزمایش بسپارند.
روی آوردن به یکپارچگی‌های اقتصادی و منطقه‌ای می‌تواند یکی از راه‌های مقابله با فرایند جهانی شدن باشد و اقتصاد بسیاری از کشور‌های در حال توسعه را در مقابل رقابت جهانی حفظ کند. همچنین از این طریق مزیت رقابتی در بازار‌های مختلف تقویت می‌شود و افزایش سرمایه گذاری درون منطقه را به همراه می‌آورد و از طریق افزایش حجم مبادلات تجاری، رقابت اقتصادی را افزایش می‌دهد و مقدمات رشد و توسعه اقتصادی را فراهم می‌آورد.
دریاچه خزر، چشم انتظار تبدیل شدن به قطب تجارت جهانی
خزر این دریاچه بزرگی که نام دریا را برازنده خود ساخته، میراث گرانبهایی برای فرزندان خود یعنی مردمان پنج کشور ایران، روسیه، جمهوری آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان است؛ کشور‌هایی که می‌توانند با هم، به نقش آفرینی در عرصه‌های مختلف اقتصادی، فرهنگی، گردشگری و دفاعی بپردازند. بیش از 822 میلیون نفر جمعیت، ثروت‌ها و منابع طبیعی هنگفت و بی نظیر، اشتراکات تاریخی، فرهنگی و مذهبی زمینه ساز همکاری در زمینه‌های مختلف برای مردمان پیرامون این دریاست.
ایران از قدیم از طریق بندرگاه انزلی که به دروازه اروپا معروف بود، با همسایه شمالی خود مراوداتی داشت و پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و تقسیم آن به کشور‌های مختلف نیز میزان همکاری با این کشور‌ها به ویژه همسایگان خزر در زمینه‌های گوناگون مخصوصاً اقتصادی ادامه یافت.